سەرۆک کۆماری ئیسلامیی ئێران، یاسای لابردنی چوار سفری لە پارەی نیشتمانیی وڵاتەکەی واژۆ کرد و خستییە واری جێبەجێکردنەوە.

لەبارەی پێکهێنانی کابینەی نوێی حکومەتی هەرێم، چەند رۆژێکە بەرپرسانی یەکێتی باس لە کڕینی کورسی حزبەکان دەکەن، پارتیش ئەمە رەت دەکاتەوە و دەڵێت، ئەگەر پارتی بیەوێت کورسی لایەنەکان بکڕێت، کورسییەکانی یەکێتی لە هەموو لایەنێک هەرزانترن.

هێزەکانى سنوور لە عێراق دەڵێت، بە هەزار کامێراى حەراری چاودێریى سنوورەکان دەکرێت و بەوەش ٩٠٪ـی ناوچە سنوورییەکان لە ژێر چاودێریدان.

وەزارەتی سەرچاوە ئاوییەکانی عێراق وردەکارییەکانی رێککەوتنی ئاوی لەگەڵ تورکیا و گرنگییەکەی لە رووبەڕووبوونەوەی قەیرانی وشکەساڵی لە ماوەی داهاتوودا راگەیاند و دەڵێت، رێککەوتنەکە شەش پرۆژەی ستراتیژی لە خۆدەگرێت.

ئەنجومەنی جیهانیی زێڕ دەڵێت، عێراق لە چارەکی سێیەمی ئەمساڵ، شەش تەن زێڕی کڕیووە، بەوەش کۆی یەدەگی زێڕی وڵاتەکە گەیشتووەتە ١٧٠ تەن.

ئەندامێکی هاوپەیمانی ئاوەدانکردنەوە و گەشەپێدان دەڵێت، محەمەد شیاع سودانی، کاندیدی ئەوانە بۆ پۆستی سەرۆک وەزیرانی عێراق.

وه‌زاره‌تی كشتوكاڵی عێراق دەڵێت، ٦٠٠ هه‌زار تەن له‌ ٦٠٠ جۆر خورمایان هه‌نارده‌ی بازاڕه‌كانی جیهان كردووه‌ و زیاتر له‌ نیو تریلیۆن دینار داهاتی ئه‌و به‌رهه‌مه‌ بووه‌.

یەکێتی تۆپی پێی عێراق بە فەرمی بێستون تاوگۆزی، کۆمێنتاری وەرزشی کەناڵی ئێن ئاڕ تی سپۆرت بانگهێشتکردووە بەمەبەستی رێزلێنان.

عەبدوڵا ئۆجەلان لە پەیامێکی نوێیدا دەڵێت،بۆ ئاشتییەکی هەمیشەیی و چارەسەرێکی راستەقینە، دەبێت سەرلەنوێ یاساکان دابڕێژرێنەوە.

پەیامنێری ئێن ئاڕ تی رایگەیاند، لەنزیک بازاڕی تایەفرۆشانی فولکەی کۆنی دەستاڕەکە لە سلێمانی رووداوێکی تەقەکردن روویداوە، چاوگێک لە پۆلیسی سلێمانی رایگەیاند، ئۆتۆمبێلێک تەقەی لە هاوڵاتییەک کردووە و برینداری کردووە.

شاندێکی چوارچێوەی هەماهەنگی بە سەرۆکایەتیی نوری مالیکی بۆ گفتوگۆکردن لەسەر پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق گەیشتنە هەرێمی کوردستان و لەگەڵ سەرۆکی کۆبووەنەوە، نووسینگەی مالیکیش دەڵێت، لە کۆبوونەوەکدا باسی دۆخی سیاسی و ئەنجامی گفتوگۆكانی ئێستای نێوان هێزە نیشتمانییەكان كرا.

پەیامنێری ئێن ئاڕ تی رایگەیاند، دوای نزیکەی یەک هەفتە، تەرمی گەنجە ونبووەکەی کەلار لە یەکێک لە گۆمەکانی سنووری گوندی کانی ماسی دۆزرایەوە.

لەسەر رێگای کەرکوک - تکریت دوو ئۆتۆمبێل پێکیاندادا و بەهۆیەوە دوو ئەفسەر و سەربازێکی سوپای عێراق گیانیان لەدەستدا.

ئەنجومەنی شورای حزبی دەعوەی ئیسلامی دەڵێت، به‌كۆی ده‌نگی بڕیاریانداوه‌ كه‌ نوری مالیکی، ئەمینداری گشتی خۆی بۆ پۆستی سەرۆک وەزیرانی عێراق كاندید بكات.

نەخۆشخانەی لەدایکبوون و منداڵانی رانیە ئامارێکی لەبارەی بڵاوبوونەوەی پەتای وەرزی بڵاوکردەوە و دەڵێت، بەهۆی گۆڕانی کەشوهەواوە تەنها لە ماوەی ٢٠ رۆژی رابردوودا، سێ هەزار و ٧٠٠ منداڵ لە راپەڕین سەردانی نەخۆشخانەکەیان کردووە.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، ئەمڕۆ و سبەی ئاسمان ساماڵ دەبێت و پلەکانی گەرما بە جێگیری دەمێنێتەوە، خێرایی با لەنێوان پێنج بۆ ١٥ کیلۆمەتر لە کاتژمێرێکدا دەبێت.

ماوەی شەش رۆژە گەنجێک لە کەلار ونبووە و ئەمڕۆ له‌وشوێنه‌ ئاوییه‌ى کە گومانى لێده‌كرێت ونبووبێت، به‌دواى چاره‌نووسی گه‌نجه‌كه‌ى كه‌لاردا دەگەڕێن و غەواسێکیش دەڵێت، تا ئێستا ھیچ سەرەداوێکیان دەستنەکەوتووە.

سەرۆك وەزیرانی عێراق، بەردی بناغەی یەكەم كارگەی بەرهەمهێنانی شیری منداڵانى لە عێراق دانا.

بەپێی زانیارییەکانی ئێن ئاڕ تی، چاوەڕوان دەکرێت لە ناوەڕاست یاخود کۆتایی ئەم هەفتەیە مووچەی مانگی نۆی مووچەخۆرانی هەرێم بنێردرێت.

شاندێکی چوارچێوەی هەماهەنگی بە سەرۆکایەتیی نوری مالیکی بۆ گفتوگۆکردن لەسەر پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق گەیشتنە هەرێمی کوردستان، مالیکیش دەڵێت، دەیانەوێت لە ماوەی مانگێکدا حکومەت پێکبهێنرێت.

بەگوێرەی زانیارییەکانی چەند سەرچاوەیەک، ئەمەریکا فشارەکانی بۆ سەر ئۆکرانیا چڕکردووەتەوە بۆ ڕازیبوون بە پلانی کۆتاییهێنان بە جەنگ.

بڕیار درا کە لەمەودوا تەنها لە رێگەی سیستمی ئەلیکترۆنی و ئەپڵیکەیشنی تایبەتەوە نۆرە بگیرێت بۆ سەرجەم مامەڵەکانی تایبەت بە کارتی نیشتمانی یەکگرتوو.

ئه‌مریكا، هۆشداری دەدات بە هاوڵاتیانی لە گەشتکردنیان بۆ ٢١ وڵات و لەناویاندا عێراق یەکێکە لەو وڵاتانە و داوا دەکات گەشتیان بۆنەکەن.

دوای رەخنەی ئێران لە بڕیارەکەی دوێنێی ئەنجومەنی پارێزگارانی ئاژانسی وزەی ئەتۆم، وەزیری دەرەوەی ئێران، هەڵوەشاندنەوەی رێککەوتنەکەی نێوان خۆی و رافایل گرۆسی راگەیاند کە ١٠ـی ئەیلول لە قاهیرە واژۆکرا.

بەڕێوەبەرایەتی ئاسایشی پارێزگای سلێمانی دەڵێت، کەسێک خۆی رادەستی ئاسایشی سلێمانی کردووە کە تۆمەتبارە بە رووداوەکەی شەوی رابردووی عەلوەی سلێمانی .

وتەبێژی ئەنجومەنی باڵای ئیسلامی دەڵێت، لە کۆتا کۆبوونەوەی چوارچێوەی هەماهەنگی، چەند مەرجێک بۆ ئەو کەسە دانراوە کە دەبێتەوە کاندیدی سەرۆکوەزیران و پێویستە ئەو مەرجانەی تێدابێت.

هەردوو فراکسیۆنی نەوەی نوێ پرۆژەیەکی تۆکمەیان ئامادەکردووە بۆ چارەسەری یەکجارەکیی کێشەی مووچەو داهاتی هەرێم و ئالیەتی چاودێریی ئەو داهاتە لە یاسای بوودجەدا.

لە رووداوێکی سەختی هاتووچۆ لە شاری کەلار، حەوت کەس برینداربوون و برینی یەکێکیان سەختە.

کەشناسی عێراق دەڵێت، ئەو دەنگۆیانەی کە لە سۆشیاڵ میدیا بڵاوکراونەتەوە سەبارەت بە دابەزینی زۆری پلەکانی گەرما لە ٢٨ـی ئەم مانگەدا دوورە لە راستیەوە.

له‌ پێشانگای نێودەوڵەتی ئاسمانیی دوبه‌ی، فڕۆكه‌یه‌كی جه‌نگی له‌ جۆری “HAL Tejas” هیندی کەوتە خوارەوە و فڕۆکەوانەکەی گیانیلەدەستدا.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، ئەمڕۆ ئاسمان ساماڵ دەبێت و پلەکانی گەرما لە نزمترین پلە نزیک دەبێتەوە و بەرزترین پلە بەرزتر دەبێت بە یەک بۆ دوو پلە بەراورد بە تۆمارکراوەکانی دوێنێ.

وەزارەتی بازرگانی عێراق دەڵێت، ئامادەکاریان کردووە بۆ دابەشکردنی بەشە ئاردی مانگی نۆی ئەمساڵ.

بڕیارە ئەمڕۆ کۆمسیۆنی تایبەت بە پاڵپشتیی نیشتمانی، برایەتی و دیموکراسی کۆببنەوەوە بۆ تاوتوێکردنی ناردنی شاندێک بۆ زیندانی ئیمراڵی.

لەئاكامی دەمەقاڵەی نێوان دوو گەنج لە بازاڕی عەلوەی سلێمانی كە هەردووكیان هاوڕێ بوون، یەكێكیان ئەوی تریان دەكوژێت.

لەبارەی دەنگۆی هەواڵی داخستنی دەروازەی حاجی ئۆمەران بۆ ماوەی دوو رۆژ، وتەبێژی دەروازەی نێودەوڵەتی حاجی ئۆمەران بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، ئەو هەواڵانە دوورە لە راستیەوە و هاتووچۆی بازرگانی و گەشتیاری ئاساییە و ئەو بڕیارە تەنها پەیوەستە بە کۆڵبەران.

ئه‌مریكا پێشنیازێكی نوێ بۆ كۆتایی هێنان به‌جه‌نگی ئۆكرانیا ده‌خاته‌ڕوو كه‌ به‌و پێیه‌ش پێویسته‌ كیێڤ ده‌ستبه‌رداری به‌شێك له‌خاكی وڵاته‌كه‌ی ببێت.

لە رووداوکی هاتووچۆدا لەسەر رێگەی نێوان تەقتەق بۆ کەرکوک، دوو ماتۆڕسکیل پێکیاندا دا و بەهۆیەوە گەنجێک گیانی لەدەستدا.

