بومه‌له‌رزه‌یه‌ك به‌ گوڕی پێنج پۆینت سێ پله‌ى رێختەر خۆرئاوای ئه‌فغانستانی هه‌ژاند و به‌پێی زانیارییه‌ سه‌ره‌تاییه‌كانیش تا ئێستا به‌هۆیه‌وه‌ ٢٢ كه‌س گیانیان له‌ده‌ستداوه‌.

فڕۆکەوانێکى پاکستانى بەهۆى ئەوەى کاتى دەوامەکەى تەواودەبێت گەشتەکەى تەواو ناکات و رەتیدەکاتەوە سەرنشینان لە سعودیەوە بگەیەنێتەوە پاکستان.

بەرپرسانی تاڵیبان رایانگەیاند، بەهۆی دەستدرێژی بۆ سەر مافەکانی خەڵک و بێزارکردنیان، نزیکەی سێ هەزار چەکداری لە ریزەکانی دوورخستووەتەوە.

دانوستانه‌كانی ڤیه‌ننا له‌باره‌ی جێبه‌جێكردنی رێككه‌وتننامه‌ی ئه‌تۆمی له‌گه‌ڵ ئێران به‌ چڕی به‌رده‌وامن و چەند داواکارییەکی ئەمریکا و ئێران رێککەوتنی هەردوولای زەحمەت کردووە.

چین دەست دەکات بە جێبەجێکردنی رێککەوتنێکی ستراتیژی لەگەڵ ئێراندا و بەهێزکردنی هاوکاری ئابوری و سیاسی نێوان هەردوو وڵات، هاوکات، پەکین بەردەوام رەخنەی توند لە سزاکانی واشنتن دژ بە تاران دەگرێت.

لە ویلایەتی نەیجەری لە وڵاتی نێجیریا لە ئەنجامی هێرشێکی چەکداریدا ١٣ گوندنشین کوژران.

به‌هۆی بڵاوكردنه‌وه‌ی ئه‌نیمه‌یشنێك له‌ تۆڕی كۆمه‌ڵایه‌تی تویته‌ر كه‌ هه‌ڕه‌شه‌ له‌ سه‌رۆكی پێشووی ئه‌مریكا، دۆناڵد تره‌مپ ده‌كات، كۆمپانیای تویته‌ر هه‌ژماری رابه‌ری باڵای ئێرانی راگرت.

کامێرای راوچییەکی پۆڵەندی کە تاپڕێکی پێیە ساتی هێرشی ئاسکێکی کێوی بۆ سەر راوچییەکە تۆمارکردووە کە بەشێوەیەکی چاوەڕوان نەکراو روودەدات.

لە ئاکامی دەرچوونی شەمەندەفەرێک لە رێڕەوەکەی و وەرگەڕانی ١٢ ڤارگۆنی شەمەندەفەرەکە لە شاری دوموهانی لە ناوچەی جالبایچۆری لە هیندستان، نۆ کەس گیانیان لەدەستدا و ٣٦ی دیکە برینداربوون.

نوێنەرانی تورکیا و ئەرمینیا دوای ٣٠ ساڵ لە ئاڵۆزی نێوانیان بۆ ئاساییکردنەوەی پەیوەندییەکانیان لە مۆسکۆ کۆبوونەوە.

وەزیری دەرەوەی روسیا دەڵێت، گفتوگۆکان لەسەر ئۆکرانیا گەیشتوونەتە کۆتاییەکی داخراو و پۆڵەنداش هۆشداری دەدات لە مەترسی هەڵگیرسانى جەنگ.

دەلاکێكی ئوستراڵی کەناوی سام ساوداڵە بە شارەکانی ئوستراڵیادا دەسوڕێتەوە بە ئۆتۆمبێلە تایبەتییەکەی، لەوێدا میوانداری کڕیارەکانی دەکات و قژیان دەبڕێت و یارمەتییان دەدات تا باری دەروونیان باشترببێت.

شاژنە ئیلیزابێسی دووەم بە بڕیارێک شازادە ئەندرۆی کوڕی لەهەموو ناونیشانە سەربازییەکانی و ئیمتیازاتە شاهانەییەکانی دادەماڵێت بەهۆی داواکارییەکەوە کە لە دادگا لە دژی تۆمارکراوە.

بەپێی توێژینەوەیەک کە لە بەریتانیا ئەنجامدراوە، دەرکەوتووە کە پاش ماوەیەک لە تێکەڵبوونی لەگەڵ ھەوادا، ڤایرۆسی کۆرۆنا رێژەیەکی زۆر له‌ توانای گواستنەوەی لەدەست دەدات.

ئاژانسی هەواڵی ئەنادۆڵ بڵاویکردەوە، یەکەم مانگی دەستکردی گیرفانی (PocketQube)ی تورکیا بەناوی Grizu-263A، لەبنکەی ئاسمانیی که‌یپ که‌ناڤراڵ لە ویلایەتی فلۆریدای ئەمریکاوە بەسەرکەوتوویی رەوانەی بۆشایی ئاسمان کرا.

لەکاتی ژانەسەر و ئازاری پشت و جەستەدا زۆر کەس پەنا بۆ خواردنی دەرمانە ئازارشکێنەکان دەبەن، بەبێ ئەوەی راوێژ بە پزیشک بکەن، کە رەنگە هەندێکیان ئەگەری توشبوون بە جەڵتەی دڵ و گیرانی بۆری خوێنی لێبکەوێتەوە.

پەرستارێکی تەمەن ٧٠ ساڵ کە خەڵکی ئەردەنە و بە رەچەڵەک پاکستانییە، ساڵانێك لە هەژاریدا و لە ژورێکی وێراندا دەژیا، تا دواتر بۆی دەرکەوت لە هەژماری بانکییەکەیدا نزیکی ٦٤هەزار دۆلار هەیە.

دەزگای هەواڵی ناوەندی کۆریای باکور دەڵێت، سەرۆکی کۆریای باکور داوای بەهێزکردنی توانای هێزە سەربازییەکانی وڵاتەکەی کردووە.

لە سعودیە کردنەوەی یەکەم هۆتێلی پێنج ئەستێرەیی کە خزمەت پێشکەشی حوشتر دەکات راگەیەنرا.

ھەندێک لە سەرچاوە زانستی و میدیا جیھانییەکان ئاماژەیان بەوەدا کە بەم زووانە بژاردەی ژیانکردن لەسەر مەریخ بۆ ھەر کەسێک بەردەست دەبێت کە توانای کارکردنی ھەبێت تیایدا، بەو پێیەی پلانی شارستانی یەکەم شاری سەر ھەسارەی مەریخیان خستەڕوو لەگەڵ شێوازی ژیانکردن تیایدا و میکانیزمی گەشت و جێبەجێکردنی.

داواکاری گشتی میسر دەڵێت، پاسێکی گواستنەوە بە ٢٤ سەرنشینەوە کەوتووەتە ناو رووباری نیلەوە و تا ئێستا دوو کەس گیانیان لەدەستداوە و ١٤ کەسیان رزگارکراون و هەشت کەسیش بێسەروشوێنن.

ئاوسانی بەشەکانی جەستە لەوانیە زۆر نائاسوودەیەیت تووش بکات، لەگەڵ پرسوڕاکردن بە پزیشکدا، هەندێک رێگە هەن کە دەتوانن یارمەتیت بدەن بۆ ئەو مەبەستە.

لە کاتێکدا ساڵەکانی ٢٠١٥-٢٠٢١ بە "گەرمترین ساڵەکان" لە سەرانسەری جیھان تۆمارکرا، تێکڕای گەرمیی زەوی لە ساڵی پار بە ٠،٣ پلە لە سەرووی گەرمیی ساڵەکانی ١٩٩١-٢٠٢٠ بووە.

پزیشکەکانی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا سەرکەوتنی یەکەم نەشتەرگەریی چاندنی دڵی بەرازیان لەجەستەی مرۆڤدا راگەیاند، کە بە شێوەیەکی بۆماوەیی دەستکارییان کردووە.

فڕۆکەوانی فڕۆکەیەکی لۆس ئەنجلوس بە ناچاری و بەپەلە لە شوێنێکی پەڕینەوە وێستگەیەکی شەمەندەفەر نیشتەوە، چەند چرکەیەک پێش ئەوەی شەمەندەفەر بەر فڕۆکەکە بکەوێت لەلایەن پۆلیسەوە لەناو فڕۆکەکە هێنرایە دەرەوە و رزگار کرا.

خۆپیشاندانەکان لە کازاخستان بەردەوامی هەیە و ژمارەی ئەو کەسانەی لە رووداوەکانی کازاخستاندا دەستگیرکراون، گەیشتە حەوت هەزار و ٩٣٩ کەس.

خێزانێکی ئەفغانی لە دوای تێپەڕبوونی پێنج مانگ بە دیداری منداڵە شیرەخۆرەکەیان شاد بوونەوە، کە بەهۆی بڵاوکردنەوەی وێنەیەکی منداڵەکە لەلایەن ئاژانسی "رۆیتەرز"ەوە، شوێنەکەی دیاریکراوە.

ئەمڕۆ دووشەممە، خزمەتگوزاری ئینتەرنێت گەڕایەوە "ئەلماتی"، گەورەترین شاری کازاخستان لە دوای بڕانی بۆ ماوەی پێنج رۆژی بەردەوام کە هاوکات بوون لەگەڵ تەوژمی خۆپیشاندانەکانی وڵاتەکە.

توێژینەوەیەکی ئەمریکی دەریخستووە ئەو منداڵانەی لە ساڵی ٢٠٢٠دا لەدایکبوون بە بەراورد بە منداڵانی دیکە کەمترین گەشەیان کردووە.

بومەلەرزەیەکی بەهێز بە گوڕی ٦.٩ پلە بە پێوەری رێختەر لە پارێزگای مینیوان لە ناوچەی چینگهای لە باکوری خۆرئاوای چین روویدا.

سەرۆکی تورکمانستان بڕیاریدا رێگەیەک بدۆزێتەوە بۆ داخستنی ئەو چاڵەی کە بە دەرگای دۆزەخ ناوی دەرکردووە و ماوەی ٥٠ ساڵە دەسوتێت، بۆ ئەوەی زیان بە خەڵک و ژینگە نەگەیەنێت.

لە ئەنجامی هێرشی گروپە چەکدارەکان بۆسەر گوندەکانی ویلایەتی زامفارا لە باکوری خۆرئاوای نەیجیریا ٢٠٠ کەس کوژران.

