کۆمپانیای ئەلئیتاڵیا راگەیاند، دوای ٧٤ ساڵ کرکردن لەبواری فرۆکەوانی، خزمەتگوزارییەکانی وەستاند و بۆ ھەتا ھەتایە بەرەو ئاسمان گەشت ناکات.

ھێزە دەریاییەکانی ئەمریکا رایگەیاند کە وەزارەتی بەرگریی رووسیا کاریگەری کەشتییە جەنگییەکانی ھەردوو وڵاتی ھەڵە گواستووەتەوە و کەشتییە جەنگییەکانی ئەمریکا نەچوونەتە ناو سنوورە ئاوییەکانی رووسیا.

ماڵپەڕی رووپێوی جیلۆجی بڵاویکردەوە، بەھۆی بومەلەرزەیەکەوە لە دورگەی بالی ئیندۆنسیا سێ کەس گیانیان لەدەستدا و حەوتی دیکەش برینداربوون.

گروپی چەکداری داعش لە تێلیگرامی خۆی بەرپرسیارێتی ئەنجامدانی تەقینەوەکەی ناو مزگەوتێکی پەیڕەوکەرانی مەزھەبی شیعەی لە شاری قەندەھاری ئەفغانستان راگەیاند.

دەسەڵاتدارانی سعودیە رایانگەیاند، بە ھەموو توانایەکییانەوە پێشوازی لە نوێژخوێنان دەکەن لە مزگەوتی حەرەم لەشاری مەککە و مزگەوتی نەبەوی لە شاری مەدینە، بەمەرجێک ڤاکسینی کۆرۆنایان وەرگرتبێت و ماسکیش ببەستن، ئەمەش بەیەکەمین بڕیار دادەنرێت بۆ کردنەوەی ئەو دوو مزگەوتە نزیکەی دوای ساڵ و نیوێک لە بڵاوبوونەوەی کۆرۆنا.

دەسەڵاتدارانی یۆنان رایانگەیاند، بەھۆی ئەو بارانە زۆرەی لەو وڵاتەدا باریوە، لە باشوری خۆرھەڵاتی وڵات بەھۆی لافاوەوە شوانێک گیانیلەدەستدا و بۆ موەی دوو رۆژیش لە شاری ئەسینا دەوامی قوتابخانەکان راگیران.

ئەمڕۆ شەممە، نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی برێنت بەپێی بازاڕی نەوتی جیھانی بە ٨٤ دۆلار و ٨٦سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت، بەمەش بەراورد بە دوێنێ ، نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی برێنت چەند سەنتێك بەرزبوەتەوە.

رێكخراوی نەتەوە یەکگرتووەکان بڵاویکردەوە، نزیکەی ٣ ملیار کەس کە دەکاتە ٤٠%ی مرۆڤایەتی بژێوییان بەجۆرێکە کە توانای دابینکردنی خواردنی تەندروستیان نییە.

ژمارەی کوژراوانی تەقینەوەکەی ناو مزگەوتێکی پەیڕەوکەرانی مەزھەبی شیعەی لە باشووری ئەفغانستان بۆ ٦٢ کوژراو و بریندارەکانیش بۆ نزیکەی ٧٠ کەس بەرزبووەوە.

میدیا ناوخۆییەکانی روسیا گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت کە لە یەکێک لە شوێنی وەستانی ئۆتۆمبێلەکان لە شاری نۆڤۆسیبیرسکی ئەو وڵاتە بەهۆی داڕمانی شەقامەکەوە دوو ئۆتۆمبێل دەکەونە ناوچاڵەکەوە و ئۆتۆمبێلی سێیەم بە هەڵواسراوی دەمێنێتەوە.

پۆلیسى بەریتانیا گیانلەدەستدانى دەیڤد ئەمیس ئەندامى پەرلەمانى ئەو وڵاتەى راگەیاند دواى ئەوەى لەکاتى کۆبوونەوەیەکدا لەیەکێک لە کڵێسا لەلایەن پیاوێکەوە درایە بەر چەقۆ.

کاتێک دەچیتە سەر پێوانە و دەبینیت کێشت دابەزیوە، راستەوخۆ دڵخۆش مەبە بە بینینی ئەنجامەکان ئەگەر بەبێ رێجیمێکی تایبەت یان بەبێ وەرزشکردن ئەو دابەزینە روویدابێت.

پاش تێکچوونی دۆخی لوبنان بەهۆی پشێوییەکانی دوێنێی شاری بەیروتەوە، سەرۆکوەزیرانی بەیروت ئەمڕۆ "هەینی" وەک رۆژی ماتەمینی لەسەرانسەری وڵاتدا راگەیاند.