بەهۆی رێکنەکردنەوەی دارایی هەرێم لەگەڵ عێراق چارەنووسی دوو مووچەی کۆتایی ئەمساڵی فەرمانبەران نادیارە، پەرلەمانتارێکی نەوەی نوێش دەڵێت، زیاتر لە ساڵێکە حکومەتی عێراق ٩٤٥ ملیار دینار بۆ مووچەی مووچەخۆران دەنێرێت بەڵام حکومەتی ماوەبەسەرچوو پابەندی رێکەوتنەکان نابێت.

دوای راگەیاندنی ئەنجامی هەڵبژاردنەکان دەرکەوت تەنها لە ٣١٪ـی هاوڵاتیان دەنگیان بە پارتی و یەکێتی داوە سەرەرای ئەوەی کە دەنگیشیان زیادیکردووە. دەستگیرکردنی شاسوار عەبدولواحیدیش بە پلانی دەسەڵات هۆکارەکەی کاریگەری و رێگربوونی بوو لەبەردەم کارەکانی دەسەڵات.

کۆمەڵی دادگەریی دەڵێت، ئەوەی لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بەدەستهات لە ئاست چاوەڕوانیی ئەوان نەبوو و دەنگەكانی كۆمەڵ پاشەكشەی كردووە. دەشڵێت، ئەنجومەنی سەركردایەتیی حزبەکە بەرپرسیارێتیی و ئۆباڵی ئەنجامەكان دەخاتە ئەستۆی خۆی و خۆی بە بەرپرسیار دەزانێت.

شارەوانی سلێمانی، سەرجەم ئەو ناوانەی کە لە مانگی ئابی ئەمساڵدا زەوییان بەسەردا دابەشکراوە بڵاوکردەوە.

كۆمسیۆنی باڵای سه‌ربه‌خۆی هه‌ڵبژاردنه‌كانی عێراق رایگەیاند، ژماره‌ی تانه‌دان له‌ ئه‌نجامی هه‌ڵبژاردنه‌كان ٨٠٠ تانه‌ی تێپه‌ڕاندووه‌ و له‌هه‌فته‌ی داهاتووه‌وه‌، پێداچوونه‌وه‌یان پێدا ده‌كرێت.

وەزارەتی ئەوقافی هەرێم، دەوامی فەرمی فەرمانبەرانی تا کاتژمێر چواری ئێوارە درێژكردەوە و رۆژانی شەممەش دەوام دەکەن.

دەرچووانى ١٢ـی ئامادەیی هەرێمى کوردستان، لە ئێستاوە دەتوانن بە ئۆنڵاین داواکارى بۆ وەرگرتن لە زانکۆکانى ناوەراست و باشوورى عێراق پێشکەش بکەن، هەروەها دەرچووانى ١٢ـی ئامادەیی ناوەراست و باشوورى عێراقیش بەهەمان شێوە دەتوانن لە ئێستاوە بە ئۆنڵاین داواکارى بۆ وەرگرتن لە زانکۆکانى هەرێمى کوردستان پێشکەش بکەن.

بەڕێوەبەری کوشتارگەی هەولێر بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، بەهۆی نەبوونی رێوشوێنی سەربڕینی وشتر و نەبوونی سەربڕی شارەزا، سەربڕینی وشتر لە کوشتارگەی هەولێر قەدەغە کرا.

بازرگانی هەرێم دەڵێت، پڕکردنەوەی فۆڕمی ئەلیکترۆنیی خۆراک تاوەکو کاتژمێر ١٢ـی ئەمشەو بەردەوامدەبێت.

دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمەریکا وتی، محەممەد بن سەلمان شازادەی جێنشینی سعودیە داوای لێکردووە چارەسەری کێشەی سودان بکات، و سودانیش پێشوازی لە هەوڵەکانی سعودیە و ئەمەریکا کرد بۆ گەیشتن بە ئاشتی.

پسوڵەی خۆراکی سلێمانی، هاوڵاتیان ئاگادار دەکاتەوە لەبارەی پڕکردنەوەی پسوڵەی ئەلیکترۆنیی بە مۆبایلی ئەوروپی و دەڵێت، دەبێتە هۆی بلۆکبوون.

وەزارەتی دارایی عێراق دەڵێت، ئەگەر رێککەوتن سەبارەت بە پرسی مووچە و نەوت بەردەوام بێت، لە نێوان بەغدا و هەرێم، ١٥٠ هەزاری دەرماڵە بۆ مامۆستایانی هەرێم خەرجدەکرێت.

وتەبێژی کۆمسیۆن دەلێت، تا ئێستا ژمارەی تانەدان لە ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن گەیشتووەتە ٤٠٠ تانە.

عەممان ڤیزای لەسەر هاووڵاتییانی عێراق هەڵگرت و سوڵتانی شانشینەکەش فەرمانێکی شاهانەیی لەوبارەیەوە دەرکرد.

فوئاد حسێن، وەزیری دەرەوەی عێراق دەڵێت، زیاتر لە ١٠ کەس کێبڕکێی پۆستی سەرۆک وەزیرانی داهاتووی عێراق دەكەن و هەفتەی داهاتووش موچەی مانگی نۆی هەرێم خەرجدەکرێت.

بەپێی زانیارییەکانی ئێن ئاڕتی هەفتەی داهاتوو شاندێکی چوارچێوەی هەماهەنگی سەردانی هەرێم دەکەن.

تیمێکی زانایان لە پەیمانگای تەندروستی و زانستی ئۆریگۆن، توێژینەوەیەکیان ئەنجامدا و پشتڕاستیان کردەوە کە خەوتنی رێکوپێک دەتوانێت پەستانی خوێن کەم بکاتەوە، تەنانەت لەو کەسانەی کە دەرمان دەخۆن بۆ چارەسەرکردنی پەستانی خوێنیان.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا دابەزی و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ٧٣ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨١٩ هەزار دینارە.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٣ دۆلار و ٧٤ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی دابەزیوە.

سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت، لەگەڵ ئێران نزیکن لەوەی بگەنە رێککەوتن، دەشڵێت، پڕۆسەی ئاشتی لە غەزە بەرەوپێش دەچێت.

کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکان دەڵێت، سبەی کۆتا وادەیە بۆ تۆمارکردنی تانە لە ئەنجامەکانی هەڵبژاردن دەشڵێت، ئەو سکاڵایانەیان رەتکردەوە کە پارتی و یەکێتی لە هەولێر و سلێمانی لە دژی یەک کردبوویان.

لە سنووری ئیدارەی راپەڕین دوو بازرگانی ماددە هۆشبەر بە ١٠ کیلۆ کریستاڵەوە دەستگیر کران.

هەفتەی داهاتوو شاندێکی تەکنیکی حکومەتی ماوەبەسەرچوو بۆ یەکلاکردنەوەی پرسی مووچەی مانگەکانی ١١ و ١٢ دەچێتە بەغدا. ئەوەش دوای ئەوەی سودانی داوایکرد رێککەوتن لەسەر مووچەی ئەو مانگانە بکرێت تا هیچکامیان نەفەوتێن، داواشیکردووە بەپەلە هەرێم رێککەوتن لەسەر داهاتی نانەوتی بکات چونکە تا ئێستا حکومەتی ماوەبەسەرچوو دەستی دەستی دەکات و ئەو پرسەی یەکلایی نەکردووەتەوە.

جێگری بەڕێوەبەری کۆمپانیای سۆمۆ دەڵێت، نزیكەی ٢٥٠ هەزار بەرمیلی نەوتی رۆژانە لە هەرێمی كوردستانەوە هەناردە دەكرێت. دەشڵێت، هەژمارێكی بانكی كراوەتەوە و هەرێم و بەغدا و كۆمپانیاكان ئاگاداری تەواوی پرۆسەی فرۆشتن و داهاتن.

سەگی بێلانە لە زاخۆ پەلاماری ژنێکی تەمەن ٨٠ ساڵی داوە و بە سەختی برینداریکردووە، چاوگێک لە فریاکەوتنی زاخۆش رایگەیاند، دوای گەیاندنی بە نەخۆشخانە نەشتەرگەری بۆ ئەنجامدراوە و لە ئێستادا دۆخی تەندروستی جێگیرە.

ئەنجامى تاقیکردنەوەی کۆتایی کۆرسەکانی زمانى ئینگلیزى لە سەنتەری زمانى زانکۆکانى هەرێمى کوردستان بۆ خوێندکارانی خوێندنی باڵا و خوازیارانى بەدەستهێنانى نازناوى زانستى راگەیەندرا.

وتەبێژی کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان رایگەیاند، ژمارەی تانەدان لە ئەنجامی هەڵبژاردنەکان، بۆ ١٣٠ تانە بەرزبووەتەوە.

لە ئێوارەی رۆژی یەکشەممەی رابردووەوە، گەنجێکی دانیشتووی کەلار، لەماڵ چووەتە دەرەوە و تائێستا نەگەڕاوەتەوە و هیچ سۆراغێکى نییە، بەڵام دوێنێ ماتۆڕسکیلەکەى لە نزیک کەلار دۆزرایەوە.

راوێژکاری سەرۆک وەزیرانی عێراق بۆ کاروباری پیشەسازی دەرمان، ئاماری نوێی بەرهەمهێنانی دەرمان لە ناوخۆی وڵات ئاشکرا دەکات و دەڵێت، هەنگاوێکی گەورە لە پڕکردنەوەی پێداویستیی ناوخۆدا ناوە.

سەرۆک وەزیرانی عێراق دەڵێت، تێچووی بەرهەمهێنانی کارەبایان بەرێژەی ٤٣٪ کەمکردووەتەوە بەراورد بە گرێبەستەکانی پێشوو و دەستیشیان کردووە بە پلانێکی درێژخایەن بۆ بەرهەمهێنانی ٥٧ مێگاوات کارەبا.

حکومەتی ماوەبەسەرچوو لەڕێگەی بەڕێوبەرایەتی گشتی خانەنشینییەوە دەستیکرد بە بڕینی موچەی خانەنشینان و دەڵێت، ئەو خانەنشین و وارسانەی تا ئێستا فۆڕمی (هەژماری من)یان پڕنەکردووەتەوە، مووچەی مانگی نۆ و مانگەکانی دیکەشی رادەگیرێت.

شارەزایەكی كەشناسی دەڵێت، زستانێکی سەخت بەڕێوەیە و لە مانگی ١٢ـی ئەمساڵەوە، زوقم و شەختەیەکی زۆری تێدا دەبێت، کە چەند ساڵێکە وێنەی نەبووە و بەفر و بارانی زۆریشی لەگەڵدا دەبێت.

راوێژکارێکی سەرۆکوەزیرانی عێراق بۆ کاروباری ئابووری دەڵێت، داهاتی بودجەی ساڵی ٢٠٢٦ لە بودجەی ئەمساڵ نزیک دەبێت کە ٢٠٠ تریلیۆن دینارە و دەشڵێت، داهاتەکان لە ساڵی داهاتووشدا، بەشی تەواوی خەرجییەکان دەکات و هیچ کورتهێنانێک درووست نابێت بۆ مووچە و پڕۆژەکان.

وتەبێژی کۆمسیۆن بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، تەنها ئەمڕۆ ٣٦ تانە لە ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردن دراون.

وەزارەتی تەندروستیی عێراق دەڵێت، بڕی یەک ملیار و ٦٠٠ ملیۆن ستیکەری تەندروستییان داوە لەو دەرمانانەی کە لەلایەن کەرتی تایبەتەوە هاوردە دەکرێن و دەشڵێت، لە دوو ساڵدا رێژەی ئەو دەرمانانەی ستیکەریان لەسەرە لە ٪٣٠ بۆ ٪٧٠ بەرزبووەتەوە.