لەیەکەم جوڵەی دبلۆماسیدا بۆ دەرەوەی خۆی، شاندێكی حکومەتی تاڵیبان گەیشتە تارانی پایتەختی ئێران بە مەبەستی گفتوگۆ و دانوستان لەبارەی هەردوو دۆسیەی ئابوری و سیاسی.

گرژی و ئاڵۆزییەکانی کازاخستان بەردەوامە و خۆپیشاندەران سورن لەسەر ئەنجامدانی چاکسازی سەرتاسەریی لە وڵاتەکەدا.

ئەگەر خواردنی خێرا بەتەواوی چووە ناو ژەمەخۆراکییەکانتەوە و بە بەردەوامی خواردت ئەوا بەشێوەیەکی راستەوخۆ کار لە تەندروستیت دەکات، ژەمی ناتەندروستی مەترسی تووشبوون بە خەمۆکی، شێرپەنجە، نەخۆشی شەکرەی جۆری دووەم، نەخۆشییەکانی دڵ و جۆرەکانی دیکەی نەخۆشییە درێژخایەنەکان زیاد دەکات.

وەزارەتی بەرگری ئەمریکا دەڵێت، مایکڵ ئێریک کوریلا بە فەرمی بۆ پۆستی فەرماندەی ھێزە ناوەندییەکانی ئەمریکا دیاریکراوە، کە پێشتر بەشداری شەڕی عێراقی کردووە.

وەزیری ناوخۆی پاکستان رایگەیاند، لە ئەنجامی ئەو شەپۆلە بەفر بارینەی رووی لە شاری موری باکوری پاکستان کردووە، ١٦ بۆ ١٩ کەس گیانیان لەدەستداوە دوای گیرخواردنیان لەناو ئۆتۆمبێلەکانیاندا.

لە چوارچێوەی ھێزەکانی ئاشتی پارێزی سەربە رێکخراوی پەیمانی ئاشتی کۆمەڵایەتی بە سەرپەرشتی روسیا، حکومەتی قرغیزستان ژمارەیەک سەرباز و ئۆتۆمبێلی سەربازیی رەوانەی کازاخستان کرد.

یۆساکو مایزاوا ئەو ملیاردێرە ژاپۆنییەی گەشتێکی بۆ بۆشایی ئاسمان ئەنجامدا و دوای بەسەربردنی ١٢ رۆژ لە گەشتەکەیدا، لە ٢٠ی مانگی رابردوو گەڕایەوە سەر زەوی. دەشڵێت، "گەشتەکەی وای لێکردووە زیاتر هەست بەوە بکات پێویستە زەوی بەرزبنرخێندرێت".

بەهۆکاری داڕمانی باڵەخانەیەک لە باشوری خۆرئاوای چین تەقینەوەیەک روویدا و ١٦ کەس گیانیان لە دەستدا.

دۆناڵد ترەمپ بریاریداوە تۆڕێکی کۆمەڵایەتی تایبەت بە خۆی دروستبکات بە ناوی "تروس سۆشیاڵ" کە لە ٢١ی شوباتی ئەمساڵدا کارا دەبێت.

ماوەی چەند رۆژێکە خۆپیشاندانی هاوڵاتیان لە کازاخستان دەستیپێکردووە و تاوەکو ئێستاش روسیا هێزی سەربازی بۆ وڵاتەکە ناردووە، سەرۆکی کازاخستانیش "سوپاسی" سەرۆکی روسیا دەکات بۆ یارمەتیدانیان لە رووداوەکانی ئەم دووایانەی وڵاتەکەیدا، بەگوێرەی وتەی پۆلیسیش، بە دەیان خۆپیشاندەر کوژراون لەلایەن هێزە ئەمنییەکانەوە.

کۆمپانیای "بی ئێم دەبلیو" رایگەیاند، جۆرێكی نوێی ئۆتۆمبێڵی کارەبایی بەناوی "ئەی ئێکس"ی خستووەتەڕوو کە توانای گۆڕینی رەنگی خۆی هەیە.

مۆسکۆ پەلەیەتی لە دیاریکردنی بارودۆخە لەناکاوەکانی کازاخستاندا کە لە ماوەی ٣٠ ساڵی رابردوویش سەقامگیری بەخۆوە بینیوە، بە پێچەوانەی کۆمارەکانی دیکەی یەکێتی سۆڤییەتی پێشوو.

بچوکترین فڕۆکەوان لە جیهاندا گەیشتە فڕۆکەخانەی ریازی پایتەختی سعودیە.

سەرۆکی ئەمریکا رایگەیاند، دۆناڵد تڕەمپ هەوڵیدا دەستاودەست کردنی دەسەڵات بە ئاشتی پەکبخات و رێگری لێبکات. سەرۆکی ئەنجومەنی نوێنەرانیش دەڵێت، "دواجار دیموکراتی سەرکەوت".

بەپێی توێژینەوەیەک خواردنی خۆراکی تون و ئاڵەت مەترسییەکانی مردنی پێش وەختە یەک لەسەر چوار کەم دەکاتەوە.

لەکاتێکدا هێزە ئەمنییەکانی سۆدان ئامادەکاری دەکەن بۆ روبەڕوبوونەوەی خۆپیشاندانەکان، خزمەتگوزاری هێڵەکانی ئینتەرنێت و پەیوەندی لەتەواوی سۆدان راگیران.

میلانیا ترەمپ بڕیاری فرۆشتنی بەشێک لە کەلوپەلەکانی دەدات کە نرخیان لە زیادکردنی ئاشکرادا لە ٢٥٠ هەزار دۆلارەوە دەستپێدەکات و دەیەوێت بەشێکی قازانجەکەشی بۆ خزمەتی دایەنگەکان دابین بکات.

پۆلیسی ئیتاڵیا دەستگیرکردنی گەورە مافیایەکی ئیتاڵی لەناوخۆی ئیتاڵیا راگەیاند، کە ماوەی ٢٠ ساڵە خۆی لە هێزەکانی پۆلیس شاردووەتەوە و بەهۆی نەخشەی گوگڵەوە دۆزراوەتەوە.

حکومەتی کازاخستان رایگەیاند، نرخی سوتەمەنی بۆ شەش مانگی داهاتوو دەستنیشان کرد. دەشڵێت، "هەناردەکردنی خواردەمەنیشی قەدەغەکرد".

هەرچەندە پیاو و ئافرەت دەکرێت نەخۆشی بە نیشانەی جیاواز بگرن، هەندێک لەم نەخۆشیانە بەشێوەی جیاواز دەتوانن کار لە هەردوو رەگەزەکە بکەن.

حکومەتی ئیمارات رایگەیاند، سبەی یەکەم هەینیییە کە دەوامی فەرمی دەبێت لە مێژووی وڵاتەکەدا و لە میانەی سیستمێکی کارکردنی نوێدا لە وڵاتەکەدا و رۆژانی پشووی هەفتەی گۆڕی بۆ شەممە و یەکشەممە.

بەهۆی ئەو خۆپیشاندانە بەرفراوانەی کازاخستانی گرتووەتەوە، تەواوی گەشتە ئاسمانی و خزمەتگوزارییە بانکی و ئینتەرنێتییەکانی وڵاتەکە راگیراون و سەرۆکی وڵاتیش داوای یارمەتی لە هێزی سەربازی روسیا دەکات لە پێناو پاراستنی "سەقامگیری"ی وڵاتەکەی.

بەگوێرەی ئاژانسی فەرمی ئەندەنوسیا، لە چەند رۆژی رابردوودا بارانێکی زۆر وڵاتەکەی گرتووەتەوە و بووەتە هۆی دروستبوونی چەند لافاو و داڕمانی قوڕی لە هەرێمی "ئەچیە"ی ئەندەنوسیا.

ئاژانسە هەواڵییەکان ئاشکرایان کردووە، لەسەر دیوارەکانی پیۆنگیانگی پایتەختی کۆریای باکور چەندین نوسین دژی کیم جۆنگ ئونی سەرۆکی کۆریای باکور نوسراوە و بەوهۆیەوە هەزاران کەس لە ناوچەکانی نزیک لە نوسینەکان لێکۆڵینەوە لە دەستوخەتیان دەکرێت بۆ دۆزینەوەی بکەری کارەکە.

بەگوێرەی ئامارەکانی حکومەتی بەریتانیا، لە رێگەی کەناڵی ئینگلیزییەوە لە ساڵی ٢٠٢١دا بە بەلەمی بچوک زیاتر لە ٢٨ هەزار کۆچبەر لە فەڕەنساوە پەڕیونەتەوە بۆ بەریتانیا.

کاپتن ئامی باوێرشمیت، بووە یەکەم ژن کە لە مێژووی هێزی دەریایی ئەمریکادا سەرکردایەتی کەشتییەکی ناوەکیی بکات.

ماڵپەڕی ئاڕ تی عەرەبی بڵاویکردەوە، کاروانێکی بارهەڵگری هاوپەیمانی نێودەوڵەتی بە سەرۆکایەتی ئەمریکا لە شاری قامیشلۆی رۆژئاوای کوردستان بینراوە کە بەرەو بنکەکانی ئەمریکا لە برێڤی حەسەکە و دێرەزۆر بەرێکەوتبوون.

نەخۆشێک دوای توشبوونی بە ڤایرۆسی کۆرۆنا ماوەی چەند هەفتەیەک لە نەخۆشخانە بێهۆشدەبێت، بەڵام دواتر بە شێوەیەکی سەرسوڕهێنەر چاک دەبێتەوە، ئەوەش دوای ئەوەی ژەمێکی لە "ڤیاگرا" پێدەدرێت.

پسپۆڕێکی رێكخراوی ته‌ندروستی جیهانی ئاشكرایكرد، جۆری ئۆمیكرۆنی ڤایرۆسی كۆرۆنای وەک جۆرەکانی دیکە هەوکردنی قورس دروستناکات، بەڵام كاریگه‌ریی له‌سه‌ر به‌شه‌كانی سه‌ره‌وه‌ی جه‌سته‌ هه‌یه‌.

بەهای پشکەکانی کۆمپانیای ئەپڵ لە دەستپێکی ڤایرۆسی کۆرۆناوە لە ٢٠٢٠ەوە تا ئێستا زیاتر لە سێ هێندە زیادیکردووە و سێ تریلیۆن دۆلاری تێپەڕاند.