میدیا جیهانیەکان بڵاویانکردەوە، بیل کلینتۆن، سەرۆکی پێشووتری ئەمریکا بەهۆی ژەهراویبوونی خوێنەوە گەیەنراوەتە نەخۆشخانە و لە چاودێری چڕدا چارەسەر وەردەگرێت.

ئەمڕۆ هەیینی، نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی برێنت بەپێی بازاڕی نەوتی جیھانی بە ٨٤ دۆلار و ٦٤سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت، بەمەش بەراورد بە دوێنێ ، نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی برێنت نزیکەی دۆلارێك بەرزبوەتەوە.

بەرنامەی بۆشایی ئاسمانی چین رایگەیاند، حکومەتی ئەو وڵاتە بەنیازە رۆژی شەممەی داهاتوو سێ کەشتیوان رەوانەی بۆشایی ئاسمان بکات کە یەکێکیان ژنە و ئەمەش یەکەمجارە ئەو وڵاتە کەشتیوانێکی ژن رەوانەی بۆشایی ئاسمان بکات.

کۆمپانیای نۆکیای فنلەندی رایگەیاند، بەبۆنەی ٢٠ـەم، ساڵیادی بەرهەمهێنانی یەکەم مۆبایلی جۆری "نۆكيا 6310"، بەنیازە بەشێوازێکی نوێوە ئەو مۆبایلە بەرهەمبهێنێتەوە.

سیستمی بەرگری جەستە هۆکاری سەرەکییە بۆ پاراستنی لەش لە نەخۆشییە جۆراوجۆرەکان، کە لە ماوەی ٢٤ کاتژمێر لە ڕۆژێکدا و ٣٦٥ ڕۆژ لە ساڵێکدا بە بەردەوامی لە چالاکیدایە بۆ پارێزگاریکردنی جەستە.

دادگایەک لە وڵاتی هیندستان بڕیاری زیندانی هەتاهەتایی بۆ پیاوێک دەرکرد کە تۆمەتبارە بە کوشتنی خێزانەکەی لە ڕێگەی پێوەدانی مارێکی کوبراوە.

ئاژانسی هەواڵی تایوان CNA بڵاویکردەوە، کاتژمێر ٠٢:٥٤ بە کاتی ناوخۆى ئەو وڵاتە، لە ناوچەی یانچینگ، ئاگر لە بینایەکی ١٣ نهۆمیدا کەوتووەتەوە و بەوهۆیەشەوە ٢٥ کەس گیانیان لەدەستداوە و دەیان کەسیش برینداربوون.

لەدوای کۆبوونەوەی لەگەڵ وەزیری دەرەوەی ئیسرائیل، وەزیری دەرەوەی ئەمەریکا لەبارەی داهاتووی پەیوەندییەکانی نێوان ئەمەریکا و ئیسرائیل لەلایەک و ئێرانیش لەلایەکی ترەوە رایگەیاند، "ماوەی دانوستانەکانی رێککەوتنی ئەتۆمی لەگەڵ ئێران کە بەردەوامە کەمی ماوە و لە ئەگەری شکستھێنانی هەنگاوی دیپلۆماسیی، ئەوا بژاردەکانی دیکە تاوتوێ دەکرێت".

ژنێکى کەنەدى لەکاتێکدا لەسەر پێخەفى نووستنەکەى راکشابوو لەناکاو نەیزەکێک لە بنمیچى خانوویەکەیەوە کەوتە سەر پێخەفەکەیى و بەشێوەیەکى سەیر لە مردن رزگارى بوو.

ڤلادیمێر پوتن سەرۆکی ڕوسیا ڕایگەیاند، پێشبینی دەکەم نرخی یەک بەرمیلی نەوت بگاتە ١٠٠ دۆلاری ئەمریکی، ئەمەش دوای ئەوە دێت بازاڕی جیهانی ڕووبەڕووی قەیرانێکی گەورەی وزە بووەتەوە.

میدیاکانی لوبنان گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت هەلیکۆپتەرێک سەرقاڵی گەڕانە بەدوای دوو گەنجی ئەو وڵاتە کە لە ئەنجامی کەوتنەخوارەوەی فڕۆکەکەیاندا چارەنوسییان دیارنییە.

دارستانەکانی نیوئارک لە ویلایەتی نیوجێرسی ئەمریکا بە ھاتنی وەرزی پاییز جگە لە سەوز بۆ رەنگەکانی نارنجی، زەرد و سوور گۆڕاون.

بۆ یەکەم جار دیمەنێکی ئاوا ببینرێت لە دەرەوەی دیمەنی فیلمە خەیاڵییەکانی سینەما، کە دیمەنی دەریاچەیەکی سوێرە لە بیابانی شاری ئەبوزەبی لە وڵاتی ئیماراتی عەرەبی، کە لەلایەن وێنەگرێکی کەنەدییەوە وێنە گیراوە.