فەرماندەی هێزەکانی سوریای دیموکرات دەڵێت، لەسەرەتای شۆڕشی سوریا، ئێمە لە دژی شەڕ بووین و هەتا بەسەرماندا نەسەپێندرا شەڕمان نەکرد، بەڵام بۆ ئێستا پێویستمان بە شەڕ نییە و رێگەی دیالۆگمان هەڵبژاردووە.

ئەکبەر غەریب، پەرلەمانتاری نەوەی نوێ، لە کۆنگرەیەکی رۆژنامەوانی دەڵێت، رۆژانە مادەیەکی ژەهراوی لە نزیک دریاچەی دوکان و دەربەندیخان دەڕێژرێ کە بڕەکەی ٥٠ تەنە و پاشماوەی کارگە و پاڵاوگەکانە و لێکەوتەی خراپی تەندروستی دەبێت.

وەزارەتی دارایی حکومەتی ماوەبەسەرچوو دەڵێت، داهاتی نانەوتی بۆ مانگی ئەیلول خرایە سەر هەژماری بانکی وەزارەتی درایی عێراق.

سەبارەت بە موچەی مانگی نۆ دارایی هەرێم دەڵێت، ئەمڕۆ ١٢٠ ملیارەکە رادەست دەکەن و تەیف سامیش وتی، دوای ئەوەی داهاتی ناوخۆی مانگی ٩ـی هەرێمیان بەدەستگەیشت موچەی ئەو مانگە دەنێرن.

زەیتی زەیتون دەوڵەمەندە بە چەوری تەندروست و دژە ئۆکسێنەر کە هەوکردن کەمدەکاتەوە و زیانەکانی ئۆکسجینی سنووردار دەکات کە بەهۆی رادیکاڵە ئازادەکانەوە لە جەستەدا دروست دەبێت.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا بەرزبووەوە و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ٩٠ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨١٦ هەزار دینارە.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٤ دۆلار و ٧٥ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی نزیکەی یەک دۆلار دابەزیوە.

وەزارەتی نەوتی عێراق دەڵێت، دانووستانەکانیان لەگەڵ توركیا بۆ رێككەوتنێكی نوێی نەوتی دەستیپێكردووەتەوە، هاوکات شاندەکانی هەردوولا دەڵێن کۆبوونەوەکەیان ئەرێنی بووە.

سەرۆکی ئەمریکا له‌دوای كۆبوونه‌وه‌ی له‌گه‌ڵ شازادەی جێنشینی سعودیە وتی، "کۆبوونەوەکەمان باشبوو و سعودیە وەبەرهێنان لە ئەمریکا دەکات. شازادەی سعودیەش وتی، "باوەڕمان بە داهاتوویەکی هاوبەش لەگەڵ ئەمەریکا هەیە".

لە ناوچەی پیشەسازی سەنتەری سۆران، شوێنکارێکی چاککردنەوەی ئۆتۆمبێل بەهۆی زۆپای دارەوە ئاگری گرت و جگە لە زیانی مادی هیچ زیانێکی گیانی نەبوو.

هەڵبژاردەی عێراق بە ئەنجامی دوو گۆڵ بەرامبەر بە گۆڵێک لە هەڵبژاردەی ئیماراتی بردەوە و گەیشتە قۆناغی کۆتایی یارییەکانی پاشکۆی گەیشتن بە جامی جیهانی ٢٠٢٦.

قوباد تاڵەبانی دەڵێت، پێویستە کاری لە پێشینەی هەردوو حکومەتی داهاتووی عێراق و هەرێم چارەسەرکردنی کێشە بنەڕەتیەکانی نێوانیان بێت.

پێکهێنانی حکومەتی داهاتووی عێراق و هەرێم باس و خواسی کۆبوونەوەکانی ئەمدواییانەی لایەنە عێراقی و کوردستانیەکانە، دوای ساڵێکیش لە هەڵبژاردن هێشتا حکومەتی نوێی هەرێم پێکنەهاتووە و پارتی و یەکێتیش لەسەر پۆستە سیادییەکانی حکومەتی داهاتووی هەرێم رێککەوتوون بەڵام پۆستی وەزیری ناوخۆ بووەتە گرێکوێرەی پێکهێنانی حکومەت.

وەزارەتی سەرچاوە ئاوییەکانی عێراق رایگەیاند، ١٢ هەزار حه‌وزی ماسیی سەرپێچیکاریان لە چوارچێوەی هەڵمەتی لابردنی سەرپێچییەکان لابردووە.

کێشەی مووچەی ژینگەپارێزانی ئیدارەی سۆران بەردەوامە بە وتەی خۆیان، ژمارەیان زیاتر لە ٤٠٠ کارمەندە تاکو ئێستا مووچەی مانگی ١٢ـی ساڵی رابردوو و نیوەی مانگی یەکی ئەمساڵیان وەرنەگرتووە.

ئەمشەو دۆناڵد تڕەمپ، سەرۆکی ئەمریکا لە کۆشکی سپی پێشوازی لە کریستیانۆ رۆناڵدۆی ئەستێرەی تۆپی پێی پورتوگالی دەکات.

کارەبای عێراق دەڵێت، پڕۆژەی وزەی خۆر لە بەسرە هەنگاوی گرنگی بڕیوە و کۆتایی ئەمساڵ بەشی یەکەمی پڕۆژەکە دەکەوێتەکار.

وەزارەتی دارایی حکومەتی ماوەبەسەرچوو دەڵێت، سبەی ١٢٠ ملیاری داهاتی ناوخۆ بۆ مانگی نۆ رادەستی بەغدا دەکەن، تەیف سامیش رایگەیاند، هەفتەی داهاتوو دوای ناردنی داهاتی ناوخۆ مووچە دەنێرن. سودانیش وتی، مووچەی مانگەکانی ١١ و ١٢ـی هەرێمیش بەپێی رێککەوتن دەدرێت.

دەستەی دەستپاکی فیدراڵی عێراق و دەستەی دەستپاکی هەرێم رێككه‌وتن له‌سه‌ر هەماهەنگی هەوڵەکان بۆ بەرەنگاربوونەوەی گەندەڵی و دادگاییکردنی تاوانباران.

سەرۆک وەزیرانی عێراق دەڵێت، حکومەتی فیدراڵ پلانی هەیە ئابووری وڵات هەمەچەشن بکات و پشت نەبەستێت تەنها بە بەرهەمی نەوت و دەشڵێت، تێڕوانینی روونیان هەیە گاز هەناردە نەکەن.

وەزیری دارایی عێراق دەڵێت، ئەگەر هەرێمی کوردستان داهاتی نانەوتی و تەرازووی پێداچوونەوە رادەستبکات هەفتەی داهاتوو مووچە دەنێرن .

سودانی، لە کۆڕبەندی ئاشتی، سەبارەت بە پێکهێنای حکومەت دەڵێت، کاتێکی دەستووری پێویستە بۆ پێکهێنانی حکومەت و، پێویستە یاسای باشتر دابڕێژین و لە ئەمڕۆوە دەستدەکەین بە گفتوگۆ لەگەڵ هەموو لایەنەکان بۆ پێکهێنانی حکوومەت و یەکلاییکردنەوەی پۆستی سەرۆکایەتییەکان.

حه‌ج وعومره‌ی هەرێم دەڵێت، ده‌ست به‌ هه‌ڵسه‌نگاندنی ئەو كۆمپانیایانە دەکەن، کە ناویان نوسیوە بۆ هاوەڵیکردنی حاجیان بۆ حه‌ج.

رێباز حەملان دەڵێت، بابەتی مووچەکانی ئەمساڵ لەگەڵ سەرۆکوەزیرانی عێراق یەکلاییدەکەنەوە.

ئەمڕۆ سەرۆک وەزیرانی عێراق لە رێگای فرۆکەخانەی موسڵەوە گەیشتە هەرێمی کوردستان.

ئەنجوومەنی وەزیرانی عێراق بڕیاری خەرجكردنی پارەی كارمەندانی سەر سندوقی دەنگدانی دا و بڕی پارەكەش لەنێوان ١٥٠ بۆ ٤٠٠ هەزار دینارە و كارمەندانی یەدەگیش بڕی ١٠٠ هەزار دیناریان پێدەدرێت.

پسوڵەی خۆراکی هەولێر دەڵێت، بەهۆی درووستبوونی کێشەیەکی تەکنیکییەوە، سیستمی فۆڕمی ئەلیکترۆنیی خۆراک راگیراوە.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا دابەزی و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ١٩ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨٠٤ هەزار دینارە.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٣ دۆلار و ٧٧ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی نزیکەی یەک دۆلار دابەزیوە.

دوای بەڕێوەچوونی هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی عێراق، بۆ یەکەمجار چوارچێوەی هەماهەنگی بە بەشداری سەرۆک وەزیرانی عێراق کۆبووەوە و دوو لیژنەیان پێکهێنا، کە یەکێکیان تایبەتە بە دیاریکردنی سەرۆک وەزیرانی داهاتووی عێراق.

كۆمسیۆنی‌ باڵای‌ سه‌ربه‌خۆی‌ هه‌ڵبژاردنه‌كانی‌ عێراق ئه‌نجامی‌ كۆتایی هه‌ڵبژاردنی‌ پەرلەمانی عێراق و ژماره‌ی‌ كورسی‌ لایه‌نه‌كان و كۆتاكان و ناوی‌ كاندیده‌ سه‌ركه‌وتووه‌كانی راگەیاند.

پۆلیسی هاتووچۆی سعودیە رایگەیاند، پاسێکی گواستنەوەی عومرەکاران لەگەڵ بارهەڵگرێکی سوتەمەنیدا لە نزیک شاری مەدینە تووشی رووداوی هاتووچۆ بوون. هاوکات، پۆلیسی هیندستان گیانلەدەستدانی ٤٥ هاوڵاتیی وڵاتەکەی لە رووداوەکەدا پشتڕاستکردەوە.

حکومەتی عێراق لێکۆڵینەوە لەسەر سنووردارکردنی هەناردەکردنی بەرهەمە نەوتییەکان دەکات و پرۆسەکە تەنیا لەڕێگەی کۆمپانیای سۆمۆوە ئەنجام دەدرێت.

جێگری سەرۆکی حکومەتی ماوەبەسەرچووی هەرێم دەڵێت، ئەوان لەگەڵ ئەوەدان پەلەبکرێت لە پەسەندکردنی یاسای نەوت و غازی لەم خولەی پەڕلەمانی عێراقدا.

دوای ٢٧ رۆژ بەرگری شارستانی هەولێر دۆزینەوەی تەرمێکی راگەیاند، کە لەکاتی مەلەکردن لە زێی گەورە خنکابوو، کەسەکە تەمەنی ١٦ ساڵە و خەڵکی رۆژئاوای کوردستانە.

سه‌رۆكی ده‌سته‌ی ده‌ستپاكیی فیدراڵی عێراق دەڵێت، ده‌سته‌كه‌یان هه‌وڵده‌ده‌ن پاره‌ی به‌تاڵانبراوی عێراق بگه‌ڕێنێته‌وه‌ و گه‌نده‌ڵكارانیش بداته‌ دادگا.

كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق تەنها چەند كاتژمێرێك پێش راگەیاندنی ئەجامی كۆتایی هەڵبژاردنی خولی شەشەمی پەرلەمانی عێراق، شەش كاندیدی بەهۆکاری جیا دوورخستەوە كە یەكێكیان دەنگی پێویستی هێناوە بۆ بوون بەپەرلەمانتار.