بە تەمەنترین ژنی جیهان لە واڵاتی ژاپۆن ئاهەنگی یادی لەدایکبوونی ١١٩ ساڵەی تەمەنی کردەوە، دەشڵێت، "بۆ پارێزگاری کردن لەم ژمارە پێوانەییە ساڵی داهاتووش ئاهەنگ دەگێڕێت."

تیمەکانی فریاگوزاری ئیسپانیا لە کەناراوی ئەلمێریا ١٦ کۆچبەریان رزگارکرد و تەرمی سێ کۆچبەری دیکەیان دۆزییەوە و ١٠ کۆچبەری دیکەش بیسەروشوێنن.

بەشێکی خەڵک رووبەڕووی کێشەیەکی تاڕادەیەک باو دەبن کە ئەویش ونکردنی مۆبایلەکانیانە یاخود دزینییەتی، بەڵام ئەمە بۆ لەمەودوا نابێتە کێشە، بەو پێیەی دۆزینەوەی ئاسان دەبێت تەنانەت ئەگەر پاترییەکەی شەحنی تێدا نەمابوو و مۆبایلەکە کوژابووەوە.

بەگوێرەی گرتە ڤیدیۆییەک، دوو ورچی بچووک دەچنە ناوئۆتۆمبێلێکەوە کە لە یەکێک لە شەقامەکانی ویلایەتی کالیفۆڕنیای ئەمریکا راگیرابوو.

کۆنگرێسی ئەمریکا بەزۆرینەی سادە پڕۆژە یاسای "دژایەتی ئیسلامۆفۆبیا لە جیھاندا"ی دەرکرد.

سەرۆک وەزیرانی سودان بەفەرمی دەستی لەکار کێشایەوە و رایگەیاند، "بەمەبەستی رێگا کردنەوە بۆ خەڵک، بریاری دەستلەکارکێشانەوە و رادەستکردنەوەی ئەمانەتەکەم دا".

ناوەندی بومەلەرزەزانی چین رایگەیاند، بومەلەرزەیەکی بەهێز بەگوڕی ٥.٥ پلەی رێختەر، لە باشوری رۆژئاوای وڵاتەکەی داوەو و بەهۆیەوە نزیکی ١٥ کەس برینداربوون.

له‌ ویلایه‌تی كۆلۆرادۆ ناوەڕاستی ئه‌مریكا، گه‌وره‌ترین ئاگری مێژووی ناوچه‌كه‌ كه‌ نزیكه‌ی دوو هه‌زار و ٥٠٠ هێكتار زه‌وی گرته‌وه‌ لە ئەنجامی به‌فربارین كوژایه‌وه‌.

یانەی پاریس سان جێرمانى فەڕەنسى توشبوونى میسى بە کۆرۆنا راگەیاند.

فیدراسیۆنی جیهانی رۆژنامەنووسان رایگەیاند، لە ساڵی ٢٠٢١دا ٤٥ رۆژنامەنووس لە سەرانسەری جیهان کوژراون.

یەکێک لەو شوێنانەی ڕوخسار کە چەوری زۆری لێ کۆدەبێتەوە سەرلوتە و دیمەنێکی ناشرین بە ڕووخسار دەبەخشێت، دەتوانرێت بە خوێی دەریایی "خوێی زبر" خاڵە ڕەشەکانی سەرلوت نەھێڵرێت.

لە گرتەیەکی ڤیدیۆییدا دەردەکەوێت کەشتی "ئارکتیکا"ی روسی، رێگای شەختەبەندی زەریای بەستەڵەکی جەمسەری باکور لەبەردەم کاروانی کەشتییە بازرگانییەکاندا لە بەندەری بیفیک لە دوورترین خاڵی باکوری روسیا رادەماڵێت.

دامەزراوەی رۆس کۆسمۆسی روسی رایگەیاند، بۆ یەکەم جار لە مێژوودا ١٠ کەس لە بۆشایی دەرەوەی زەوی پێشوازییان لە ساڵی نوێ کردووە.

سوپای ئۆکرانیا رایگەیاند، لە ئەنجامی ئەو گرژییانەی لە نێوان سوپای ئەو وڵاتە و ئەندامانی کۆمەڵەی لایەنگرانی روسیا، لە خۆرھەڵاتی روسیا سەربازێکی ھێزەکانیان بەدەستی ئەو کۆمەڵەیە کوژرا.

ئیدارەی بۆشایی ئاسمانی نیشتیمانی چین لە یەکەم رۆژی ساڵی نوێدا چوار وێنەی نوێی جەمسەری باکوری ھەسارەی مەریخی بڵاوکردەوە کە لە رێگەی گالیسکەی Tianwen1ەوە چرکێنراوون.

سەرۆکی کۆریای باکور لە میانەی پێشکەشکردنی وتارێکی بە بۆنەی سەری ساڵی نوێوە، لایەنی ئابوری وڵاتەکەی وەک گرنگترین خاڵ خستە پێش ، لە پێناو کۆتاییھێنان بە "کێشەی کەمی خۆراکی گەل".

چەند پارێزگایەکی میسر باری نائاساییان راگەیاند بەهۆی خراپی کەش و هەواوە پاش ئەوەی دەستەی گشتی کەش و هەوای وڵاتەکە هۆشداریدا کە کەش و هەوایەکی خراپ بۆ ماوەی چوار رۆژ وڵاتەکە دەگرێتەوە.

سەرۆکی رێکخراوی تەندروستی جیهانی گەشبینی خۆی راگەیاند سەبارەت بە سەرکەوتن بەسەر کۆرۆنادا لە ساڵی ٢٠٢٢دا و داوایکرد هاوڵاتییان ڤاکسینی کۆرۆنا وەربگرن.

سوپای ئیسرائیل کەوتنە خوارەوەی دوو موشەکی لە نزیک کەناراوەکانی تەلئەبیبی پایتەختی وڵاتەکەیدا راگەیاند.

حکومەتی ئەڵمانیا رایگەیاند، لە ساڵی نوێدا نیوەی وێستگە ئەتۆمیەکانی وڵاتەکە دادەخەن و لەمەودوا پشت بە وزەی پاک دەبەستن بۆ بەرهەمهێنانی کارەبا.

لە مەیدانی کیم ئیل سۆنگ لە پیۆنگ یانگی پایتەختی کۆریای باکور ئاھەنگەکانی سەری ساڵ بە ئامادەبوونی ھەزاران ھاوڵاتی ئەو وڵاتە بەڕێوەچوو.

کۆمپانیای وڵینگی چین رایگەیاند، لە چارەکی یەکەمی ساڵی ٢٠٢٢ ئۆتۆمبێلێکی نوێ بە کەمتر لە چوار ھەزار دۆلار دەخاتە بازاڕەوە.

ھێزی کەشتیگەلی دەریایی روسیا ١٠ موشەکی نوێی لە جۆری "زیرکون" تاقیکردەوە کە خێراییەکەی زیاترە لە خێرایی دەنگ لە چوارچێوەی ئەو موشەک نوێیانەی مۆسکۆ بە "بێ وێنە" وەسفی کردن.

ساڵی ٢٠٢١ جیهان روبەروی زنجیرەیەک رووداو بووەوە کە هەندێکیان پاشکۆی رووداوەکانی ساڵی ٢٠٢٠ بوون، وەک سەرهەڵدانی ڤایرۆسی کۆرۆنا.

سەرۆکی پێشووی ئەفغانستان رایگه‌یاند، لە کاتی هێرشەکانی تاڵیباندا هیچ رێگە چارەیەکی دیکەی نەبووە جگە لە هەڵهاتن و جێهێشتنی وڵاتەکە، دەشڵێت، ئەو کاتە تاڵیبان رەتیکردەوە بە ئاشتیانە بچیتە ناو کابوڵەوە.

پیاوێکی بازرگانی مەغریبی بەبۆنەی هاتنی سەری ساڵەوە پارەیەکی زۆر کە نرخەکەی ملیۆنێک یۆرۆ دەبێت بە نزیکەی ملیۆنێک و ١٢٩ دۆلار دەبێت، وەک دیاری دەیبەخشێتە کارمەندانی کۆمپانیاکەی، کە تایبەتە بە کڕین و فرۆشتنی ئۆتۆمبێل.

پاش ئەو دابەزینە بەرچاوەی نرخی لیرە لەم دواییانەدا، سەرۆک کۆماری وڵاتەکە چەندین هەوڵی داوە و لە دوایین هەنگاویشیدا رایگەیاندووە، پێویستە هاوڵاتیان پارەکانیان بە لیرە هەڵبگرن و دوور بکەونەوە لەگۆڕینەوەی پارەکانیان بۆ دراوی تر، بەوشێوەیە دەتوانن روبەرووی دابەزینی بەهای دراوەکەیان ببنەوە.

یەکەم وڵاتی جیهان پێی نایە ناو ساڵی ٢٠٢٢؛ کە وڵاتی نیوزلەندایە.

جیهان کۆتا رۆژەکانی ٢٠٢١ بە ساڵنامەی زایینی (گریگۆری) بەڕێدەکات و بەردەوام دەبێت تا کاتژمێر ١٢ی ئەمشەو و سەرەتای ساڵی نوێ، کە ئەمشەو وڵاتانی جیهان ئامادەکاری دەکەن بۆ چوونە ناو ساڵی نوێوە و لەگەڵ بوون بە کاتژمێر ١٢ رۆژژمێری جیهان دەگۆڕێت بۆ ١ی کانوونی دووەمی ساڵی ٢٠٢٢.

کاتێک بڕبڕەی پشت دەچێتە تەمەنەوە، ئەوا ئەزموونی ئازاری زۆر دەکەیت، هەندێک هۆکار هەیە زیان بە بڕبڕەی پشت و پشت خۆی دەگەیەنن، بە هەندێک رێگەش دەتوانین چارەسەریان بکەین.

سەرەڕای گفتوگۆکان و کێشەکانی نێوان ئەمریکا و ئێران لەبارەی چەکی ئەتۆمییەوە؛ ئێران موشەکێکی ئاڕاستەی بۆشایی ئاسمان کرد و ئەمریکاش نیگەرانی خۆی لەوبارەیەوە دەربری، لە کاتێكدا ئێران دەلێت، "مەبەست لە ئاڕاستەکردنی موشەکەکە سەربازی نییە" و داوای لابردنی تەواوی سزاکان دەکات لەسەر وڵاتەکەی.