رژان و بڵاوبوونەوەی نەوتی نێو کەشتیی نەوتهەڵگەری FSO لەدەریای سوردا، مەترسیی بۆ سەر ئاوی خاوێنی زیاتر لە "هەشت ملیۆن کەس" دروستکردووە.

وەزیری دەرەوەی حکومەتەکەی تاڵیبان لە ئەفغانستان داوای پەیوەندییەکی باشی کرد لەگەڵ جیهاندا، بەڵام خۆی بەدوورگرت لەسەر لێدوانی یەکلاکەرەوە لەسەر خوێندنی کچان، ئەمەش سەرەڕای ئەوەی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی داوا لە تاڵیبان دەکات ڕێگە بدات منداڵانی ئەفغانی بگەڕێنەوە خوێندنگاکان.

بۆ یەکەمجار لە مێژوی حکومەتە یەک لە دوای یەکەکانی کۆریای باکوردا، بەرپرسێکی باڵای ئەو وڵاتە و بەتایبەتی بواری هەواڵگری لە چاوپێکەوتنێکیدا چەندین زانیاریی نەوتراو و گرنگی لەبارەی کۆریای باکورەوە ئاشكراکرد.

میدیاکان بڵاویانکردەوە، لە ناوچەی سنلفیلی پارێزگای جەبەل لوبنان لە وڵاتی لوبناندا، بڕێکی زۆری ١٠٠ دۆلاری فڕێدراونەتە ناو شوێنی فڕێدانی خۆڵ و خاشاکەوە، دواتر دەرکەوتووە ئەوانە دۆلاری راستەقینە نین بەڵکو وەکو یارییەک وێنەی دۆلارەکە خراوەتەسەر کاغەزی ئاسایی و چاپکراون.

بەهۆی لافاو و زریانەوە نزیکەى دوو ملیۆن کەس لە باکوری چین زیانیان بەرکەوت و ئاوارەبوون.

وەزارەتی دەرەوەی ئێران رایگەیاند، سەرۆکی وڵات ئامادەی بەڕیوەچوونی لوتکەی گۆڕانی کەشوهەوا لە جیهاندا نابێت، چونکە وڵاتەکەی ئەندامێکی رێککەوتنامەی پاریس نییە.

رۆژنامەی زا سەنی بەریتانی بڵاویکردەوە، عباس عەلی زادە، ئەکتەری هونەری جەنگی ئەفغانی و ناسراو بە "بڕوس لی ئەفغانستان" لە ترسی تاڵیبان خۆی شاردووەتەوە و ناتوانێت بۆ دوو رۆژ لەسەریەک لە یەک شوێندا بمێنێتەوە.

رۆژنامەی نیۆرک تایمزی ئەمریکی بڵاویکردەوە، شا سەلمان عەبدولعەزیز پادشای سعودییە سێ چاکەتی بە دیاری داوەتە دۆناڵد تڕەمپ سەرۆکی پێشووی ئەمریکا و دەرکەوتووە لە خوری شێر و پڵنگ دروست نەکراوە و ساختەیە.

میدیاکانی لوبنان چەند گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت کە ئاگرێکی گەورە لەچەند دامەزراوەیەکی نەوت لەناوچەی زەھرانی کەوتووەتەوە و دوای رووداوەکە دەنگی تەقینەوە ھەبووە.

دەستەی یەکێتی بۆ ناسنامە و رەگەزنامەی ئیمارات رایگەیاند، گەشتیارانی بیانی دەتوانن بە چەند مەرجێک داوای ڤیزای گەشتیاری بۆ ماوەی پێنج ساڵ بکەن.

چالاکوانانی تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا ھەوڵی تیرۆرکردنی ئەحمەد لملس وەزیری سامانی ماسی و محەمەد زوبێری پارێزگاری پارێزگای عەدەنی باشوری تۆمارکردووە.

ماڵپەڕی سی ئێن ئێنی عەرەبی گرتەیەکی ڤیدیۆیی بڵاوکردەوە کە ساتی بڵابوونەوەی گەردەلولی خۆڵ بەسەر شاری ساوپاوڵۆی بەرازیلدا تۆمارکردووە، ھەرچەندە ئەو وڵاتە بەدەست وشکە ساڵییەکی توندەوە دەناڵێنێت.

لە ئەنجامی کەوتنە خوارەوەی فڕۆکەیەکی روسی لە تەتارستان ١٩ کەس گیانیانلەدەستدا و سێ کەسی دیکە برینداربوون.