حکومەتی ماوەبەسەرچوو دان بە شکستی خۆیدا دەنێت، بەڕێوەبەری گشتیی دیوانی وەزارەتی ناوخۆ دەڵێت، ساڵانە زیاتر لە چوار هەزار رووداوی هاتووچۆ تۆمارکراون و بەهۆیەوە زیاتر لە ٥٠٠ کەس گیانیان لەدەستداوەو زیاتر لە چوار هەزار کەسیش برینداربوون.

پارێزگاری به‌سره‌ بڕیاری دا، سبه‌ی سێشه‌ممە له‌ ته‌واوی پارێزگاكه‌ بكرێته‌ پشوو و هۆكاره‌كه‌ش بۆ به‌ڕێوه‌چوونی پێشبڕكێیه‌كی وه‌رزشی ده‌گه‌ڕێته‌وه‌.

دادگای باڵای فیدراڵی عێراق، کۆتایی بە کارەکانی پەرلەمانی عێراق هێنا وبڕیاری گۆڕینی حکومەتی بۆ حکومەتێکی كاربەڕێكەردا کە دەسەڵاتی سنووردار بێت، هاوکات پشتڕاستیکردەوە کە سەرۆکی کۆمار بەبێ هیچ گۆڕانکارییەک بەردەوام دەبێت لە جێبەجێکردنی ئەرکە دەستوورییەکانی.

تێچووى حەجى ساڵى داهاتووى حاجیانى هەرێمى کوردستان بە حەوت ملیۆن و ١٠٠ هەزار کە دەکاتە پێنج هەزار و ٤٢ دۆلار، دیاریکرا و سەرجەم گەشتەکانیش ئاسمانى دەبن.

دادگاى بەنگلادیش، بەتۆمەتى تاوان و دەرکردنى فەرمانىکوشتن و بەکارهێنانى چەکى کوشندە، سزاى لەسێدارەدانى بۆ حەسینا واجید، سەرۆک وەزیرانى لەکارلادرا و هەڵاتووى وڵاتەکەى دەرکرد.

پەکەکە دەڵێت، ئێوارەی دوێنێ هێزەکانیان لە هەرێمی زاپ کە مەترسی شەڕی تێدابوو کشانەوە بۆ ناوچە بێ کێشەکان و لە دۆخی ئێستادا مەترسی شەڕ لە ناوچەی زاپ بە تەواوی نەماوە.

كەشناسیی هەرێم بڕی بارانبارینی ٢٤ کاتژمێری رابردووی بڵاوكردەوە و بەپێی ئامارەكە، زۆرترین بڕ لە ناوچەی مێرگەسۆر باریوە بە ٧٢ ملم.

دەرچووانی دانەمەزراو دژی دامەزراندنی ٥٢ کەس کە بە وتەی خۆیان بە نایاسایی و تەزکیەی حیزبی دامەزراون گردبوونەوە و رێگەی بەردەم بینای پارێزگایان بۆ ماوەیەک داخست.

دەروازەی نێودەوڵەتی زێت لە سنووری ناحیەی شێروان مەزن سەربە ئیدارەی سەربەخۆی سۆران، بەهۆی کێشەیەکی تەکنیکی تا کاتێکی نادیار داخرا.

سەرۆک وەزیرانی عێراق لە پەیوەندییەکی تەلەفونیدا لەگەڵ سەرۆکی فراکسیۆنی نەوەی نوێ باسیان لە ئەنجامەکانی هەڵبژاردن و بارودۆخی سیاسی عێراق کرد، هاوکات سودانی لە پەیوەندییەکەیدا هەواڵی دۆخی شاسوار عەبدولواحیدی پرسی، کە بە هۆکاری سیاسی پێنج مانگ زیندانیکراوە.

نێچیرڤان بارزانی دەڵێت، هیوادارین قۆناغێكى نوێى باشتر له‌ هه‌موو روويه‌كه‌وه‌ له‌ عێراق و هه‌رێمى كوردستان ده‌ست پێبكات.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، ئه‌مڕۆ ئاسمان له‌نێوان ساماڵ و نیمچە هەور دەبێت و خێرایی با لەسەرخۆ ده‌بێت و سبه‌ینێش ئەگەری دروستبوونی تەم لەکاتەکانی بەیانی زوودا هه‌یه‌.

بڕیارە ئەمڕۆ کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق رابگەیەنێت، كە رۆژی ١١ـی ئەم مانگە بەڕێوەچوو.

حکومەتی ماوەبەسەرچوو هەڕەشەی لە خاوەن مۆلیدەکان کرد ئەگەر کار بە مۆلیدەکان نەکەن سزا دەدرێن

کەشناسی هەرێم، بڕی بارانبارینی ١٢ کاتژمێری رابردووی هەندێک لە ناوچەکانی هەرێم بڵاوکردەوە و لە ئامێدی و بازیان زۆرترین بڕی باران باریوە و لە قەزای خەبات کەمترین بڕی باران باریوە.

کەشناسیی عێراق دەڵێت، شەپۆلی بارانبارین بەردەوام دەبێت و پلەکانی گەرماش بەشێوەیەکی بەرچاو دادەبەزن.

وەزارەتی کشتوکاڵی عێراق دەڵێت، دەستیانکردووە بە دابەشکردنی تۆوی گەنمی پلە یەک بەسەر جوتیاراندا لە سەرتاسەری عێراق و حکومەت بە نرخی هەرزانتر تۆو دەدات بە جوتیاران.

به‌پێی داتاكانی گڵۆباڵ پێترۆڵ پرایس، عێراق پێگه‌ی خۆی پاراستووە له‌ نێوان ئه‌و وڵاتانه‌ی كه‌ كه‌مترین نرخی به‌نزینیان هه‌بووه‌ له‌ ماوه‌ی مانگی رابردوو، کە له ‌پله‌ی هه‌شته‌می وڵاتانی عه‌ره‌بیدایه‌.

مەسعود بارزانی دەڵێت، قۆناغی دوای هەڵبژاردن گرنگە و پێویستە هەموو لایەنەکان بە جددی کار بۆ باشترکردنی حکومڕانی بکەن.

بەڕێوەبەری پسوڵەی خۆراکی سلێمانی دەڵێت، چوار رۆژ کات ماوە بۆ پڕکردنەوەی فۆڕمی ئەلیکترۆنیی خۆراک. دەشڵێت، لە٪١٣هاوڵاتیانی هەرێمی کوردستان فۆرمی ئەلیکترۆنی خۆراکیان پڕنەکردووەتەوە.

فراکسیۆنی نەوەی نوێ دەڵێت، پێویستە حکومەتی ماوەبەسەرچوو بەپێی رێککەوتنەکەی نێوان هەرێم و بەغدا، مانگانە ١٢٠ ملیار دینارەکە رادەست بکات بۆ ناردنی مووچە لە بەغداوە. دەشڵێت، هیچ پاساوێک نەماوە بۆ دواخستنی مووچەی مووچەخۆرانی هەرێم.

بەشی هەواڵگری سەربازیی سەر بە وەزارەتی بەرگری عێراق رایگەیاند، لە پارێزگای ئەنبار هەوڵێکی هێنانی ٢٢ هەزار حەبی ماددەی هۆشبەر پوچەڵکراوەتەوە، ئاشکراشیکردووە کە هەوڵی هێنانی ئەو ماددە هۆشبەرانە لەڕێگەی باڵۆنەوە بووە.

بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی منداڵانی سلێمانی رایگەیاند، لە سلێمانی بەهۆی پەتای وەرزییەوە لە ماوەی ١٥ رۆژدا زیاتر لە ١٠ هەزار کەس سەردانی نەخۆشخانەیان کردووە، دەشڵێت، هیچ منداڵێک بەهۆی پەتاوە گیانی لەدەست نەداوە

وتەبێژی کۆمسیۆنی هەڵبژاردنەکانی عێراق بە ئێن ئاڕ تی وت، ئەمڕۆ یان سبەی ئەنجامی کۆتایی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق رادەگەیەنن.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، شەپۆلی بارانبارین بەردەوامە و لە هەندێک ناوچەدا هەورە برووسکەشی لەگەڵدا دەبێت، سبەینێ کاریگەری شەپۆلی بارانبارین کۆتایی دێت.

حەج و عومرەی هەرێم تیروپشکی ناوی حاجیانی بۆ ساڵی ٢٠٢٦ بڵاوکردەوە.

دوای ئەوەی سەرۆکی ئەمریکا وتی ئێران دەیەوێت دانوستان بکات، تاران وەڵامی ئەو لێدوانەی دایەوە و دەڵێن، بە هیچ شێوەیەک نیازی دانوستانیان لەگەڵ ئەمریکادا نیە.

بەهۆی ئەو شەپۆلە بارانبارینەی هەرێمی گرتووەتەوە، لە زاخۆ لافاو دروست بوو ئاو چووە چەند ماڵێکەوە و زیانی بە هاوڵاتیان گەیاند.

حکومەتی بەریتانیا رێکارێکی نوێی دژی کۆچبەران گرتەبەر و وەزارەتی ناوخۆی وڵاتەکە بڕیاریدا بە هەڵوەشاندنەوە دەرماڵەی نیشتەجێبوون و هەفتانەی ئەو کۆچبەرانەی خۆیان لە کارکردن دەدزنەوە.

چاوگێک لە دارایی عێراق بە ئێن ئاڕ تی وت، لە بەغدا کۆتایی ئەم هەفتەیە یاخود سەرەتای هەفتەی داهاتوو دەست بە دابەشکردنی مووچەی مانگی ١١ دەکرێت، دوای دابەشکردنی مووچەی مووچەخۆرانی عێراقیش، بەپێی رێککەوتنی هەرێم و بەغدا مووچەی مانگی نۆی هەرێمیش خەرج دەکرێت.

کەشناسی سلێمانی بە ئێن ئاڕ تی وت، كۆی گشتی رێژەی باران بارینی ئەمساڵ ٣٦.٦ میلیمەترە و بەراورد بە ساڵی پار بەشێوەیەکی بەرچاو کەمی کردووە، هاوکات بە گوێرەی ئامارەکانی بەڕێوەبەرایەتی کەشناسی هەرێم، زۆرترین باران لە سنووری پارێزگای هەولێر باریوە.

رێکخراوی تەندروستیی جیهانی بڵاوبوونەوەی ڤایرۆسی ماربۆگی راگەیاند کە لە ئەسیوپیا تۆمارکراوە و تا ئیستا هیچ چارەسەرێکی نییە.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا دابەزی و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ٨٠ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨٢٠ هەزار دینارە.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٤ دۆلار و ٣٩ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی یەک دۆلار بەرزبووەوە.

زانایان دەڵێن، ئەوانەی تەمەنیان لە ١٠٠ ساڵ تێپەڕیوە رێژەیەکی بەرزی ئەو پڕۆتینەیان هەیە و پرۆتینی CIRBP پەیوەندی بە باشترکردنی میکانیزمی چاککردنەوەی DNA هەیە و ئەم پڕۆتینە یارمەتیی جۆرە نەهەنگێک دەدات نزیکەی ٢٠٠ساڵ بژی.

یەکێک لە زانکۆکانی وڵاتی پیرۆ بڕوانامەی دکتۆرای فەخری بە نادیە موراد، چالاکوانی ئێزدی بەخشی.

تەقینەوەیەکی گەورە لە کارگەیەکی بەرهەمهێنانی ماددە کیمیاییە کشتوکاڵییەکان لە ئەرجەنتین روویدا و بەپێی زانیارییە سەرەتاییەکان نزیکەی ٢٠ کەس برینداربوون.