وێنەیەکی سەرۆکی کۆریای باکور پرسیار لە بارەی دۆخی تەندروستی و دابەزینی کێشییەوە دەوروژێنێت.

رۆژی پێنجشەممە، سەرۆکی ئەمەریکا و سەرۆکی روسیا لە رێی پەیوەندییەکی تەلەفۆنییەوە تاوتوێی گرژییەکان سەبارەت بە ئۆکرانیا دەکەن، ئەمە لەکاتێکدایە پوتین داواکارییە ئاسایشییەکانی زیاتر کردووە.

هەندێک لە جۆرەکانی شێرپەنجەی مەمک لە ڕێگەی تیشکی سینییەوە دەردەکەوێت، زیاتر لەو ژنانەشدا روودەدات کە تەمەنیان لە سەرو ٥٠ ساڵەوەیە، هەر بۆیە دەرکەوتنی کۆمەڵێک نیشانە ئاماژەن بۆ توشبوون بەو نەخۆشییە.

ماڵەپەڕی حوڕە لە راپۆرتێکی وردەکاریدا تایبەت بە کاریگەری ڤایرۆسی کۆرۆنا و کەرەنتینکردنی هاوڵاتیان و مانەوەی زیاتریان لەسەر تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان لەسەر جیابوونەوەی نێوان هاوسەران باس لەوەدەکات، کەرەنتین خواستی هاوسەرگیری لەرێگەی ئۆنڵاینەوە زیادیکردووە و ئەوەش گرفت دروستدەکات و لە زۆر باردا پاش ماوەیەک جیابوونەوەی لێدەکەوێتەوە.

ئاژانسی رۆیتەرز بڵاویکردەوە، ژاپۆن بڕیاریداوە پێداچوونەوە بە پلانەکەیدا بکات لەبارەی گەڕان و دۆزینەوەکانی سەر مانگ و بڕیاریداوە لە نیوەی دووەمی ئەم دەیەیەدا کەسێک بنێرێتە سەر مانگ.

بەگوێرەی چەند گرتە ڤیدیۆییەک کە لە شاری جەددەی سعودییە تۆمارکراون لە رووداوێکی هاتوچۆدا بارهەڵگرێک خۆی دەکێشێت بە دیواری مزگەوتێکدا و دەیشکێنێت و دەچێتە ژووری نوێژەوە.

پۆلیسی کەناراوەکانی تورکیا رایگەیاند، لە دوو ھەڵمەتی جیاواز لە ویلایەتی ئیزمیر و قەزای کوشئاداسی ٩٨ کۆچبەری نایاساییان رزگارکرد کە دەسەڵاتدارانی یۆنان بە زۆر رەوانەی کەناراوەکانی تورکیایان کردبوونەوە.

ژنێکی تەمەن ٩٥ ساڵی نیوزلەندی لە یەکێک لە کەناراوەکانی شاری سکاربۆر لەناوچەی یۆرکشایری بەریتانی سەرقاڵی ئەنجامدانی وەرزشی سێرفینگی سەر شەپۆلی دەریایە.

لە گرتەیەکی ڤیدیۆییدا دەردەکەوێت، بەھۆی داڕمانی دوو بەنداو لە باکوری رۆژھەڵاتی بەرازیل لە ھەردوو ناوچەی جۆزیابی و ئیتامبی سەر بە ویلایەتی باھیای بەرازیلی، لافاوێکی کاولکاریی لە ھەردوو ناوچەکەدا دروستبوو، بەو ھۆیەشەوە ھەزارەھا کەس ناچاربوون ماڵەکانیان چۆڵ بکەن.

لە چەندین شاری روسیا و ئۆکرانیا ئەپی تێلیگرام لەکار کەوت و بەکارھێنەرەکانی راپۆرتییان لەسەر لەکارکەوتنی دا.

پۆلیسی گارلاند رایگەیاند، لە ئەنجامی دەستڕێژی گوللـەوە لە مارکێتێکی ناوچەی دالاس لە ویلایەتی تەکساس سێ کەس کوژران و کەسێکی دیکەش بە سەختی برینداربوو.

کۆمەڵێك زانیاری دزە پێکراو دیارترین تایبەتمەندییەکانی شێوەی ئایفۆن ١٥ی ئاشكراکردووە، وێرای ئەوەی کە وابڕیارە لە ٢٠٢٣دا ئاشكرابکرێت.

سەنتەری بوومەلەرزەزانی زانکۆی تاران رایگەیاند، بوومەلەرزەیەک بەگوڕی پێنج پلە بە پێوەری رێختەر، پارێزگای ھورموزگانی باشووری ئێرانی ھەژاند.

میدیاکانی بەریتانیا گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا چەند وێنەیەکی پیاوێکی تێدا دەردەکەوێت کە دەم و چاوی خۆی داپۆشیوە و ھەڕەشەی کوشتنی شاژنە ئیلیزابێسی دووەم دەکات.

مانگی سوری لیبیا رایگەیاند، لە خۆرئاوای ئەو وڵاتە تەرمی ٢٧ کۆچبەریان دۆزیوەتەوە کە نیازی گەیشتنیان ھەبووە بە ئەوروپا. دەشڵێت، "لە نێویشیاندا منداڵێک و دوو ئافرەت ھەن".

ناوەندی نیشتیمانی بۆ روانگە و چاودێریکردنی کەشوھەوای سعودیە بڵاویکردەوە، لە ھەردوو پارێزگای قەریات و تەریف لە باکوری ئەو وڵاتە پلەکانی گەرما بۆ خوار سفر پلەی سیلیزی دابەزیون.

دەسەڵاتدارانی ویلایەتی باھیای بەڕازیل رایانگەیاند، ژمارەی ئەوکەسانەی بەھۆی لافاوەکەوە خنکاون بۆ ١٨ کەس بەرزبووەتەوە. دەشڵێن، "زیاتر لە ٣٥ ھەزار ھاوڵاتی ناچاربوون ماڵەکانیان بەجێبھێڵن".

دەسەڵاتدارانی تاڵیبان رایانگەیاند، ئەو ژنانەی کە دەیانەوێت گەشتی دوور بکەن نابێت رێگەیان پێبدرێت مەگەر پیاوێکی نزیکی خێزانەکەیان لەگەڵیاندا بڕوات.

لە ژاپۆن بەهۆى بەفربارین و لە ئەمریکا و ئەوروپا بەهۆى بڵاوبوونەوەى کۆرۆناوە، هەزاران گەشتى ئاسمانى هەڵوەشێندرانەوە.

ماوەیەکە شەپۆلێکی سەرما رووی لە تورکیا کردووە و رووی سه‌ره‌وه‌ی ده‌ریاچه‌ی ئوڵاش له‌ پارێزگای سیواس كه‌ یه‌كێكه‌ له‌و ناوچه‌ ئاوییانه‌ی کە چه‌ندین جۆر باڵنده‌ی ناوچه‌یی و كۆچه‌ری رووی تێ ده‌كه‌ن، به‌ستوویه‌تی.

سەرۆکی روسیا رایگەیاند، "ناکرێت سوکایەتی بە هەستی موسوڵمانەکان بکرێت بە بەهانەی ئازادی رادەبڕینەوە و سوکایەتیکردن بە پێغەمبەری ئیسلام ئازادی رادەربڕین نییە."

دەسەڵاتدارانی مالیزیا رایانگەیاند، ژامارەی ئەوکسانەی بەھۆی لافاوەوە گیانیانلەدەستداوە بۆ ٤٦ کەس بەرزبووەتەوە.

ئاژانسی ناسای ئەمریکی توانی بەسەرکەوتوویی گەورەترین تەلیسکۆب بە ئامانجی دۆزینەوەی سەرەتای کات و شێوەگرتنی ھەسارەکان لە گەردووندا رەوانەی بۆشایی ئاسمان کرد.

پۆلیسی پاسەوانی کەناراوەکانی یۆنان رایگەیاند، لە ئەنجامی نقومبوونی بەلەمێکی کۆچبەران لە کەناراوەکانی دورگەی باروسی سەر بەو وڵاتە دوو کۆچبەر خنکان و ٥٧ دیکە رزگار کران.

بوک و زاوایەکی مالیزی بەبێ گوێدانە خراپی کەش و هەوا و ئەو شەپۆلی بارانەی روبەرووی ناوچەکە بووەتەوە و لافاوی لە زۆربەی شوێنەکانی وڵاتدا دروست کردووە، ئاهەنگی هاوسەرگیرییەکەیان ئەنجام داوە.

چاوگێک لە ئیدارەی جۆ بایدن ئاشکرایکرد، پێنتاگۆن کار لەسەر پلانێک دەکات بۆ پێشکەشکردنى هاوکاری هەواڵگری نوێ بۆ ئۆکرانیا بۆ ئەوەی بتوانێت بەخێرایی وەڵامی کردەوەکانی روسیا بداتەوە، مۆسکۆش لەسەر هەمان پرس داوای گەرەنتی لە ئەمریکا و ناتۆ دەکات.

زۆرکات وادەزانرێت نیشانەی سەرئێشە و بێهیزی و کەم خەوی لە ئەنجامی کاری قورسەوەیە، بەڵام دەکرێت بەهۆی کەمی مەگنیسیۆم و ڤیتایمن K بێت.

ئاژانسی هەواڵی ئەنادۆڵ بڵاویکردەوە، لە گەرووی چاناککالەی تورکیا ١٤٣ کۆچبەری نایاسایی دەستگیرکران کە لەناو بەلەمێکی ماسیگریدا خۆیان حەشاردابوو.

هەماهەنگیکاری یەکێتی ئەوروپا لە گفتوگۆ ئەتۆمییەکانی ئێران لە ڤیەننا رایگەیاند، لە هەفتەی داهاتووەوە گەڕی هەشتەمی گفتوگۆکانی بەرنامە ئەتۆمییەکەی ئێران لە ڤیەنا دەستپێدەکاتەوە.

ئیلیۆن مەسکی ملیاردێری جیهانی کە خاوەنداری دوو گەورە کۆمپانیای بواری بۆشایی بەناوی سپەیس ئێکس و کۆمپانیای دروستکردنی ئۆتۆمبێلی کارەبای بەناوی تێسلا دەکات، بەشێک لە پشکەکانی کۆمپانیای تێسلای بەبڕی ١٥ ملیار دۆلار فرۆشتووە.