لە ناوەندی توندبوونەوەی ململانێکانی نێوان چین و ئەمەریکا، پەکین هەوڵەکانی خۆی بۆ روبەڕوبونەوەی ئەو فڕۆکانەی کە چاوی راداڕەکان درکیان پێناکات خستەگەڕ و لەنوێترین بڵاوکراوەشیدا، دروستکردنی "رادارێکی نوێ"ی راگەیاند کە هەموو فڕۆکەیەک ئاشکرادەکات.

میدیاکانی چیک بڵاویانکردەوە، لە هەڵبژاردنی پەرلەمانی ئەو وڵاتەدا، دوو حزبی ئۆپۆزسیۆن سەرکەوتنیان بەدەستهێنا و پارتی سەرۆکوەزیرانیان توشی شکست کرد.

سباستیان کورز راوێژکاری نەمسا بەهۆی کەیسی گەندەڵی و فشارەکانی سەرییەوە، دەستی لەکارکێشایەوە و وەزیری دەرەوەی وڵاتەکەی راسپارد شوێنەکەی بگرێتەوە.

لە ناوەندی توندبوونەوەی ململانێکانی نێوان چین و ئەمریکا، پەکین هەوڵەکانی خۆی بۆ روبەڕوبوونەوەی ئەو فڕۆکانەی کە چاوی راداڕەکان درکیان پێناکات خستەگەڕ و لەنوێترین بڵاوکراوەشیدا، درووستکردنی "رادارێکی نوێ"ی راگەیاند کە هەموو فڕۆکەیەک ئاشکرادەکات.

وتەبێژی بزوتنەوەی تاڵیبان رایگەیاند، ئەمڕۆ و سبەینێ لە شاری دەوحەی پایتەختی قەتەر لەنێوان بەرپرسانی باڵای ئەمریکا و تاڵیباندا زنجیرەیەک کۆبوونەوە ئەنجامدەدرێت و ئەمەش، بەیەکەم کۆبوونەوەی نێوانیان دادەنرێت لە دوای گرتنەدەستی دەسەڵات لەلایەن بزوتنەوەی تاڵیبانەوە.

ئاژانسێکى هەواڵى روسیا بڵاوى کردەوە، کۆشکی سپی تاوتوێی چەند بژاردەیەک تایبەت بە دراوە ئەلیکترۆنییەکان دەکات بە ئامانجی دروستکردنی هەماهەنگییەك بۆ بەکارهێنانی ئەو دراوانە.

هاوڵاتییەکی هیندی توانی ژمارەیەکی پێوانەیی تۆماربکات لە لێخوڕینی ماتۆرسکیلی جۆری (توک توک) و بەوەش ناوی چووە کتێبی گینسەوە.

ماڵپەڕی دەیلی مەیڵ گرتەیەکى ڤیدیۆیی ساتی دەرهێنانی منداڵێكى لەجۆرجیا بەزیندوویی لەژێر باڵەخانەیەکی داڕماو بڵاوکردەوە کە بەهۆی تەقینەوەی غازەوە دوێنی هەیینی داڕمابوو.

١٢ ئەندامی یەکێتی ئەوروپا بە نوسراوێكی فەرمی داوایان لە کۆمسیۆنی ئەوروپا کردووە پارە تەرخان بکەن بۆ دروستکردنی دیوارێك بەمەبەستی رێگریکردن لە کۆچی نایاسایی.

یەکێتى ئەوروپا کۆتوبەندەکانى تایبەت بە گەشتکردنى لەسەر ١٦ وڵاتى دیکە هەڵگرت کە لە نێویاندا شەش وڵاتى عەرەبی هەن، بڕیارەکەش لە ٨ی ئەم مانگەوە خراوەتە بواری جێبەجێکردنەوە.

گروپی چەکداری داعشی خۆراسان بەرپرسیارێتی خۆی لە تەقینەوەکەی ناو مزگەوتێکی قندوز لە ئەفغانستان راگەیاند. میدیاکانی ئەو وڵاتەش بڵاویان کردەوە، ژمارەی کوژراوەکان ١٠٠ کەسى تێپەڕاند.

دوای ئەوەی لە چەند رۆژی رابردوودا خزمەتگوزارییەکانی فەیسبووک بۆ ماوەی چەند کاتژمێرێک لەکارکەوت، چەندین تۆمەت ئاراستەی ئەو کۆمپانیایە کرا بەتایبەتی لەبارەی ئەوەی لەپێناو قازانجی مادی، سەلامەتی بەشداربوانی بۆ گرنگ نییە.

کۆشکی سپی رایگەیاند، سەرۆکی ئەمریکا سزاکانی سەر تورکیای بۆ ساڵێکی دیکە درێژکردەوە بەهۆی ئەنجامدانی ئۆپەراسیۆنی سەربازیی دژی هێزە کوردییەکان لە سوریا.