وەزیری سەرچاوە ئاوییەکانی عێراق دەڵێت، پێشبینی دەکەن ئەمساڵ باران بارین لە ئاستێکی باشدا بێت و دەشڵێت، چارەکی یەکەمی ساڵی داهاتوو بارانی باش دەبارێت.

بەهۆی بارانبارینی زۆر و خراپی کەشوهەوا پارێزگاری دیالە بڕیاریدا لە سەرجەم خوێندنەگاکان پشووی فەرمی بێت.

سەرەڕایی هەبوونی کارەبای ٢٤ کاتژمێری، سەرجەم مۆلیدە ئەهلییەکانی هەڵەبجە ئاگادارکراونەتەوە لە ئامادەباشیدا بن بۆ کوژانەوەی کارەبا و هەڵکردنی مۆلیدەکانیان و ئەگەر پابەند نەبن تووشی سزای یاسایی دەبن.

سبەینێ، تیروپشک بۆ ناوى ئەو کەسانە دەکرێت کە ناوى خۆیان بۆ وەرزى حەجى ئەمساڵ، تۆمارکردووە و ژمارەیان نزیکەى ٩٠ هەزار کەسە.

وەزیری دەرەوەی سوریا وتی، گفتوگۆکانیان لەگەڵ حکومەتی تورکیا بەردەوامە و پەیوەندییەکانیان لەگەڵ تورکیا ئاسایی دەکەنەوە.

هاتووچۆی هەرێم چەند رێنماییەکی تایبەت بە وەرزی باران بارین بڵاوکردەوە بۆ شۆفێران.

کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق دەڵێت، ژمارەی سکاڵا تۆمارکراوەکانی لەسەر هەردوو رۆژی دەنگدانی گشتی و تایبەت لە هەڵبژاردنەكانی پەرلەمانى عێراق گەیشتووەتە ١٠٢ سکاڵا.

سبەی تاقیکردنەوەکانی نیوەی وەرزی یەکەم لە سەرجەم خوێندنگە بنەڕەتی و ئامادەییەکانی هەرێمی کوردستان دەستپێدەکات، وتەبێژی وەزارەتی پەروەردەش دڵنیایی دەدات کە خوێندنگەکان ئامادەکاریی تەواویان کردووە و پرۆسەکە بەپێی خشتەی دیاریکراو بەڕێوەدەچێت.

پەیامنێری ئێن ئاڕ تی رایگەیاند، بەهۆی بایکۆتکردنی لیستی بەرەی تورکمانی لەلایەن سەرۆکی لقی هەولێر شەڕەکە دروستبووە و بەپێی زانیارییە سەرەتاییەکان ئەندامێکیان برینداربووە.

لەگەڵ یەکەم باران بارینی ئەمساڵ لە لوتکە چیاکانی ناوچە شاخاویەکان هەرێمی کوردستان بەفریش باری. پەیامنێری ئێن ئاڕ تیش رایگەیاند، نزیكەی هەشت سانتیم بەفر باریوە و بەفربارینەكەش بەردەوامە.

بەرگری شارستانی سۆران داوا لە هاوڵاتیانی ئەو ناوچەیە دەکات، بۆ کاری زۆر پێویست نەبێت سەردانی ناوچە شاخاوییەکان نەکەن.

وەزارەتی بازرگانیی عێراق پلانێکی نوێ بۆ جێبەجێکردنی سیستمی بارکۆد لەسەر کاڵاکان جێبەجێ دەکات، کە ئامانج لێی پاراستنی مافی کڕیاران، کۆنترۆڵکردنی کوالێتی و رێگریکردنە لە فرۆشتنی کاڵای بێ کوالێتی.

ئەندامێکی دەستەی کارگێڕی مەکتەبی سیاسی پارتی دەڵێت، رەنگە پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق دوابکەوێت.

ماوەی ٤٥ رۆژە دابەشکردنی مووچە لە هەرێم لە ماوەی ئاسایی خۆی دواکەوتووە، بەرپرسانی حکومەتی ماوەبەسەرچووش هیچ روون کردنەوەیەکیان نەداوە.

وەزارەتی بازرگانی و پیشەسازی هەرێم دەڵێت، ئەو کەسانەی پسوڵەی ئەلیکترۆنی خۆراکیان پڕ نەکردووەتەوە، ئەم وادەیە دوا مۆڵەتیانە کە بێ بەرامبەر خۆیان تۆمار بکەن.

بەپێی زانیارییەکان لەم هەفتەیەدا سەرۆک وەزیرانی عێراق سەردانی هه‌رێمى كوردستان دەکات و لەگەڵ بەرپرسانی هەرێم کۆدەبێتەوە و پێکهێنانی حکومەتی نوێی عێراق و کێشەکانی هەرێم تەوەری سەردانەکە دەبێت.

وەزارەتی کارەبا دەڵێت، کارمەندێکی تیمەکانی بەشی چاککردنەوەی کارەبای رانیە لەکاتی چارەسەرکردنی گرفتی شۆرتی کارەبا، بە سەختی برینداربوو.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، ئەمڕۆ و سبەینێ بارانبارین بەردەوام دەبێت و لە دوا نیوەڕۆوە لە هەندێک ناوچە دەبێتە لێزمە، ئەگەری بارینی بەفرێکی کەم لە ناوچە شاخاوییەکاندا هەیە.

سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت، لەپێناو کەمکردنەوەی نرخی مادە خۆراکییەکان؛ پێناسی گومرگی لەسەر بەشێکیان کەم دەکاتەوە.

یەکەم شەپۆلی باران بارین هەرێمی کوردستانی گرتەوە و بەپێی پێشبینیەکان تاکو رۆژی دووشەممە بارانەکە بەردەوام دەبێت.

کارەبا گرانەکەی حکومەتی ماوەبەسەرچوو لە بەشێکی گەڕەکەکانی هەولێر و سلێمانی و دهۆک ماوەی چەندین کاتژمێرە کوژاوەتەوە، حکومەتی ماوەبەسەرچووش دەڵێن، بەهۆی بارانەکەوە کارەبا گرفتی تەکنیکی بۆ دروستبووە.

پزیشکێکی چاو ئاماژە بەوە دەکات کە زۆر کەس لە وەرزی پایزدا تووشی زیادبوونی فشاری چاو دەبن.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا دابەزی و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ٨٠ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨٢٠ هەزار دینارە.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٣ دۆلار و ٣٩ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی یەک دۆلار نزمبووەوە.

ئاژانسی هەواڵی بی بی سی بەریتانی لەڕێگەی چەند کەسێکەوە کۆمەڵێک باندی کاری نایاسایی ئاشکرا کردووە کە بەشێکیان کورد بوون. بی بی سی دەڵێت دوو کوڕی کورد هاوکارییان کردوون بۆ ئاشکراکردنی ئەم باندانە کە زۆرێکیان لە دوکانەکان کاریان کردووە و بە نهێنی خەریکی ئەم کارە بوون.

تەواوی گەڕەکەنوێکانی سلێمانی تۆڕی ئاویان نییە و بەشێکی گەڕەکەکانی سلێمانی قیرتاونەکراون و لەکاتی باراندا گرفتیان بۆ دروستدەبێت و هاوڵاتیان دەڵێن، لەکاتی کڕینی موڵکدا حکومەتی ماوەبەسەرچوو بەناوی خزمەتگوزارییەوە پارەمان لێ وەردەگرێت.

کۆمسیۆن لە راگەیەندراوێکدا دەڵێت، لیژنەیەکی پێکهێناوە لە کەسانى یاسایی تایبەتمەند، بە سەرۆکایەتی ئەندامانی دەستەی کۆمسیاران، لەوانە دادوەر و راوێژکار، بۆ یەکلاکردنەوەی سکاڵاکان.

پەیامنێری ئێن ئاڕ تی رایگەیاند، لە رووداوێکی هاتووچۆ کە لە نێوان ئۆتۆمبێلێک و ماتۆڕێک روویداوە سێ کەس برینداربوون و برینی کەسێکیان سەختە.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، لە ئەمشەوەوە یەکەم شەپۆلی بارانبارین دەگاتە هەرێم و سبەینێ باران بارین بەردەوام دەبێت و لە هەندێک ناوچە دەبێتە لێزمە باران.

بەپێی هەواڵی میدیاکانی بەریتانیا ، بڕیارە شابانە مەحمود، وەزیری ناوخۆی بەریتانیا هەفتەی داهاتوو چاکسازییە بەرفراوانەکان رابگەیەنێت کە ئامانج لێی ئەوەیە بەریتانیا کەمتر سەرنجڕاکێش بێت بۆ پەنابەران و پەنابەری کەمتر روو لە بەریتانیا بکەن.

وەزارەتی دەرەوەی ئەمەریکا دەڵێت، رەزامەندی لەسەر فرۆشتنی سیستمی پەیوەندییە سەربازییەکان بە عێراق داوە بە بەهای ١٠٠ ملیۆن دۆلار.

بەپێی ئەنجامە بەراییەکان، بۆ دووەم جاری لەسەریەک، سەرۆکی لیستی نەوەی نوێ لە سلێمانی بە بەدەستهێنانی نریکەی ٢٢ هەزار دەنگ، زۆرترین دەنگی لەناو کاندیدە ژنەکانی تەواوی هەرێم و عێراقدا هێناوە.

ئێستا هەر بتکۆینێک بە ٩٧ هەزار و ١٨٠ دۆلارە، لەکاتێکدا ئێوارەی دوێنێ بە ١٠٣ هەزار و ٢٥٠ دۆلار بوو.

وڵاتی چین گه‌وره‌ترین كانگای زێڕی خۆی له‌ مێژوودا دۆزیه‌وه‌ بە گوێرەی میدیا جیهانییەکان، زیاتر لە حەوت سەدەیە کانگای بەو شێوەیە نەبینراوە.

وتەبێژی كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق دەڵێت، کۆمسیۆن خەریكی پرۆسێسكردنی دەنگی ئەو وێستگانەی دەنگدانە كە هێشتا ئەنجامەكانیان نەنێردراوە و رەنگە هەفتەی ئایندە ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردن رابگەیەندرێت.

بەڕێوەبەڕایەتی هاتوچۆی سلێمانی شۆفێران ئاگادار دەكاتەوە و دەڵێت، بە هۆكاری ئەنجامدانی چالاكی یادی دامەزراندنی سلێمانییەوە، شەقامێكی ناوەندی شار بەربەست دەکرێت.

وه‌زاره‌تی سه‌رچاوه‌كانی ئاوی عێراق دەڵێت، ئاوی خواردنه‌وه‌ به‌ته‌واوی مسۆگه‌ركراوه‌ و بەردەوامن لە هەوڵدان بۆ ده‌سته‌به‌ركردنی و دوركه‌وتنه‌وه‌ له‌ به‌فیڕۆدانی.

سەرۆکی بەشی هەڵبژاردن لە کۆمیسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان دەڵێت، تا ئێستا هیچ سکاڵایەکی تۆمارکراو سەبارەت بە رۆژانی دەنگدانی تایبەت و گشتیی نییە کە کاریگەریی لە سەر ئەنجامە کۆتاییەکان هەبێت.

بەو پێیەی کە بەتەمەنترین کاندیدی دەرچووە لە وڵاتەکە، سەرۆكوەزیرانی پێشووتری عێراق، سەرۆكایەتیی یەكەم دانیشتنی ئەم خولەی پەرلەمانی عێراق دەكات.

وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا دەڵێت،بە بەهای ١٠٠ ملیۆن دۆلار رەزامەندیان داوە لەسەر فرۆشتنی سیستمی پەیوەندییە سەربازییەکان بە عێراق.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، ئەمڕۆ لە ناوچە شاخاویەکانی باکوور و رۆژئاوای هەرێم نمەباران دەست پێدەکات پاشان رێژەی دابارین زیاد دەکات، پلەی گەرماش نزم دەبێتەوە، سبەینێ بارانی تەواو دەستپێدەکات.

بەهۆی دەستکاریکردنی ڤیدیۆی وتارێکی دۆناڵد ترەمپەوە، دەزگای پەخشی بی بی سی، داوای لێبوردنی لە سەرۆکی ئەمریکا کرد، ئەوەش دوای ئەوەی کە ئەو گرتەیە بووە هۆی دەستلەکارکێشانەوەی بەڕێوەبەری گشتی و بەرپرسی هەواڵی دەزگاکە.

ئەمرۆ ٢٤١ ساڵ بەسەر دامەزراندنی شاری سلێمانیدا تێدەپەڕێت و بەوهۆیەشەوە کۆمەڵێک چالاکیی هونەری رێکخراوە و ئەنجام بدرێت.

لە وەرزی زستاندا تێکەڵەکردنی هەنگوین و دارچینی دەبێتە هۆی نەهێشتنی نیشانەکانی هەڵامەت و ئەنفلۆنزا.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا گۆڕانکاری بەسەرداهات و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ١٩٢ دۆلار و ٥٥ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨٤٢ هەزار دینار مامەڵەی پێوەدەکرێت.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٤ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی نزیکەی دوو دۆلار بەرزبووەوە.

لە هەرسێ پارێزگای هەولێر، سلێمانی و دهۆک لەژێر چاودێری بەڕێوەبەرایەتی گشتی حەج و عومرەی هەرێم، تاقیکردنەوەی مورشیدی ئایینی بۆ وەرزی حەجی ٢٠٢٦ ئەنجامدرا.

سەرۆک وەزیرانی عێراق لەگەڵ باڵیۆزی یەکێتیی ئەوروپا لە عێراق کۆبووەوە و داوای لە کۆمپانیا ئەوروپییەکان کرد بەشداری لە پڕۆژەی رێگەی گەشەپێداندا بکەن، وتیشی، قەدەغەی گەشتی ئاسمانیی نێوان عێراق و یەکێتیی ئەوروپا بەربەستێکی گەورەیە لەبەردەم گەشەسەندنی گەشتوگوزار و بازرگانیی نێوان هەردوولادا.

بەهۆی پەتای وەرزییەوە رۆژانە زیاتر لە ٥٠٠ منداڵ دەبردرێنە نەخۆشخانەی راپەڕین لە هەولێر و سەرپەرشتیارانی نەخۆشخانەکەش دەڵێن، ئەگەر وابڕوات ناچارن دوو نەخۆش لەسەر قەرەوێڵەیەک بخەوێنن، پزیشکانی پسپۆڕیش داوا دەکەن هاوڵاتیان خۆیان بپارێزن تا تووشی پەتای وەرزی نەبن.

كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق دەڵێت، لە ئێستادا سەرقاڵی چارەسەركردنی پرسی ئەو وێستگانەیە كە ئەنجامەكانیان رەوانە نەكردووە، وتیشی، چاوەڕوان دەکرێت هەفتەی داهاتوو ئەنجامی كۆتایی هەڵبژاردن رابگەیەندرێت.

پارتی و یەکێتی سێ مانگ پێش هەڵبژاردن لەڕێگەی دەستگیرکردنی شاسوار عەبدولواحیدی سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێ و حکومدانی بە سیاسی، دژی نەوەی نوێ وەستانەوە و توانییان لەم هەڵبژاردنەدا نزیکەی ملیۆنێک دەنگ زیاد بکەن. نەوەی نوێش دەڵێت، دەسەڵات تەنها لەم شێوازە ئۆپۆزسیۆنبوونەی نەوەی نوێ دەترسێت.

فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتیی بەسرە دەڵێت، پێشوازی لە حەوت فڕۆکەی کوەیتی کردووە کە بەهۆی خراپی کەشوهەوای ئەو وڵاتە و تەمێکی چڕەوە بە ناچاری نیشتبوونەوە.

کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان لەبارەی سکاڵاکان روونکردنەوە دەدات و رایگەیاند، تا ئێستا سکاڵا گەیشتووەکان هیچ حاڵەتێکی تێدا نییە کە کاریگەری لەسەر ئەنجامەکان هەبێت.

کەمێک پێش ئێستا لە نزیک گەڕەکی وڵوبە لە سلێمانی، ئۆتۆمبێلێک لە هاوڵاتییەكی دا و بەهۆیەوە گیانی لەدەستدا، بەپێی زانیارییەکان شۆفێرەكە نەوەستاوە و هەڵاتووە.

سه‌رۆك وه‌زیرانی عێراق دوای به‌ده‌ستهێنانی زۆرترین كورسی له‌ ناو حزبه‌كانی عێراقدا، ئامادەیی ده‌ربڕی بۆ گفتوگۆ لەگەڵ هه‌موو لایه‌نه‌كان بۆ پێكهێنانی حكومه‌تی نوێ.

کۆمپانیای نەوتی باکوور رایگەیاند، دوای ساڵانێک لە نائارامی، ئێستا کێڵگە نەوتییەکانی کەرکوک لە دۆخێکی جێگیری بەرهەمهێناندان، رۆژانە ٣٢٠ هەزار بەرمیل نەوت لە کێڵگە نەوتییەکانی کەرکوک بەرهەمدەهێندرێت.

کەشناسی هەرێم لەبارەی کەشوهەواوە هۆشدارییەکی بڵاوکردەوە و دەڵێت، لە شەوی شەممە تا رۆژی دووشەممەی داهاتوو، کەشوهەوا گۆڕانکاریی بەسەردا دێت و شەپۆلی بارانبارین تەواوی هەرێمی کوردستان دەگرێتەوە. دەشڵێت، لە ناوچە شاخاوییە سنوورییەکانیش ئەگەری بەفربارین هەیە و پلەی گەرماش نزیکەی ١٠ پلە نزمدەبنەوە.

یەکێتیی ئەوروپا، داوای پێکهێنانی حکومەتێکی نوێ لە هێزە سیاسیەکانی عێراق دەکات، کە گوزارشت لە خواستەکانی گەلی عێراق بکات.

حکومەتی ماوەبەسەرچوو رۆژێک دوای هەڵبژاردن سەرباری ئەوەی کە پێی دەفرۆشتن، پێدانی نەوتی بە هاوڵاتیان راگرت و بەرمیلێک نەوتی بە ١٠٤ هەزار دینار دەفرۆشت بە هاوڵاتیان.

سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت، داخستنی حکومەت کۆتایی هات، کە ماوەی ٤٣ رۆژی خایاند و كێشە لە کەرتی ئابوری و دیموکراتەکانی بە هۆکاری سەرەکی داخستنی حکومەت و دۆخی ئێستای ولاتەکە زانی.

پەیامنێری ئێن ئاڕ تی رایگەیاند، لە رووداوێکی سەختی هاتووچۆ لەسەر شەقامی شەست مەتری سلێمانی ، چوار کەس بریندار بوون و برینی دووانیان سەختە.

نێردەی ئەمریکا بۆ کاروبارى عێراق، لە پەیامێکدا سەبارەت بە بەڕێوەچوونى پڕۆسەى هەڵبژاردنى پەرلەمانی عێراق دەڵێت، ستایشى عێراق دەکەن کە جارێکى دیکە پابەندبوون بە سەروەرى یاسا و دامەزراوە نیشتمانییەکان و بەڕێوەچوونى هەڵبژاردن لە وادەى خۆیدا.

لە دوێنێوە لە سنووری دهۆک، گردبوونەوەی بەشێک لە هاوڵاتیانی چەند عەشرەتێک دژی پارتی بەردەوامە و رێگای نێوان دهۆک – هەولێریان داخستووە و دەڵێن، کانیدەکانیان دەنگی پێویستیان هێناوە بەڵام پارتی گۆڕانکاری لە دەنگەکاندا کردووە.

کەشناسیی دەڵێت، سبەینێ ئاسمان نیمچە هەور بۆ هەوری تەواو دەگۆڕێت، و لەکاتەکانی درەنگانی شەو لەهەندێ شوێن ئەگەری تاوە باران و بروسکە هەیە.

دوای ئەوەی کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکان، ئەنجامە بەراییەکانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقی بڵاوکردەوە، سەرۆک وەزیرانی عێراق، سەرکەوتنی هاوپەیمانیەکەی راگەیاند و سەدان کەس لە لایەنگرانی لە مەیدانی تەحریر، لە ناوەڕاستی بەغدا، ئاهەنگیان گێڕا.

جەرجیر یەکێکە لە سەوزە بەناوبانگەکان دەوڵەمەندە بە ڤیتامینAو ڤیتامینCو ئاسن چەندین ڤیتامین و کانزای تری تێدایە، چەندین سوودی سەرسوڕهێنەر بە جەستە دەبەخشێت.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا گۆڕانکاری بەسەرداهات و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ٢١٤ دۆلار و ٥٥ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨٤٤ هەزار دینار مامەڵەی پێوەدەکرێت.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٢ دۆلار و ٦٩ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی کەمێک دابەزیوە.

كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكانی عێراق، مۆڵەتی ٣٠ رۆژ بە كاندید و لایەنە سیاسییەكان دەدات بۆ لێكردنەوەی پۆستەرەكانی بانگەشەی هەڵبژاردن.

کەمکردنی دەنگەکانی نەوەی نوێ ئۆپۆزسیۆنی ساختەی دڵخۆشکردووە، لەلایەکی ترەوە بەهۆی ترسیانەوە، دەسەڵات شاسوار عەبدولواحیدی دەستگیرکردنی و لەکاتی بانگەشەی هەڵبژاردنیش دەستیانکرد بە هەڵمەتی دژایەتی بانگەشە و کەمپینی نەوەی نوێ.

بەهۆی تەقەی هەڕەمەکی حزبەکانی دەسەڵات بەخۆشی ئەنجامی هەڵبژاردنەوە، چەندین کەس لە شارە جیاوازەکانی هەرێم برینداربوون و برینی بەشێکیان سەختە و لەژێر چاودێری چڕدان، ئەو تەقەکردنە هەڕەمەکییانە لەکاتێکدایە، بەشێک لەتەقەکەرەکان ناسراون و بەپێی زانیارییەکانیش هیچ دۆسێیەک لەسەر تەقەکەرەکان نەکراوەتەوە.

نەوەی نوێ لە راگەیەندراوێکدا دەڵێت، ئەنجامی هەڵبژاردنەکان لە ئاستی چاوەڕوانییەکانی خەڵک و ئێمەش نەبوو، ئەگەر سەرۆکی نەوەی نوێیان دەستگیرنەکردایە ئەوە هەرگیز دەسەڵات ئەم ئەنجام و پلانەیان بۆ نەدەچووەسەر، دەشڵێت، "دڵنیابن هەرچەند کورسییمان هەبێت و لەهەرکوێیەک بین، ئەوە لەگەڵ خەڵک و لەبەرەی خەڵکدا دەبین و کاری جدیی بۆ چارەسەرکردنی کيشەکانیان دەکەین".

کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق، ئەنجامی بەرایی هەردوو دەنگدانی گشتی و تایبەت راگەیاند و رایگەیاند، "رێژەی بەشدارییکردن لە هەڵبژاردن ٥٦٪ بووە، هەژمارکردن و جیاکردنەوەی دەنگەکانیش بە دەست و ئەیلکترۆنی هاوتای یەک بووە و تاوەکو ئێستا ئێستا دەنگی ٦٠ وێستگە جیا نەکراونەتەوە.