لە وەرزی زستاندا بەهۆی نزمبوونەوەی پلەکانی گەرماوە و توشبوون بە هەڵامەت و سەرما زیاد دەکات، زۆر کەس بۆ چارەسەری ئەو گرفتە دەرمان بەکاردەهێنن بەبێ ئەوەی راوێژ بە پزیشک بکەن، کە ئەگەری هەیە ئەم رەفتارەیان کاریگەریی نەرێنی بۆ تەندروستیان هەبێت.

بەگوێرەی نووسراوێک نەتەوە یەکگرتووەکان پێشنیازی پێدانی نزیکەی شەش ملیۆن دۆلار دەکات بە وەزارەتی ناوخۆی تاڵیبان بۆ پاراستنی دامەزراوەکانی لەو وڵاتەدا، لەکاتێکدا وەزیری ناوخۆی تاڵیبان لەلایەن دەزگای لێکۆڵینەوەی فیدڕاڵی ئەمەریکاوە داواکراوە.

دەکرێت هەندێک خواردنی دڵخوازت کە دەیخۆیت پڕیبێت لە فیتامین B12، بۆیە پێویست ناکات سیتەمی خۆراکی زۆر بگۆڕیت بۆ دەستکەوتنی ئەم ڤیتامینە.

فەرمانگەی کەشناسی و چاودێریی ژینگەیی کۆماری یاقوتا لە رۆژهەڵاتی روسیا رایگەیاند، لە ١٦ ناوچەی نیشتەجێبوونی کۆمارەکەدا، پلەی گەرما بۆ خوار ٥٠ پلەی سیلیزی دابەزیووە و لە یەکێک لە گوندەکان ٥٥ پلە ژێر سفر بووە.

ئاژانسی رۆیتەرز لەزاری پۆلیسی سنوری یۆنانەوە بڵاویکردەوە، تەرمی کۆچبەرێک دۆزراوەتەوە و توانراوە ١٢ کۆچبەر رزگار بکرێن لەدوای رووداوی نوقومبوونی یەختەکەی شەوی رابردوو لە دورگەی فۆلیگاندرۆسی یۆنان.

بەڕێوەبەری بەرنامەی ئەمریکی ناسا تایبەت بە وێستگەی نێودەوڵەتیی بۆشایی ئاسمانی رایگەیاند ناسا هەموو هەوڵێکی خۆی دەدات لەپێناو بەردەوامیدان بە کارپێکردنی وێستگەکە تاوەکو ساڵی ٢٠٣٠.

سوپای پاسدارانی ئێران رایگەیاند، لە چوارچێوە ئەو مانۆڕە سەربازییەی کە لە گەرووی ھورمزی کەنداوی بەسرە ئەنجامیداوە، مووشەکێکی بالیستیی تاقیکردەوەتەوە.

دەستەی فریاگوزاری بۆرما رایگەیاند، لە ئەنجامی داڕمانی زەوی لە کانەبەردێکی عەقیق ئەو وڵاتە زیاتر لە ٧٠ کەس بێسەروشوێن بوون.

لە گرتە ڤیدیۆیەکدا کە لە کامێرای چاودێرییەوە تۆمارکراوە، مامۆستایەکی بەریتانی زلـلە و شەق لە ئەسپێک دەدات، بەو هۆیەوە لێکۆڵینەوەی لەگەڵدا کراو لە کارەکەی دوورخرایەوە.

سوپای فەڕەنسا کوژرانی سەرکردەیەکی رێکخراوی تیرۆریستیی داعشی لە نیجەری رۆژئاوای کیشوەری ئەفریقا راگەیاند.

لەیەکێک لە فڕۆکەخانەکانی شاری کۆڵتی وڵاتی نیپاڵ سەرنشینان بە پاڵ فڕۆکەیەک دەخەنە ئیش بۆ ئەوەی گەشتەکانیان لەدەست نەچێت.

ژمارەی ئەو کەسانەی بەهۆی گه‌رده‌لولی "رای" کە ناوەڕاست و باشوری خۆرهەڵاتی فلیپینی گرتەوە گیانیانلەدەستداوە، بەرزبووەوە بۆ ٣٧٥ کەس.

کۆمپانیای فایزەر پێشبینی دەکات پەتای کۆڤید-١٩ تا ساڵی ٢٠٢٤ بەردەوام بێت و دەڵێت، ڤاکسینی کەمکراوە بۆ مندڵانی تەمەنی نیوان ٢ بۆ ٤ ساڵ کاردانەوەی بەرگریان بۆ ئەو مەبەستە لاوازە، ئەمەش هۆکارێکە رێگەپێدانی دوادەکەوێت.

لە چەند گرتەیەکی ڤیدیۆیدا ساتی گەیشتنی گالیسکەی بارکاری ئاژانسی ناسا بۆ ناو بەرگەهەوای خۆر و تێپەڕبوون پێدا دەردەخەن.

چەند مەیمونێک لە هیندستان، کاتێک زانییان یەکێک لە بێچووەکانیان لەلایەن چەند سەگێکەوە کورژاوە، لەشەڕێکی تۆڵەکردنەوەدا نزیکەی ٢٥٠ سەگیان کوشت.

کامێراکانی چاودێری لە نیویۆرک، گرتەیەکی ڤیدیۆیی سەرسوڕهێنەری خوشک و برایەکی مێردمنداڵیان تۆمار کردووە، لەکاتی خۆرزگارکردنیان لەو ئاگرەی لە ماڵەکەیاندا لە باڵەخانەیەکی چەند نهۆمی کەوتبووەوە.

دەسەڵاتدارانی فەڕەنسا رایانگەیاند، ١٣٨ کۆچبەریان لە نزیک کەناراوەکانی باکوری ئەو وڵاتە رزگارکردووە کە هەوڵیان دابوو لە رێگەی ژمارەیەک بەلەمی بچوکەوە بچنە خاکی بەریتانیاوە.

زیادەرەویکردن لە خواردنی شەکر و خواردنەوە کهولییەکان زیان بە جگەر دەگەیەنێت بە جۆرێک ناچار دەکات سەردانی پزیشک بکەیت، بەڵام شەوانە هەستکردن بە خوران ئاماژەیە بۆ بوونی گرفت لە جگەردا.

ئاژانسی هەواڵی "شینخوا"ی چینی بڵاویکردەوە، بە تەمەنترین ژنی جیهان کە تەمەنی ١٣٥ ساڵ بووە، لە چین کۆچی دواییکردووە.

بەڕێوەبەری ئاژانسی ناسای ئەمریکی ئاشکرای کرد، بڕیارە رۆژی ھەینی ٢٤ی کانونی یەکەم، تەلیسکۆبی جەیمس وێب رەوانەی بۆ شایی ئاسمان بکات بە ئامانجی دۆزینەوەی سەرەتای کات.

کۆمپانیای رۆس کۆسمۆس گرتەیەکی ڤیدیۆیی بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت کەشتیوانە ئاسمانییە ژاپۆنییەکان لەناو کەشتییەکەیاندا لە وێستگەی نێودەوڵەتی بۆشایی ئاسمان یاری ریشە دەکەن.

دەسەڵاتدارانی فلیپین رایانگەیاند، بەھۆی ئەو گەردەلولە بەھێزەی رووی لەو وڵاتە کردووە ٢٠ کەس گیانیان لەدەستداوە.

له‌ جبه‌خانه‌یه‌كی باری له‌ناكاوی سوپای ئیسرائیلدا له‌ ناوچه‌ی جه‌لیلی سه‌روو لە باكوری ئیسرائیل، ١٠٠ هه‌زار گولـله‌ی تفه‌نگی جۆری M16 دزراوه‌.

بەتەمەنترین کەس لە فەڕەنسا، بەناوی مارسێل مەی لە تەمەنی ١١٢ ساڵیدا، بە کۆرۆنا کۆچی دوایی کرد.

تۆڕی پەیامنێرانی بێسنور RSF رایگەیاند، ژمارەی ئەو رۆژنامەنووسانەی لەم ساڵدا خراونەتە زیندان ٤٨٨ کەسی تێپەڕاندووە و دەشڵێت، "لە ساڵی ١٩٩٥ـەوە ژمارەکە بەم جۆرە نەبووە."

جەڵتەی مێشک یەکێکە لەو گرفتە تەندروستیانەی کە ئەگەر درەنگ هەستی پێبکرێت مردن و تێکچوونی توانای مێشکی و جەستەی لێدەکەوێتەوە، دەتوانرێت ڕێگری لە توشبوون بەو نەخۆشییە بکرێت ئەویش بە ڕێککردنەوەی خووەکانی ژیانی رۆژانە.

ڤلادیمێر پوتین سەرۆکی روسیا لەگەڵ شی جین پینگ سەرۆکی چین کۆبووەوە و باسیان لە پەیوەندییە دووقۆڵییەکانی وڵاتەکانیان و هەماهەنگییەکانی نێوانیان کردووە.

ئەنجومەنی مافەکانی مرۆڤی سەر بە نەتەوەیەکگرتوەکان رایگەیاند، بزوتنەوەی تاڵیبان لە ماوەی مانگێکدا ١٠٠ کەس لە لایەنگرانی حکومەتی پێشووی ئەفغانستانی لە سێدارەداوە.

لە گرتەیەکی ڤیدیۆییدا دەردەکەوێت گەشتیارێک کە ناتوانێت مەلەبکات لەناو یەکێک لە دەریاچە بچوکەکانی ناوچەی سیوە لە میسر لەسەر ئاوەکە پاڵدەکەوێت و بەهۆکاری ئەوەی چڕی رێژەی خوێ تیایدا ٩٥٪ە رێگە نادات گەشتیارەکە نقومبێت.

چاوگە هەواڵییەکانی هایتەی بڵاویانکردەوە، بارهەڵگرێکی بەنزین لە باکوری هایتی تەقییوەتەوە و لە ئەنجامدا زیاتر لە ٦٠ کەس گیانیان لەدەستداوە و دەیان کەسی دیکەش بریندار بوون.

وەزارەتی حەج و عەمرەی سعودیە رایگەیاند، ئەو کەسانەی کە تەمەنیان لەسەروو ١٢ ساڵییەوەیە، رێگەیان پێدەدرێت کە بەشداری لە رێوڕەسمی عەمرەدا بکەن.