دوای ئەنجامدانی نوێژی هەینی لە مزگەوتی سەعید ئاباد لە شاری خان ئاباد لە ویلایەتی قەندوز لە ئەفغانستان بەهۆی تەقینەوەیەکەوە زیاتر لە ٥٠ هاوڵاتی گیانیان لەدەستدا و زیاتر لە ١٤٠ هاوڵاتی دیکە برینداربوون.

میدیا جیهانیەکان بڵاویانکردەوە، توێژینەوەیەك دەریخستووە کە ئەو بەرگریەی لە ڤاکسینی کۆرۆناوە وەردەگیرێت دوای شەش مانگ بەرەو لاوازبوون دەچێت، بەڵام ژنان بەرگرییان زیاترە وەک لە پیاوان.

کۆمپانیای مایکرۆسۆفتی ئەمریکی ئەوەی ئاشکراکرد، ٪٥٨ی ئەو هاکانەی لە ساڵی رابردوودا بە پشتیوانی حکومەت ئەنجامدراون، روسیایان لەپشت بووە.

کەشتییەکی ئاسمانی چین، بەناوی "Çang´ı-5" نموونەی لە چەند تاوێرێکی سەر مانگ وەرگرتووە و دوای پشکنین دەرکەوتووە کە تەمەنی نموونەکان دوو ملیار ساڵە.

میدیاکانی ژاپۆن بڵاویان کردەوە، کە بومەلەرزەیەکی دیکەی بەهێز ژاپۆنی هەژاندووە و گورەکەی پێنج پۆینت نۆ پلە بووە، کە لە دوای بومەلەرزەکەی ساڵی ٢٠١١ بە دووەم بومەلەرزەی بەهێزی ئەو وڵاتە دادەنرێت.

کامێراکانی چاودێری ساتەوەختی پێکدادانی فڕۆکەیەکی تایبەتی ملیاردێرێکیان بە باڵەخانەیەکی گەورەی شاری میلانۆی ئیتاڵیادا تۆمارکردووە، کە بەوهۆیەوە خۆی و خێزانەکەیی و تەواوی سەرنشینەکانی فڕۆکەکە کە ژمارەیان هەشت کەس بووە، گیانیان لەدەستداوە.

کۆمپانیای فایزەر و بایۆتێک بەفەرمی داوایان لە ئیدارەی دەرمان و خۆراکی ئەمریکا کرد کە "رێگەبدرێت ڤاکسینی COVID-19"ی بەرهەمهێنراوی کۆمپانیای فایزەر بۆ منداڵانی تەمەن پێنج بۆ ١١ ساڵ بەکاربهێندرێت."

بومەلەرزەیەک بە گوڕی شەش پۆینت یەک پلە ناوچەیەکی لە تۆکیۆ پایتەختی ژاپۆن هەژاند و زیانی ماڵی لێکەوتووەتەوە.

كۆمپانیای گۆگل تایبەتمەندییەکی نوێی راگەیاند کە کار لەسەر توانایەکی دروستکراوی زیرەک دەکات بۆ ئەوەی شۆفێرانی تەکسی لەسەر شەقامەکان کەمترین بەنزین بەکاربهێنن.

بۆ یەکەمجار لە تویتەر گرتە ڤیدیۆییەکی تەقینەوەکەی ساڵی ٢٠٢٠ی شاری بەیروتی لوبنان بڵاوکرایەوە.

دزەپێکردنی زانیارییە تەکنەلۆجییەکانی پەیوەست بە مۆبایلی سامسۆنگ لە جۆری گالاکسی ئێس ٢٢ ئەڵترا لەبارەی دیزاین و شاشە و کامێرای سیڵفی و تواناکەیی و بارگاویکردنەکەى پێش ئەوەی بخرێتە بازاڕاوە، بەردەوامە.

پۆلیسی ھیندستان رایگەیاند، لە باکوری ئەو وڵاتە لەئەنجامی وەرگەڕانی پاسێک ١٢ کەس گیانیانلەدەستدا و ٣٢ کەسی دیکە برینداربوون.

بەرپرسێکی باڵای ئەمەریکی رایگەیاند، جۆ بایدن سەرۆکی ئەمەریکا و چی جینپینگ سەرۆکی چین بەنیازن لە کۆتایی ئەمساڵدا لە رێگەی ڤیدیۆ کۆنفرانسەوە کۆبوونەوەی لوتکەی نێوانیان ساز بکەن.

لە گرتەیەکی ڤیدیۆیدا دەردەکەوێت لە گوندی سیرجی پۆڵ لە شاری سوچی لە روسیا نزیکەی ٢٠ خێزان ناچاربوون ماڵەکانیان چۆڵبکەن لەئەنجامی رۆچوونی بەشێک لەزەوی گوندەکەیان کە زیانی بە خانو و ماڵەکانییان گەیاندووە.