لە سنووری باوەنووری سەر بە کەلار لە رووداوێکی هاتووچۆدا پێنج کەس برینداربوون، نەخۆشخانەی شەهید مەلا ئەحمەد کەلاریش دەڵێت، سەرجەمیان ئەندامی یەکخێزانن و برینی دووانیان سەختە.

بەپێی ئامارەکانی لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق، هاوپەيمانیی ئاوەدانکردنەوە و گەشەپێدان بە سەرۆکایەتیى سودانی سەرکەوتنی گەورەی بەدەستهێناوە و زياتر لە ٥٠ کورسی مسۆگەر کردووە.

ئیدارەی پارێزگای کەرکوك بڕیاریدا سبەینێ پێنجشەممە، دەوامی فەرمی لە سەرجەم فەرمانگە حکومییەکان و قوتابخانەکانی پارێزگاکەدا رابگرێت.

کۆمسیۆنی باڵای هەڵبژاردنەکانی عێراق دەڵێت، دوای جیاکردنەوەی ٩٩.٩٨٪ـی دەنگەکان لە کۆی گشتی سەرجەم وێستگەکانی دەنگداندا، رێژەی دەنگدەرانی هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراقی بۆ ساڵی ٢٠٢٥ ئاشکراکرا.

وەزیرى ئاوەدانکردنەوەى عێراق لە پشکى پارتى وتی، هیچ رۆژێک و هیچ وادەیەک دیارى نەکراوە بۆ ناردنى مووچەى مانگى نۆ.

هاتووچۆی گەرمیان دەڵێت، لەسەر رێگای کەلار - رزگاری، بەهۆی رووداوێکی هاتووچۆوە کەسێک برینداربوو.

بەلەمێکی کۆچبەران بە نزیکەی ٦٠ کەسەوە ژێرئاو کەوت و لایەنی کەم سێ کۆچبەریان گیانیان لەدەستداوە.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، پلەی گەرما بەردەوامە لە نزمبوونەوە و لە ناوچەکانی گەرمیان دەگاتە ٣٠ پلەی زیلیزی.

فەرماندەی گشتی هێزەکانی سوریای دیموکرات ناسراو بە هەسەدە لە پەیوەندییەکی تەلەفۆنیدا لەگەڵ نێردەی تایبەتی ئەمریکا لە سوریا، پابەندبوونی خۆی بە هاوبەشکردنی هێزەکانی سوریای دیموکرات بە دەوڵەتی سوریا دووپاتکردووەتەوە.

دوای ئەوەی بەهۆی هەڵبژاردنەکانی پەرلەمانی عێراقەوە پشووی فەرمی ناوەندەکانی خوێندن راگەیەندرا؛ وتەبێژی وەزارەتی پەروەردە دەڵێت، سبەینێ پشووەکە کۆتایی دێت و دەوامی فەرمییە.

میدیاکانی تورکیا دەڵێن، فڕۆکەیەکی بارهەڵگری سەربازی تورکیا بە ٢٠ سەرنشینەوە کەوتە خوارەوە.

هەردوو دەنگدانی گشتی و تایبەت بۆ هەڵبژاردنی ئەندامانی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەچوو و کۆمسیۆنیش دەڵێت، ئەمڕۆ ئەنجامە بەراییەکان رادەگەیەنن.

کەشناسیی عێراق لەبارەی کەشی کۆتایی هەفتەوە دەڵێت، لە کۆتایی هەفتەوە بارانبارین دەستپێدەکاتەوە.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا گۆڕانکاری بەسەرداهات و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ١٠٧ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨١٦ هەزار دینار مامەڵەی پێوەدەکرێت.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٤ دۆلار و ٩٦ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی نزیکەی دوو دۆلار بەرزبووەوە.

كۆمسیۆنی هەڵبژاردنەكانی عێراق دەڵێت، رێژەی بەشداری هاوڵاتیان لە دەنگدانی گشتی و تایبەت ٪٥٥ـی تێپەڕاندووە.

بانکی ناوەندی عێراق رەتیکردەوە گۆڕانکاری لە نرخی فەرمی فرۆشتنی دراودا بکات و دەڵێت، بەهای دینار بەرامبەر دۆلار بە جێگیری دەهێڵنەوە.

چوارچێوەی هەماهەنگی ئێواره‌ی ئەمڕۆ سێشەممە دوای ته‌واوبونی هەڵبژاردنەکان، پابەندبونی تەواوی خۆی بە رێزگرتن لە وادە دەستورییەکان و شایستە داهاتووەکانی دوپاتکردەوە.

بەرپرسی دەستەی هەڵبژاردنەکانی هەرێم، سبەینێ کاتژمێر شەشی ئێوارە ئەنجامە بەراییەکانی هەڵبژاردن رادەگەیەنرێت.

دەنگدانی گشتی کۆتایی هات و کارمەندانی کۆمسیۆن دەستیان کرد بە جیاکردنەوەی دەستی دەنگەکان و بەپێی ئەنجامە بەراییەکان نەوەی نوێ بە جیاوازییەکی زۆر لەپێش لایەنەکانی دیکەیە و کۆمسیۆن دەڵێت بە نزیکەیی کوردستان لە رێژەی بەشداری ٪٥٦ـەو ، لە سلێمانی ٥١٪ و لە دهۆک ٦١٪ و هەولێر ٦١٪.

پرۆسەی دەنگدانی گشتی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق لە سەرتاسەری عێراق و هەرێم کۆتایی هات، سندوقەکانی دەنگدان داخران. کۆمسیۆنیش رایگەیاند، دوای داخستنی بنکەکانی دەنگدان دەست دەكەن بە پرۆسەی جیاكردنەوەی و ژماردنی دەستی دەنگەكان.

ئەندامێکی ئەنجومەنی کۆمسیاران و لیژنەی باڵای ئەمنیی هەڵبژاردنەکان دەڵێت، پرۆسەی هەڵبژاردن بە سەرکەوتوویی و شێوازێکی زۆر ئاسان بەڕێوەدەچێت، دەشلێت، "سیستم و رێساکان هەن بۆ مامەڵەکردن لەگەڵ هەر حاڵەتێکی پێشێلکاری لە پرۆسەی هەڵبژاردندا".

لە دوو رووداوی تەقەکردنی جیاوازدا لە سنووری مەخموور و کەرکوک چوار کەس کوژران و سێ کەسی دیکەش برینداربوون.

کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق، رێژەی بەشداریی دەنگدەران لە دەنگدانی گشتیی پەرلەمانی تا کاتژمێری ١٢ـی نیوەڕۆی، لە پارێزگاکانی عێراق و هەرێمی کوردستان بڵاوکردەوە و بەپێی ئامارەکەی کۆمسیۆن رێژەی بەشداریکردن، ٢٣٪ـە.

سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێ لە پەیامێکیدا لەبارەی دەنگدانی گشتییەوە دەڵێت، ئەمڕۆ راپەڕینى جەماوەریی بۆسەر سندوقەکان ئەنجام بدەن بۆ تۆڵەکردنەوە.

دوای راگەیاندنی پشوو لەلایەن حکومەتی عێراقەوە، فەرمانگەی میدیا و زانیاری حکومەتی ماوەبەسەرچوو دەڵێت، سبەینێ پشووی فەرمییە.

نوێنەری ئەمینداری گشتیی نەتەوەیەکگرتووەکان لە عێراق دەڵێت، کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان "رێکخستنێکی باشی پرۆسەی دەنگدانی نیشانداوە." دووپاتیکردەوە "ئەمڕۆ فێستیڤاڵێکی دیموکراسییە کە هەموو عێراقییەکان یادی دەکەنەوە."

کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکانی عێراق چەند ئاگادارییەکی گرنگی لەبارەی هەڵبژاردن و شێوازی دەنگدانەوە بڵاوکردەوە و رایگەیاند، پەنجەمۆری دەنگدەر نابێت بەر پەڕەی دەنگدان بکەوێت، هەروەها نابێت بە هیچ شێوازێک پەڕەی دەنگدان بنوشتێنرێتەوە.

سەرۆکی لیستی نەوەی نوێ لە کەرکوک دەڵێت، داوادەکەین لە هاوڵاتیان ئەمڕۆ سزای هەموو ئەو هێزانە بدەن کە ستەمیان لە کەرکوک کردووە.

کەشناسی هەرێم دەڵێت، بە گشتی ئاسمان ساماڵ بۆ پەڵەهەور دەبێت و پلەی گەرماش لە نزمبوونەوەدایە.

پەرلەمانتارێکی نەوەی نوێ لە پەرلەمانی کوردستان دەڵێت، ئەمڕۆ رۆژێکی مێژووییە بۆ خەڵکی کوردستان بۆ هەڵبژاردنی نوێنەری راستەقینەی خۆیان.

بەیانی ئەمڕۆ خانەوادەی سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێ لە بنکەیەکی شاری سلێمانی دەنگیان دا.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا گۆڕانکاری بەسەرداهات و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ١٢٩ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨١٦ هەزار دینار مامەڵەی پێوەدەکرێت.

کۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەکان دەڵێت، تا کاتژمێر چواری ئێوارە لە ١٧٣ بنکەی جیا جیا، دابەشکردنی کارتی دەنگدان بەردەوام دەبێت، دەشڵێت، کاتژمێر شەشی ئێوارە دەنگدان کۆتایی دێت و کاتەکەشی درێژ ناکرێتەوە.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٣ دۆلار و ٨٣ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی کەمێک نزمبووەوە

شەوی رابردوو لە کەرکوک شەڕەتەقە لە نێوان لایەنگرانی چەند لایەنێکی سیاسی روویدا و بەهۆیەوە دوو پۆلیس کوژران و دوو هاوڵاتی دیکەش برینداربوون.

دەنگدانی گشتی بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەدەچێت و سەرۆکی لیستی نەوەی نوێ لە بازنەی سلێمانی وتی، داواکارین لە هاوڵاتیان کە تۆڵەی ئەو ستەمە بکەنەوە کە ٣٤ ساڵە بەرامبەریان دەکرێت.

سەرۆک وەزیرانی عێراق له‌دوای به‌شداریكردنی له‌ پرۆسه‌ی ده‌نگدان دەڵیت، هه‌ڵبژاردن له‌ كه‌شێكی ئارام و سه‌قامگیردا به‌ڕێوه‌ده‌چێت.

دەنگدانی گشتی لە عێراق و هەرێمی کوردستان بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەدەچێت و سەرۆکی لیستی نەوەی نوێ لە هەولێر لەم بارەیەوە داوا لە هاوڵاتیان دەکات، کە ئەم دەرفەتە لەدەست نەدەن و دەنگی خۆیان بدەن.

دەنگدانی گشتی لە عێراق و هەرێمی کوردستان بۆ هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق بەڕێوەدەچێت، کۆمسیۆنیش دەڵێت، دەنگدەر پێویستە جگە لە کارتی دەنگدان ناسنامەیەکی دیکەی پێبێت.

پرۆسەی دەنگدانی گشتی دەستیپێکرد و رۆژی یەکلاکەرەوەیە بۆ هاوڵاتیان؛ کۆمسیۆنیش دەڵێت، پرۆسەکە تاوەکو کاتژمێر شەشی ئێوارەیە و کاتەکەی درێژ ناکرێتەوە.

دۆناڵد ترەمپ، سەرۆکی ئەمریکا دەڵێت، کە لە تۆڕی کۆمەڵایەتی تروس بڵاویکردووەتەوە، حکومەتی ئەمریکا پارەی کاش دەدات بە زۆربەی هاوڵاتیانى ئەمریکا، کە بڕەکەى بەلایەنی کەمەوە دوو هەزار دۆلارە.