سەرۆکی پێشووی ئەمریکا رایگەیاند، سەرۆک وەزیرانی پێشووی ئیسرائیل ھیچ کات ئاشتی لەگەڵ فەڵەستینییەکان نەویستووە و لەبەر ئەم ھۆیە پلانی ئاشتی رۆژھەڵاتی ناوەڕاست کە خستبوویەڕوو سەرنەکەوتووە.

بەگوێرەی میدیاکانی میسر، سێ گەنج لە میسر بەچەقۆ هێرشیانکردە سەر گەنجێکی دیکە بەهۆکاری هەبوونی پەیوەندی خۆشەویستی لەگەڵ خوشکی یەکێک لە هێرشبەرەکان.

پسپۆڕێکی خۆراک ئاماژەی بە گرنگی ڤیتامین E کردووە بۆ جەستە کە رۆڵی هەیە لە بەهێزکردنی مووەکانی قژ و کەمکردنەوەی سوڕی مانگانە.

سه‌رۆكوه‌زیرانی به‌ریتانیا رایگه‌یاند، یه‌كه‌م تووشبووی جۆری ئۆمیكرۆنی ڤایرۆسی كۆرۆنای نوێ له‌ به‌ریتانیا گیانی له‌ده‌ست دا، ئەمڕۆش بەریتانیا رایگەیاندبوو، دەستیان کردووە بە پلانی "بی" و چەند رێکارێکی نوێ پەیڕەو دەکەن.

کۆمپانیای دروستکردنی دەرمانی ئەمریکی ڤایزەر ئەوەی راگەیاند، بۆ پەرەپێدانی پێگەی لە چارەسەری نەخۆشییەکانی شێرپەنجە و ھەوکردن، گەیشتووەتە رێککەوتنێک لەسەر کڕینی کۆمپانیای (Arena Pharmaceuticals) بە بڕی شەش ملیار و ٧٠٠ ملیۆن دۆلار.

ھاوپەیمانی عەرەبی رایگەیاند، لە زنجیرە ھێرشێکدا لە ٢٤ کاتژمێری رابردوودا بۆ سەر چەکدارانی حوسی لە پارێزگای مەئریب لە ناوەڕاستی یەمەن و کەناراوەکانی رۆژئاوای ئەو وڵاتە، ٢١٥ چەکداری حوسییەکان کوژراون.

فەرمانڕەوای ویلایەتی کەنتاکی ئەمریکا رایگەیاند، بەھۆی ئەو گەردوولولەی کە لە دوێنێ شەوەوە دەستیپێکردووە، لانی کەم ٧٠ کەس گیانیان لەدەستداوە و نیگەرانیشن لەوەی کە ئەو ژمارەیە لەوانەیە ١٠٠ کەس تێپەڕ بکات.

ئاژانسی بۆشایی ئەمریکی (ناسا) نوێترین وێنەکانی هەسارەی مەریخی بڵاوکردەوە کە لە رێگەی کەشتی بریسفێرنسەوە تۆماریکردووە.

بەرپرسێکی باڵای سەربازیی ئێران لەبارەی پلانی مانۆڕی سەربازیی ئەمریکا و ئیسرائیل کە بە ئامانج گرتنی دامەزراوەکانی ئەتۆمی ئێرانیش لەخۆدەگرێت لە ئەگەری سەرنەکەوتنی دانوستانەکانی ئەتۆمییدا، رایگەیاند کە ئەو دوو وڵاتە لە ھەر ھێرشێکدا "باجی قورس دەدەن."

وەزیری دەرەوەی ئەڵمانیا لەمیانەی کۆبوونەوەکەی وەزیرانی دەرەوەی وڵاتانی کۆمەڵەی حەوتدا هۆشداریدا لەسەر ئەوەی کات خەریکە نامێنێت بۆ دۆزینەوەی رێگەیەک بۆ زیندووکردنەوەی رێککەوتنە ناوەکییەکەی ساڵی ٢٠١٥ی نێوان ئێران و وڵاتانی دیکە.

میدیاکانی ئەمریکا رایانگەیاند، بەهۆى گەردەلولى تۆرنادۆوە لە شەش ویلایەتی ئەو وڵاتە زیاتر لە ٧٠ کەس گیانیان لەدەستداوە، چەندین باڵەخانەش داڕوخاون.

خواردنی ڤیتامینەکان بە یەکێک لە گرنگترین سەرچاوەکانی جەستەیەکی تەندروست دادەنرێت و ھەر یەک لە ڤیتامینەکان بەشێوەی جیاواز کاریگەرییان لەسەر بەشێکی جیاوازی جەستە ھەیە.

لەدوای چەندین ساڵ لە کارکردن ، لە دووەم بەرزترین باڵەخانەی جیھاندا کارکردن تیایدا نزیکبووەتەوە لە تەواوبوون کە لە کوالالمبۆری پایتەختی مالیزیا دروست دەکرێت.

موفتی میسر رایگەیاند، ئاھەنگ گێران بە بۆنەی سەری ساڵی زاینی و لە دایک بوونی مەسیحەوە و پیرۆزبایی کردن لە کریستیانەکان لە شەریعەتی ئیسلامدا دروستە. دەشڵێت، "ئەم کارانە ئامانجی کۆمەڵاتی و ئاینی و نیشتیمانی بەدەستدەھێنێت".

سەڵاحەدین دەمیرتاش ھاوسەرۆکی پێشووی پارتی دیموکراتی گەلان (ھەدەپە) خەڵاتی ڤایمای تایبەت بە مافەکانی مرۆڤی بۆ ساڵی ٢٠٢١ لە وڵاتی ئەڵمانیا پێبەخشرا.

لە گرتەیەکی ڤیدیۆییدا کە لە تۆڕەکۆمەڵایەتییەکاندا بڵاوکراوەتەوە دەردەکەوێت، دەسەڵاتدارانی خۆجێی سکۆتلەندا بەرزترین تاوەریان لە وێستگەی لۆنجانیت بۆ بەرھەمھێنانی وزەی کارەبا تەقاندەوە.

ئاژانسی بلومبێرگی ئەمریکی بڵاویکردەوە، بۆ جاری سێیەم بانکی ناوەندی تورکیا شکستی ھێناوە لەپاراستنی بەھای لیرە، دوای ئەوەی لەبازاڕاکاندا بەھاکەی بەشێوەیەکی بەرچاو دابەزینی بەخۆیەوە بینیوە.

فەرمانگەی خۆراک و دەرمانی ئەمریکی رەزامەندی دەربڕی لەسەر بەکارھێنانی قەترەی چاو کە بە "Vuity" ناسراوە و بەمەش ئەوانەی کێشەی ناڕوونییان ھەیە لە بینیندا پێویستیان بە بەکارھێنانی چاویلکە نابێت.

راوێژکاری پێشووی ئەڵمانیا رایگەیاند، لەدوای دەستبەرداربوونی لە پۆستەکەی بەرنامەی ئەوەی داناوە دەست بکات بە نوسینەوەی بیرەوەرییەکانی وەک راوێژکاری یەکەمی ئەڵمانیا کە بۆ ماوەی ١٦ ساڵ لەو پۆستەدا بووە.

زانایانی زانکۆی کلۆرادۆی ئەمریکی بەدواداچوونییان بۆ رووداوی تەقینەوەی ئەستێرەی ئی کی دراگۆنیسییان لە گەردووندا کردووە و دەڵێن، "ئەگەر ئەو تەقینەوەیە لەسەر ھەسارەی خۆر روویبدایە ئەوا سەرجەم تۆڕەکانی وزەی لەسەر زەوی پەکدەخست و تەواوی بەرنامەی گەشتە ئاسمانییەکانی تێکدەدا".

وەزارەتی رووداوە کتوپڕەکانی روسیا رایگەیاند، لە ئەنجامی کەوتنەخوارەوەی ھەلیکۆپتەرێک کەسێک گیانی لەدەستدا.

فەرماندەی فەرماندەیی ناوەندی ھێزەکانی ئەمریکا رایگەیاند، لەدوای کشانەوەی ھێزەکانی وڵاتەکەی لە ئەفغانستان، رێکخراوی ئەلقاعیدە بەڕێژەیەکی کەم گەشەی کردووە، بەمەش ھۆشداریدا لە دووبارە سەرھەڵدانەوەی ئەو رێکخراوە لە ئەفغانستانەوە.

ماڵپەڕی دەنگی ئەمریکا بڵاویکردەوە، لە رووداوێکی هاتوچۆدا لە باشووری مەکسیک بارهەڵگرێک وەرگەڕا و بەوهۆیەشەوە ٥٣ کۆچبەر گیانیان لەدەستدا.

یاریدەدەری ئەمینداری گشتی نەتەوەیەکگرتووەکان بۆ کاروباری مرۆیی رایگەیاند، داڕمانی ئابوریی ئەفغانستان بەبەرچاومانەوە روودەدات و دەشڵێت، "داوا لە کۆمەڵگای نێودەوڵەتی دەکەین کە رێکاریی پێویست بگرێتەبەر."

حکومەتی چین رەزامەندیی لەسەر بەکارهێنانی جۆرێک لە دژەتەن دەربڕی کە لە لایەن کۆمپانیایەکی ناوخۆی ئەو وڵاتەوە بۆ چارەسەرکردنی کۆرۆنا بەرهەم هێنراوە.

سەرەڕای ئەوەی دوو هەفتە زیاترە هیندستان یەکەم بەشی سیستمی بەرگریی ئاسمانیی S-400ی لە رووسیا وەرگرتووە، ئەمریکا بێ دەنگە لەبارەی ئەو هەنگاوەی نیودەلهی و بەرپرسێکی وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکاش دەڵێت، هێشتا بڕیاریان نەداوە.

دەسەڵاتدارانی پاکستان مۆڵەتی لێخوڕینی شەمەندەفەریان لە شۆفێرێک سەندەوە پاش ئەوەی لە ناوەڕاستی گەشتەکەیدا بەمەبەستی ماست کڕین وەستا و شەمەندەفەرەکەی راگرت.

لەئەنجامی گرژبوونی پەیوەندییەکانی نێوان روسیا و ئۆکرانیا ئەمریکا ھەرەشەکانی بۆ روسیا تا ئاستی ئەگەری پێکدادانی سەربازی بەرەوپێشچوونی بەخۆیەوەبینی، بەڵام سەرۆکی ئەو وڵاتە رایگەیاند، رەوانەکردنی سوپای ئەمریکا بۆ ئۆکرانیا ھێشتا پێشنیاز نەکراوە.