رۆژنامەی دەیلی مەیڵی بەریتانی لە زاری شارەزایەکی جیۆلۆجییەوە بڵاویکردەوە، ئەگەری هەیە بەردەکە بەهۆکاری دیاردەی بەستن و توانەوە لە رێگەی دزەکردنی ئاوەوە بە تێپەڕبوونی کات بەشێوەیەکی رێک لەتبووبێت کە بووەتە دوو بەشی یەکسانەوە.

دەستەی ئیدارەی کارەساتەکان لە پاکستان رایگەیاند، لەئەنجامی ئەو بومەلەرزە بەھێزەی لە باشوری ئەو وڵاتەی داوە ٢٠ کەس گیانیانلەدەستداوە و زیاتر لە ٢٠٠ کەسی دیکە برینداربوون.

رۆژنامەیەک لە راپۆرتێکیدا بڵاوى کردەوە، کۆمپانیای فەیسبووك بەهۆی راپۆرتی زیانەکانی لە تۆڕەکۆمەڵایەتیەکانەوە، خستنەڕووی بەرهەمە نوێیەکانی خاوکردووەتەوە.

ئاژاسی هەواڵی ئەنادۆڵ بڵاویکردەوە، لە چەند ساڵی رابردوودا، دەیان سیخوڕی سەربە ئاژانسی هەواڵگری ناوەندیی (CIA) لە وڵاتانی جیهان، بەتایبەت لە رووسیا، چین، ئێران و پاکستان دەستگیرکراون و کوژراون یاخود ناچار کراون کە بەشێوەی دوو لایەنە کاری سیخوڕی ئەنجام بدەن.

به‌پێی ریزبه‌ندییه‌ك له‌لایه‌ن كۆمپانیای "هێنلی و كۆمپانیا راوێژكارییه‌ جیهانیه‌كان بۆ نیشته‌جێبوون" كراوه‌، تێیدا هاتووه‌ "كۆریای باشور و سه‌نگافوره‌ پله‌ی یه‌كه‌می ریزبه‌ندیی بەهێزترین پاسپۆرتەکانی جیهانیان گرتووه‌"، هەر بەپێی ریزبەندییەکە، عێراق لە پلەکانی کۆتایی ریزبەندییەکەدایە.

لەتۆڕە کۆمەڵایەتییەکان گرتەیەکى ڤیدیۆیى گەنجێک بڵاوکراوەتەوە کە لەکاتێکدا ئۆتۆمبێلێکى رۆشتوو بە بێ شۆفێر دەبینێت هەڵدەستێت بە راگرتنى.

ئاژانسی ناسای ئەمەریکی بڵاویکردەوە، لە کۆتاییەکانی مانگی تشرینی دووەمی ئەمساڵدا کەشتییەک رەوانەی بۆشایی ئاسمان دەکات بە ئامانجی لەناوبردن و گۆڕینی رێڕەوی هەسارۆکەیەک پێش ئەوەی بگاتە زەوی.

وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا رایگەیاند، تا ئەیلولی ٢٠٢٠ وڵاتەکەی سێ هەزار و ٧٥٠ کڵاوەی ئەتۆمی هەبووە، بەمەش بەراورد بە ساڵی ١٩٦٧ بە رێژەی ٨٨٪ کڵاوە ئەتۆمییەکانی کەمکردووەتەوە.

بەڕێوەبەری ئاژانسی ئاسایشی ئەلیکترۆنی و ئاسایشی ژێرخانی ئەمریکی رایگەیاند، لەکارکەوتنی بەشێک لە تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان هێرشی ئەلیکترۆنی نەبووە، بەڵکو هەڵەی هونەری بووە. هاوکات، ئەنجومەنی پیرانی ئەمریکا دەڵێت، فەیسبووک بۆ منداڵان هیچ پارێزراو نییە و مارک زوکەبێرگیش رەتی دەکاتەوە.

دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی پێشووی ئەمریکا بۆ یەکەمجار لە دوای ٢٥ ساڵ لە لیستی "٤٠٠ دەوڵەمەندترین کەسەکانی ئەمریکا" ھاتەدەرەوە.

لە ویلایەتی نیویۆرکی ئەمریکا، لە کاتێکدا پیاوێک بە شەقامێکدا دەڕوات، لەناکاو لە پشتەوە کەڵەشێرێک پەلاماری دەدات و بە دەنووکەکانی برینداری دەکات.