کوردەوان جەمال ، ئەندام پەرلەمانی نەوەی نوێ دەڵێت، سبەینێ هەلێکی زێڕینە بۆ هاوڵاتیانی هەرێم تۆڵە لەدەسەڵات بکەنەوە سبەینێ هاوڵاتیان لەدەنگدان بێ موچەی و خراپی ژیان و گوزەرانیان لەبیر بێت و هاوڵاتیان بێ باڕازی و بێ سوتەمەنی و نەبوونی دەرمان و خراپی ئەم دەسەڵاتە لەبیرناکەن.

بەڕێوەبەرایەتیى کار و دەستەبەرى کۆمەڵایەتی دەڵێت، بۆ ئەوەی کارمەندان بێبەش نەبن لە مافی دەنگدان، پێویستە خاوەن کارەکان دوو بۆ سێ کاتژمێر رێگەیان پێبدەن بۆ بەشداریکردن لە دەنگدان.

شاسوار عەبدولواحید، سەرۆکی جوڵانەوەی نەوەی نوێ دەڵێت، دەسەڵات پلان و ویستی هەیە بۆ ساردکردنەوەی خەڵک لە هەڵبژاردنەکان و ١١ـی ١١ کۆتا دەرفەتە بۆ تۆڵەکردنەوەی خەڵک لە دەسەڵات، دواتر پەشیمانی سودی نییە.

حەج و عومرەی هەرێم دەڵێت، بە مەبەستی ئامادەكاری بۆ پرۆسەی حەجی ٢٠٢٦ ، رۆژی پێنجشەممە ١٣ـی تشرینی دووەم، دەست بە تاقیكردنەوەی مورشیدی ئایینی دەكات.

تا ناوەڕاستی سەدەی رابردوو قەتەر یەکێک بوو لە دواکەوتووترین و هەژارترین وڵاتانی جیهان و ساڵی ١٩٧٢ گۆڕانکاریی لە دەسەڵاتی قەتەر روویدا و خەلیفە بن حەمەد دەسەڵاتی گرتەدەست.

کۆمسیۆن دەڵێت، هاوڵاتیان بۆ بەشداری کردن لە دەنگدان پێویستە ناسنامەی دووەمیان پێبێت.

نێردەی نەتەوە یەکگرتوەکان لەعێراق دەڵێت، لەپێناوی پەیڕەوکردنی مافی دەستوریی لەناردنی کەسی شایستە بۆ پەرلەمانی عێراق، پیویستە خەڵک بەشێوەیەکی فراوان بەشداریی هەڵبژاردنەکان بکەن.

هاتووچۆی کەرکوک دەڵێت، لە رووداوێکی سەختی هاتووچۆدا گەنجێک گیانی لەدەستدا و دوو کەسی دیکەش برینداربوون.

بەڕێوەبەری نەخۆشخانەی گشتی کەلار دەڵێت، پەتایەکی وەرزی لە سنووری گەرمیان بڵاوبووەتەوە و رۆژانە ژمارەیەکی زۆر لە منداڵ و گەورە سەردانی نەخۆشخانەکان دەکەن و لە هەفتەیەکدا ٥٠٠ نەخۆش تۆمارکراون.

بەرپرسی دەستەی هەڵبژاردنەکانی هەرێم لە کۆمسیۆن دەڵێت، "سبەی پرۆسەی دەنگدانی گشتی دەست پێدەکات و بەردەوامیش دەبن لە پێدانەوەی کارتی دەنگدان، ئەنجامە بەراییەکانیش ٢٤ کاتژمێر دوای کۆتاییهاتنی پرۆسەی هەڵبژاردن ئاشکرا دەکرێن".

روانگەی سوری دەڵێت، لە مانگی رابردوودا ٢٩٢ خێزانی عێراقی و سوری کەمپی ئەلهۆڵیان بەجێهێشتووە، بەمەش کۆی گشتی ئەو عێراقیانەی کە لەکەمپەکە رۆیشتوون گەیشتووەتە نزیکەی ٨٤٠ کەس.

دوای ٤٠ رۆژ لە داخستنی حکومەت ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا هەنگاو دەنێت بۆ دەنگدان لەسەر کردنەوەی حکومەتی فیدڕاڵی و کۆماری و دیموکراتەکان رێککەوتن و لە چاوەڕوانی رەزامەندی ئەنجومەنی نوێنەران و واژۆی سەرۆکی ئەمریکادان.

١٣٪ـی هاوڵاتییانی هەرێم خۆیان لە پسووڵەی ئەلیکترۆنی خۆراک تۆمار نەکردووە، بەهۆیەوە بەشەخۆراک و بەشەئاردی مانگانەیان بڕدراوە، بڕیاریشە بۆ ماوەی ١٠ رۆژ ئەپلیکەیشنەکە کارا بکرێتەوە.

وەزارەتی پەیوەندییەکانی عێراق ئامادەیی تەواوی خۆی بۆ دەستبەرکردنی خزمەتگوزاریی ئینتەرنێت لە رۆژی دەنگدانی گشتی نیشانداوە، دەشڵێت، سەرجەم کۆمپانیا دابینکەرەکان چوونەتە قۆناغی ئامادەباشییەوە بۆ دڵنیابوون لە بەردەوامیی خزمەتگوزارییەکان لە هەموو پارێزگاکان.

کەشوهەوای رۆژی هەڵبژاردن زۆر گونجاوە و کەشناسی هەرێم دەڵێت، ئاسمان ساماڵ و پەڵە هەور دەبێت پلەکانی گەرما لە ناوچە شاخاوییەکان فێنکتر دەبێت و گەرمیانیش هەروا بەگەرمی دەمێنێتەوە.

وەزارەتی بازرگانی عێراق دەڵێت، کەشتییەک بە بارێک برنجی ئەمریکییەوە گەیشت و بڕیارە لە چوارچێوەی بەشەخۆراکی مانگاندا دابەش بکرێت.

بەرپرسی دەستەی هەڵبژاردنی هەرێم لە کۆمسیۆنی عێراق دەڵێت، هیچ کەسێک تەنانەت کارمەندانی کۆمسیۆنیش نازانن دەنگدەر دەنگی بە کێ داوە. وتەبێژی كۆمسیۆنیش وتی، ژماردنی دەستی دەنگەكان و ئەلیكترۆنییەكان بۆ دەنگدانی تایبەت تەواو بووە و هاوتای یەكن .

پرۆسەی دەنگدانی تایبەت بەڕێوەچوو و بەپێی ئەنجامە بەراییەکان دەنگەکانی پارتی و یەکێتی زۆر کەمیانکردووە و کەمتر لە نیوەی دەنگەکانیان هێناوە، نەوەی نوێش رایگەیاند، سبەی رۆژی تۆڵەی هاوڵاتیانە و دوایین دەرفەتە بۆ ئەوەی هاوڵاتیان ئەم دۆخە خراپەی ژیانیان بگۆڕن و کۆتایی بەم ستەمە زۆر و بێڕێزییەی دەسەڵات بهێنن.

بەهای زێڕ لە بازاڕەکانی جیهاندا گۆڕانکاری بەسەرداهات و ئۆنسەیەک لەو کانزا زەردە بە چوار هەزار و ٥٢ دۆلار مامەڵەی پێوەدەکرێت؛ نرخی مسقاڵێک زێڕی عەیارە ٢١ـیش بە ٨١٦ هەزار دینار مامەڵەی پێوەدەکرێت.

لە بازاڕەکانی جیهاندا نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنت بە ٦٤ دۆلار و ١٥ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی نزیکەی ٤٠ سەنت بەرزبووەتەوە.

کاندیدێکی نەوەی نوێ لە بازنەی سلێمانی رایگەیاند، پارتی و یەکێتی لە دەنگدانی تایبەت کەمتر لە نیوەی دەنگەکانیان هێناوە. دەشڵێت، دەنگدانی تایبەت هەموو سێ کورسی دەکات لە کۆی ٦٠ کورسی پەرلەمانی عێراق.

نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتوه‌كان پاڵپشتی ته‌واوی خۆی بۆ پڕۆسه‌ی هه‌ڵبژاردن له‌ عێراق دووپاتكرده‌وه‌، جه‌ختی له‌سه‌ر گرنگی ده‌سته‌به‌ركردنی ره‌فتاری رێك و پێك و دادپه‌روه‌رانه‌ی كرده‌وه‌، هاوكات ئاستی ئاماده‌كاریه‌كانی به‌رزنرخاند كه‌ له‌ ناوه‌نده‌كانی ده‌نگداندا جێبه‌جێكران.

وتەبێژى نەوەی نوێ دەڵێت، دەنگدانی تایبەت پێیوتین کە خەڵک سزای دەسەڵات دەدات و دڵنیان لەوەفاداری هاوڵاتیان و رۆژی ١١ـی ١١، نەوەی نوێ دەنگێکی زۆر بەدەستدەهێنێت، دەشڵێت، "لە حکومەتی داهاتووی عێراق تەوتینی مووچە لە کارە سەرەکییەکانمان دەبێت".

ئیدارەی پارێزگای کەرکوک بڕیاریدا دەوامی فەرمی لە فەرمانگەكانی پارێزگاکە بۆ سبەی دووشەممە بکرێتە پشوو.

كۆمسیۆنی باڵای سەربەخۆی هەڵبژاردنەكانی عێراق رایگەیاند، رێژەی بەشداربوون لە دەنگدانی تایبەتی ئەمڕۆ ٨٢.٤٢٪ بوو.

جوڵانەوەی نەوەی نوێ دەڵێت، "دەنگەکانی نەوەی نوێ بووە بە دوو هێندە بەراورد بە هەڵبژاردنی رابردوو، سوپاسی تەواوی هێزە ئەمنییەکان دەکەین، لە دەنگدانی تایبەت بۆ سزادانی پارتی و یەکێتی کە بەپێی ئەنجامە سەرەتاییەکان دەسەڵات گەورەترین شکستیان هێناوە".

پسوڵەی خۆراکی سلێمانی لەبارەی خۆتۆمارکردن لە فۆڕمی ئەلیکترۆنیی خۆراک هاوڵاتییان ئاگاداردەکاتەوە و دەڵێت، سبەینێوە و بۆماوەی ١٠ رۆژ نوێکردنەوە (تحدیثات) دەکرێتەوە.

سەرۆکی لیستی نەوەی نوێ لە سلێمانی دەڵێت، هەڵبژاردنی پەرلەمانی عێراق زۆر گرنگە بۆ هاوڵاتیانی هەرێم چونکە کێشەی مووچە و نەوت و پلەبەرزکردنەوە و گرفتەکانی دیکە هەموویان لە بەغداوە چارەسەر دەکرێن.

ئەمڕۆ دەنگدانی تایبەت بەڕێوەچوو و بەپێی ئەنجامە بەراییەکان دەنگەکانی پارتی و یەکێتی زۆر کەمیانکردووە و دەسەڵات کەمتر لە نیوەی دەنگی دەنگدانی تایبەتی هێناوە.

سەرۆک وەزیرانی عێراق له‌په‌یامێكدا رایگه‌یاند، " پێویستە ئه‌م هه‌ڵبژاردنە‌ بكه‌ینه‌ نمونه‌یه‌كی باش له‌ پابه‌ندبوون و هۆشیاری و به‌رگریكردن له‌ مافی هاوڵاتیان بۆ ئه‌نجامدانی شایسته‌ ده‌ستوورییه‌كه‌یان".