لە رێکەوتی ٣ی کانونی دووەمی ٢٠٢٢ یەکەم دیاردەی گەردوونی کە بریتییە لە نزیک بوونەوەی ئەستێرەیەکی کلکدار کە دوو کلکی ھەیە لە کۆمەڵەی خۆر نزیکدەبێتەوە و جارێکی دیکە دووبارە نابێتەوە.

پۆلیسی نەیجیریا رایگەیاند، ژمارەیەک رێگر ھێرشییانکردووەتە سەر پاسێک و لە ئەنجامدا ٢٣ سەرنشینییان کوشتووە و شەش کەسی دیکەش برینداربوون.

هێزی ئاسمانی هیندستان رایگەیاند، سوپاسالاری هیندستان بەهۆی کەونتەخوارەوەی هەلیکۆپتەرەکەی لە باشوری وڵات گیانی لەدەستدا.

کۆمەڵگا گریان بە نیشانەی بێهێزی دەزانێت، بەڵام ئەگەر هەست کرد پێویستت بە گریانە، ئەوا چیتر مەیوەستێنە چونکە چەندین سوودی بۆ تەندروستی هەیە.

ماوەی ٤٨٢ رۆژە، سەلمان عەبدولعەزیز پادشای سعوودیە لە کۆشکە تایبەتییەکەی خۆی لە شاری نیوم کە دەکەوێتە بیابانەوە لە بەشی باکووری رۆژئاوای سعوودیە ماوتەوە. راپۆرتە میدیاییەکانیش هۆکاری مانەوەکەی بۆ خراپی دۆخی تەندروستی دەگەڕێننەوە.

وەزارەتی ناوخۆی لیتوانیا رایگەیاند، ھەر کۆچبەرێک بە شێوەیەکی ئارەزومەندانە بگەڕێتەوە بۆ وڵاتەکەی خۆی ئەوا بڕی ھەزار یۆرۆی وەک دیاری پێدەدرێت.

پاش چەندین ھەفتە لە گفتوگۆ و دانووستان، پەرلەمانی ئەڵمانیا "بوندێستاگ" ئۆلاف شولتسی بە راوێژکاری ئەڵمانیا ھەڵبژارد، یەکەم جاریشە کە حکومەتی ئەڵمانیا لە ھەریەکە لە پارتی سۆشیال لیبڕاڵ و پارتی سەوزی ئەڵمانیا پێکبھێنرێت.

لە سنوری نێوان ئەلبانیا و یۆنان تەرمی کۆچبەرێکی گەنج و لە سنوری پۆڵەندا تەرمی کۆچبەرێکی نەیجیری و لە سنوری نێوان سلۆڤینیا و کڕواتیا تەرمی کۆچبەرێکی بەنگلادیشی دۆزرانەوە.

لە ئەنجامی پێکدادانی بارھەڵگرێک و مینی پاسێکدا لە باکوری پارێزگای ئەسفەھان لە ئێران نۆ کەس گیانیانلەدەستدا و ١٥ کەسی دیکەش برینداربوون.

یه‌كه‌م ڤاكسینی رووه‌كیی كۆرۆنای نوێ (COVID-19) له‌سه‌ر ئاستی جیهان، له‌ كه‌نه‌دا به‌رهه‌م هێنرا.

لە ئێستادا هەریەکە لە جۆ بایدن سەرۆکی ئەمریکا و ڤلادیمێر پوتین سەرۆکی روسیا دەستیان بە کۆبوونەوە کرد و کۆبوونەوەکەیان تایبەتە بە زیادبوونی گرژییەکان لەسەر سنوری ئۆکرانیا.

دوای ئەوەی دوو رۆژ پێش ئێستا؛ گەورە گڕکانی سیمیروو لە دوورگەی جاوەی ئیندۆنیسیا تەقیەوە و لە ئەنجامدا ١٣ کەس گیانیانلەدەستدا، دواتر ژمارەکەیان بۆ ٢٢ کەس بەرزبووەوە، لە ئێستادا ژمارەی ئەو کەسانەی بەهۆی گڕکانەکەوە گیانیانلەدەستدا بۆ ٣٤ ھاوڵاتی بەرزبووەوەتەوە.

ئاژانسی ناسا، ١٠ کەسی دەستنیشانکردووە، کە پێنجیان فڕۆکەوانی سەربازیین، بۆ ئەو گەشتەی کە بەنیازە بۆ سەر ھەردوو ھەسارەی مانگ و مەریخ ئەنجامی بدات.

توێژینەوەیەکی نوێ لەبارەی گۆڕاوی ئۆمیکرۆنەوە ئاشکرای دەکات، نیشانەکانی نەخۆشیەکە هێواشتر بە بەراورد بە جۆرەکانی دیکەی ڤایرۆسی کۆرۆنا بڵاودەبێتەوە.

ئەندامە باڵاکانی پەرلەمانی بەریتانیا هەڕەشەی بەکارهێنانی سەگی پۆلیسی لەناو پەرلەمان دەکەن، دوای ئەوەی لە ١١ شوێن لەناو باڵەخانەی پەرلەمانی بەریتانیادا ماددەی هۆشبەر دۆزرایەوە.

بەرپرسێکی باڵای سەربازی نەیجیریا رایگەیاند، لە ئەنجامی ھێرشی گروپێکی چەکداری نەناسراو بۆ سەر بنکەی "جی ٥"ی سەربازی لەو وڵاتە، ٧٩ کەس لە چەکدارەکان و ٢٩ سەربازی نەیجیری کوژران.

بەگوێرەی گرتە ڤیدیۆییەک کە لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکاندا بڵاوکراوەتەوە، ئۆتۆمبێلێک دەکەوێتە ژێر بارهەڵگرێکەوە و بۆ چەندین مەتر بارهەڵگرەکە لە رۆشتن بەردەوام دەبێت و شۆفێری ئۆتۆمبێلەکەش لە ژیاندا ماوە و دەستی بەرز دەکاتەوە و داوای یارمەتی دەکات.

لە ئەنجامی نقومبوونی پاسێک لە روباری ئینزیۆی لە کینیا کە ٢٠٠ کیلۆمەتر لە نەیروبی پایتەختی ئەو وڵاتەوە دوورەوە ٣١ کەس خنکان.

تەنکبوونی قژ و وەرینی بەردەوام چ بەهۆی نەخۆشی یان خواردنی دەرمان و گۆڕانی هۆڕمۆنەکانەوە بێت ڕوودەدات، کە دەکرێت سوود لە پێکهاتە سروشتییەکان وەربگیرێت بۆ چارەسەری ئەم گرفتە.

بڕیارە سەرۆکی ئەمریکا و سەرۆکی روسیا رۆژی سێشەممە گفتوگۆ لەسەر زیابوونی گرژییەکان لەسەر سنووری روسیا و ئۆکرانیا بکەن.

ئاوسانی سك و قەبزبوون یەکێکە لەو کێشانەی کە زۆر کەس هەیانە و پێوەی دەناڵێنن، بۆ ئەمەش دەتوانن سوود لە چەند خواردن و پێکهاتەیەکی سروشتی وەربگرن.

بەرپرسانی حکومی و سەربازی هیندستان رایانگەیاند، لە ئەنجامی دەستڕێژی گوللـە بەشێوەی هەڕەمەکی لەلایەن هێزە ئەمنییەکانی ئەو وڵاتە لە ویلایەتی ناگالاند لە باکوری خۆرهەڵاتی هیندستان ١٤ هاوڵاتی کوژران.

کچێکی بەریتانی رایگەیاند، توانیویەتی گۆڕی باوکی لە سوریا دەستنیشان بکات دوای ئەوەی چەکدارانی داعش لە ساڵی ٢٠١٤ لەو وڵاتە کوشتیان.

ئاژانسی ئیدارەی کارەساتەکانی ئەندۆنیسیا رایگەیاند، بەھۆی تەقینەوەی گڕکانی سیمیرۆ لە خۆرھەڵاتی جاوە ١٣ کەس گیانیانلەدەستداوە و ژمارەیەکی دیکەش برینداربوون.

ئاژانسی ناسای ئەمریکی گرتەیەکی ڤیدیۆیی بڵاوکردەوە کە کامێرایەکی چاودێری لە کەمپی یۆنیۆن گالسێر لە کیشوەری ئەنتارکتیکا دیاردەی خۆرگیرانی تەواوەتی لەو کیشەوەرە تۆمارکردووە کە بەرەبەیانی ئەمڕۆ روویدا.

لە ئەفغانستان ٦٨ خانەی منداڵانی بێسەرپەرشت ھەن، بەڵام لە ئێستادا بەھۆی ئەو قەیرانە ئابورییەی ئەفغانستانی گرتووەتەوە ٢٦ خانەیان داخراون.

لە گرتەیەکی ڤیدیۆییدا دیمەنێکی نامۆ دەردەکەوێت کە تێیدا سەرنشینەکانی فڕۆکەیەک پاڵ بە فڕۆکەکەوە دەنێن بەمەبەستی ئەوەی لەناوچەی دەرچوونی فڕۆکە لایببەن.

کواتییاما ئەو ژنە تەمەن ١٠٤ ساڵە هیندییەیە لە باشوری هیندستان دەژی لە ناوچەی کێرالا و خۆی فێری نوسین و خوێندنەوە کردووە و دەڵێت "هەمیشە ویستومە بچمە خوێندنگە".

دادگای شاری سێرتی باکوری کوردستان بەتۆمەتی دەستدرێژی سێکسی بۆسەر کچێکی کوردی تەمەن ١٨ ساڵ، سزای ١٠ ساڵ زیندانیکردنی بەسەر ئەفسەرێکدا سەپاند کە پلەی ئەفسەری ھەبووە.

لە ئەنجامی ھێرشێکی چەکدارانی داعش بۆ سەر پێگەیەکی سەربازی سوپای نەیجیریا نزیک لە سنورەکانی لەگەڵ کامیرۆن حەوت سەربازی ئەو وڵاتە کوژران.

کۆمەڵەی گەردونناسان لە جدە رایگەیاند، ئەمڕۆ کۆتا دیاردەی خۆرگیرانی گشتی لەمساڵدا روودەدات کە ماوەکەی ٤ کاتژمێر و ٧ خولەک دەخایەنێت و لە وڵاتانی عەرەبی نابینرێت و تاوەکو ١٨ ساڵی دیکە دووبارە نابێتەوە.