نرخی بەرمیلێک نەوتی خاوی برینێت بەرزبووەنەوەیەکی بەرچاوی بەخۆیەوە بینی و گەشتە ٨٣ دۆلار و شەش سەنت، بەمەش بەبەراورد بە بەیانی، نرخی نەوت دوو دۆلار بەرزبووەتەوە.

لە گرتە ڤیدیۆییەکدا دەردەکەوێت، لە یەکێک لە وێستگەکانی هێڵی شەمەندەفەری بەریتانیا، ژنێک کە لەسەر کورسی چاوەڕوانی هاتنی شەمەندەفەر دەکات لەناکاو هەڵدەستێت و پاڵ بە ژنێکی دیکەوە دەنێت و فڕێی دەداتە بەردەم شەمەندەفەرەکە.

ئەمڕۆ سێشەممە، روسیا تیمێکی سینەمایی کە لە دەرهێنەرێک و ئەکتەرێک پێکهاتوون، لەسەر کەشتی ئاسمانی سویوزەوە رەوانەی بۆشایی ئاسمانی کردن، ئەوەش بە ئامانجی بەرهەمهێنانی فیلمێک لە بۆشایی ئاسماندا.

کۆمپانیای تێلیگرامی روسی رایگەیاند، دوای ئەوەی فەیسبوک و ئینستاگرام و واتسئەپ لەکارکەوتن، نزیکەی ٥٠ ملیۆن بەشداربووی نوێ لەسەرتاسەری جیهاندا پەیوەندییان بە تۆڕی کۆمەڵایەتی تێلیگرامەوە کردووە.

کۆمپانیای فەیسبووک رایگەیاند، دڵنیایی دەدەینە بەشداربوانی تۆڕەکۆمەڵایەتییەکانی فەیسبووک و ئینستاگرام و واستئەپ، بەهۆی لەکارکەوتنی ئەو تۆڕانەوە بۆ ماوەی چەند کاتژمێرێک، زانیاری تایبەت و کەسی هیچ بەشداربوویەک دزەی پێنەکراوە و بۆ هیچ لایەنێکیش ئاشکرا نەکراوە.

بومەلەرزەیەک بەگوڕی ٤،١ پلە، کەناراوەکانی قەزای داتچا سەر بە پارێزگای موغڵا باشوری رۆژئاوای تورکیای هەژاند.

دوای لەکارکەوتنی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانی فەیسبووک و ئینستاگرام و واتسئەپ، بەشێک لە میدیاکان بڵاویان کردەوە، جی سوی تەمەن ١٣ ساڵ کە بە هاکكەری چین ناسراوە لە پشت رووداوەکەوە بێت.

پاش ئەوەی بۆ ماوەی نزیکەی حەوت کاتژمێر فەیسبووک و چەند تۆڕێکی کۆمەڵایەتی دیکە لە کارکەوتن لە ئێستادا جارێکی دیکە کەوتنەوە کار و خاوەنی فەیسبووکیش داوای لێبووردن دەکات.

پاش ئەوەی لەسەر لە ئێوارەی ئەمڕۆوە هەریەکە لە ئەپڵیکەیشنەکانی فەیسبوک، ئیسنتاگرام و واتسئەپی سەر بە کۆمپانیای فەیسبوک لەکارکردن وەستان، ناوەندی بڵۆمبێرگی ئەمریکی ئاماری زیانەکانی وەستانی چەند کاتژمێری رابردووی بڵاوکردەوە و دەڵێت، "لەماوەی ئەو چەند کاتژمێری کە تۆڕی کۆمەڵایەتی فەیسبوک وەستاوە، مارک زوکەبێرگی خاوەنی بڕی حەوت ملیار دۆلار زیانی بەرکەوتووە".

لەو راگەیەندراوێکدا کە وەزارەتی بەرگریی تایوان لە ھەژماری تایبەتی خۆی لە تویتەر بڵاویکردووەتەوە، ئاماژەی بەوە کردووە کە ئەمڕۆ ٣٤ فڕۆکەی راوکەری جۆری J-١٦ و دوو فرۆکە راوکەری جۆری SU-٣٠ لەگەل دوو فڕۆکەی دەریایی جۆری Y-٨ ASW، دوو فڕۆکەی ئاگادارکردنەوەی پێشوەخت و کۆنتڕۆڵی جۆری KJ-٥٠٠ و ١٢ فڕۆکەی بۆردومانکردنی جۆری H-٦،کایەی بەرگریی ئاسمانییان لە باشوری رۆژئاوای وڵاتەکە بەزاندووە.

پاش ئەوەی سەر لەئێوارەی ئەمڕۆ هەریەکە لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانی فەیسبوک و ئینستاگرام وەستان، رۆژنامەی نیویۆرک تایمزی ئەمریکی لە زاری تیمی ئاسایشی فەیسبوکەوە بڵاویکردەوە، "هێرشی هاککردن نەکراوەتەسەر فەیسبوک، بەام ئەپڵیکەیشنەکە وەستاوە و لە هەوڵی چارەسەری کێشەکەدان."