سەرۆکی فەڕەنسا رایگەیاند، ئەو دانوستانانەی لە ئێستدا هەن لەبارەی چەکی ئەتۆمەوە لەگەڵ ئێران لە ڤییەنا باش نەبووە وەک ئەوەی دەردەکەوێت.

ئاژانسی هەواڵی رۆیتەرز بڵاویکردەوە کە بەهۆی هێرشێکی نەناسراوەوە کە لە لایەن گروپی NSOـی ئیسرائیلییەوە پەرەیسەندووە مۆبایلە ئایفۆنەکانی لانی کەم نۆ کارمەندی وەزارەتی درەوە لەکارخراوە.

لە یەمەن ماوەی چەند ساڵێكە لە مەراسیمی تایبەتدا بە ژمارەی زۆر ئاهانگ بۆ بوک زاواکان دەکرێت و لەمساڵێشدا، حەوت هەزار و ٢٠٠ کەس بەشداریان لەو ئاهەنگەدا کرد.

رێكخراوی ته‌ندروستی جیهانی رایگه‌یاند،‌ تاوەكو ئێستا گیانله‌ده‌ستدان به‌هۆی جۆری ئۆمیكرۆنی ڤایرۆسی كۆرۆنای نوێ ده‌ستنیشان نه‌كراوه و توێژینه‌وه‌كان به‌رده‌وامن كه‌ ئایا ئه‌م جۆره‌ نوێیه‌ی كۆرۆنا ده‌گوازرێته‌وه‌ و ده‌بێته‌ هۆی نه‌خۆشبوونی جددی.

زۆرکات کە تووشی سەرئێشە دەبین، زۆر بێزارمان دەکات لەبەرئەمە پەنادەبەینە بەر حەب و دەرمان، بەڵام هەندێک چارەسەری سروشتی ماڵەوە هەن دەتوان خێرا رزگارمان بکەن.

بزوتنەوەی تاڵیبان لە ئەفغانستان چەند بڕیارێکی دەرکرد لەبارەی مافەکانی ژنانەوە و دەرکردووە و جەختی لەوەکردووەتەوە کە پێویستە رێز لە مافەکانی ژنان بگیرێت.

وێڕای ئەوەی میوە بەسوود و پێویستە بۆ ئەو کەسانەی کە نەخۆشی شەکرەیان هەیە بەڵام هەندێك لە جۆرەکانی بەسوودنین بەتایبەت ئەو میوانەی کە ئاستی شەکری خوێن بەرزدەکەنەوە.

یەکەی ئابوری جیهانی خەمڵاندنی بۆ گرانترین شارەکانی جیهان بۆ ژیانکردن ئەنجامداوە و بەگوێرەی دەرئەنجامی خەمڵاندنەکەش، شاری "تەل ئەبیب"ی پایتەختی ئیسرائیل بە گرانترین شار جیهان بۆ ژیانکردن دەستنیشانکراوە.

لە کاتی باران باریندا گرنگە شۆفێر ئاگاداریی خێرایی و لێخوڕینی ئۆتۆمبێلەکەی بێت بۆ ئەوەی مەترسیی رووداوی نەخوازراوی لێنەکەوێتەوە.

ئەو با بەھێزەی ناوچەکانی ئۆریۆڵی روسیای گرتووەتەوە بووەتە ھۆی شکاندنی یەکێک لە درەختە بە تەمەنەکانی ناوچەکە، کە یادگاری ئیڤان تۆرگینیف نوسەری ئەدەبیاتی کلاسیکی روسییە لە سەدەی ١٩دا.

لەدوای ئەوەی لیرەی تورکی نزمترین ئاستی مێژووی خۆی تۆمارکرد و داڕمانی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی، رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆک کۆماری تورکیا بەمەبەستی روبەروبوونەوەی داڕمانی دراوی وڵاتەکەی وەزیری دارایی گۆڕی.

ھەسارۆکەیەک، کە لە قەبارەی ئاسایی ھەسارۆکەکان گەورەترە، ئەگەری ھەیە ھەفتەی داھاتوو لە نزیک خولگەی زەوی تێپەڕێت و ئەگەری ھەیە مەترسیداربێت.

لەگەڵ هاتنی سەرما و وەرزی زستاندا نەخۆشییە ڤایرۆسییەکان و کۆکە و هەڵامەت زیاد دەکات، یاخود لە کاتی گەیشتنی شتێکی نامۆ بە بۆری هەوا و قورگ، بۆ پاکبوونەوەی سییەکان کۆکە دروست دەبێت، لەگەڵ زۆر دووبارەبوونەوەیدا زیان بە بۆری هەوا و سورێنچک دەگەیەنێت.

ماڵپەری بی بی سی بەریتانی بڵاویکردەوە، لەکاتی دروستکردنی هێڵی شەمەندەفەردا لە شاری میونخی ئەڵمانیا بۆمبێکی جەنگی جیهانی دووەم تەقیوەتەوە و بەهۆیەوە سێ کەس بریندار بوون.

ئاژانسی ھەواڵی فارسی ئێرانی بڵاویکردەوە، لە باڵەخانەی پەرلەمانی ئەو وڵاتە ئاگرکەوتەوە و سەرجەم ئەندام پەرلەمانەکانی باڵەخانەکەیان چۆڵکرد.

جیل بایدن، خانمی یەکەمی ئەمریکا و ھاوسەری جۆ بایدن سەرۆکی ئەو وڵاتە گرتەیەکی ڤیدیۆیی بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت کۆشکی سپی رازاندووەتەوە وەک ئامادەکارییەک بۆ پێشوازیکردن لە ئاھنگی لە دایک بوونی مەسیح و ھاتنی سەری ساڵی نوێ.

لە ئەنجامی دەستڕێژی گوللـە لەلایەن خوێندکارێکی تەمەن ١٥ ساڵانەوە لە یەکێک لە قوتابخانەکانی دەوروبەری ئۆکسفۆرد لە ویلایەتی میشیگان لە ئەمریکا سێ خوێندکار کوژران و ھەشت کەسی دیکە برینداربوون.

وەزارەتی دەرەوەی پۆڵەندا رایگەیاند، حکومەتی وڵاتەکەی باری نائاسایی سنورەکانی وڵاتەکەی بەدرێژایی بیلاروسیا بۆ ماوەی سێ مانگی دیکە درێژکردەوە.

ھەزاران بەکارھێنەری تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان وێنەیەکیان بڵاوکردووەتەوە تیایدا دەردەکەوێت ھەسارەکانی زوھرە و عەتارد و زوحەل لەسەر ھەرەمەکانی خوفو و خەرەع و مینقەرەع لە جیزە دەرکەوتوون و بەیەک ریز لەسەر لوتکەی ئەو سێ ھەرەمە وەستاون. ھەروەھا، بەزمانی عەرەبی و چەند زمانێکی دیکە لەسەریان نوسیون، "ئەم دیاردەیە ھەر دوو ھەزار و ٣٧٣ ساڵێک دووبارە دەبێتەوە."

وەزارەتی تەندروستی تورکیا رایگەیاند، بەھۆی گەردەلولەوە لەناوچەی مەڕمەڕە لە باکوری خۆرئاوای ئەو وڵاتە پێنج کەس گیانیان لەدەستداوە و ٦٣ کەسی دیکە برینداربوون.

لە ٢٤ی ئەم مانگەدا، لە کەناڵی ئینگلیزی لە نێوان هەردوو وڵاتی فەڕەنسا و بەریتانیا بەلەمێک نوقمبوو و نزیکەی ٢٧ کۆچبەر گیانیان لەدەستدا کە زۆرینەیان کوردن و فەڕەنسا ئامادەیی خۆی دەربڕیوە کە کۆچبەرەکان بەخاکبسپێرێت.

بەڕێوبەری گشتی کۆمپانیای تویتەر دەستلەکارکێشانەوەی خۆی لە پۆستەکەی راگەیاند.

چالاکی جەستە و سیستمی خۆراکی هاوسەنگ و تەندروست خاڵێکی گرنگە بۆ بەهێزبوونی بەرگریی جەستە و ئەنجامدانی ئەرکەکانی رۆژانە، بەو هۆیەوە لە نەخۆشییە وەرزییەکان و هەڵامەت بە دوردەبن.

هەلیکۆپتەرێکی سەربازیی ئازەربایجانی سەر بە هێزەکانی پاراستنی سنوور، تووشی رووداو بوو و ١٤ کەس گیانیان لەدەستدا و دوو کەسیش بریندارن.

ئیسرائیل به‌شكردنی دۆسیه‌ی هه‌واڵگریی له‌باره‌ی به‌رنامه‌ی ئه‌تۆمی ئێران له‌گه‌ڵ وڵاتانی نزیک لە خۆی راگه‌یاند و داوا دەکات، بژاردەی سەربازی دژ بەو وڵاتە بگیرێتەبەر.

لەدوانیوەڕۆی ئەمڕۆوە رەشەبایەکی بەهێز بەشێکی شارەکانی تورکیای گرتووەتەوە و بەهۆیەوە چوار کەس گیانیان لەدەستداوە و ١٩ کەسی دیکە بریندار بوون و زیانێکی زۆر بەر ماڵ و کەرەستە و پێداویستییەکانی هاوڵاتیان و شەقام و شوێنە گشتییەکان کەوتووە.

داری El Alerce Abuelo كه‌ له‌ جۆری سنه‌وبه‌ری ره‌شه‌ و له‌نێو پاركی نیشمانی لۆس ئه‌لێرسزدایه‌ لە ئەرجەنتین، یه‌كێكه‌ له‌ داره‌ هه‌ره‌ به‌ته‌مه‌نه‌كانی جیهان و ٢٦ سه‌ده‌یه‌ ده‌ژی.

لە لوبنان دژی نەبوونی خزمەتگوزارییەکان و قەیرانی ئابوری، هاوڵاتیان دەستیان بە خۆپیشاندان کرد و شەقامە سەرەکییەکانی بەیروتی پایتەختیان داخست، لە بەرامبەردا هێزە ئەمنییەکان رووبەڕوویان نەبوونەوە.

سەرۆکى بیلاروسیا لەبارەى قەیرانى کۆچبەرانى سەر سنور و گیانلەدەستدانیان وڵاتى پۆڵەندا تۆمەتبار دەکات و رایگەیاند "کار گەیشتووتە ئەوەى خەڵک بکوژن".