دۆمینیگۆس بیکسۆتۆ وێنەگری بەناوبانگی بەڕازیلی وێنەیەکی بڵاوکردەوە تیایدا چەندین کەس لەناو ئێسکی کەڵەکەبووی ئاژەڵاندا سەرقاڵی دۆزینەوەی پلێک گۆشتن بە ئامانجی دابینکردنی بژێوی ژیانیان و دیمەنەکەش حکومەتی ئەو وڵاتەی هێناوەتە سەرخەت.

لە کابوڵی پایتەختی ئەفغانستان لە نزیک باڵیۆزخانەی روسیا چەکدارانی تاڵیبان هەشت چەکداری داعشی خۆراسانییان کوشت.

دەسەڵاتدارانی روسیا گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت بۆ یەکەمجار موشەکێک لە جۆری کرۆز کە خێراییەکی لە خێرایی دەنگ زیاترە لەژێردەریاوە تاقیدەکرێتەوە.

بەکارهێنەرانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت فڕۆکەیەک لە نزیک فڕۆکەخانەی نیودەلهی لە هیندستان لەژێر پردێکدا گیری خواردووە.

دەسەڵاتدارانی کۆریای باکور رایانگەیاند، هێڵە گەرمەکانی پەیوەندیکردنییان لەگەڵ کۆریای باشور خستووەتەگەڕ و لەیەکەم هەنگاویشدا پەیوەندی تەلەفۆنی لە نێوان چەند بەرپرسێکی هەردوولا بەڕێوەچوو.

لارس فلیکس، ئەو کاریکاتێریستە سویدى بە کێشانى کاریکاتێر لەبارەى پێغەمبەرى ئیسلام (د.خ) بەناوبانگ بوو، لە رووداوێکى هاتووچۆ بەسوتاوى گیانى لەدەستدا.

لە شاری میلانی ئیتاڵیا، کەوتنە خوارەوەی فڕۆکەیەک دوای ماوەیەکی کورت لە ھەڵسانی، گیانلەدەستدانى ھەشت کەسى لێكەوتەوە.

لە پرسەی دایکی بەرپرسێکی تاڵیباندا تەقینەوەیەک روویدا، بەوهۆیەوە دوو کەس گیانیان لەدەستدا و چەند کەسێکیش برینداربوون.

وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئێران داوا له‌ ئیداره‌ی سه‌رۆكی ئه‌مریكا جۆ بایدن ده‌كات وه‌ك نیشاندانی نیازپاكی بۆ گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ دانوستانه‌كانی رێككه‌وتنی ئه‌تۆمی و هه‌ڵگرتنی سزاكانی سه‌ر ئێران واز له‌ ده‌ستبه‌سه‌رداگرتن به‌سه‌ر ١٠ ملیار دۆلاری ئێراندا بهێنێت.

تیمێکى فریاکەوتن لە فڕۆکەخانەیەکى روسیا توانییان گەشتیارێک رزگار بکەن کە وەک دەربڕینى ناڕەزایەتى بە سەقفى فڕۆکەخانەکەدا هەڵگەڕابوو.

مانگی دەستکردی بیبی کۆڵۆمبۆ یەکەم وێنەی هەسارەی عەتاردی لە دووری ٢٠٠ کیلۆمەتر چرکاند و رەوانەی سەر زەوی کردەوە.

وەزارەتی ناوخۆی لیبیا لە هەڵمەتێکیدا چوار هەزار کۆچبەری نایاسایی دەستگیرکرد، کە لە نێویشیاندا سەدان ژن و منداڵ بوونیان هەیە.

لە ئەنجامی سەرهەڵدانی شەڕ و پشێوی لەنێو بەندیخانەیەکی ئیکوادۆردا، ١١٨ کەس کوژران و ٧٩ ی دیکەش برینداربوون، سەرۆکی وڵاتیش دۆخی نایاسایی لە وڵاتدا راگەیاند.

دۆناڵد ترەمپی سەرۆکی پێشووی ئەمریکا پەنای بردووەتە بەر دادگا و داوا دەکات، تویتەر هەژمارەکەی بۆ بگەڕێنێتەوە.

لەوڵاتى ئیمارات لە کەوتنەخوارەوەى هەلیکۆپتەرێکى فریاکەوتن چوار کەس گیانیانلەدەستدا.

حەوت خووى بنچینەیى کەسانى دەوڵەمەند دیارى کران کە رۆژانەى ئەنجامى دەدەن و وەک رێگەیەک بەکارى دەهێنن بۆ گەیشتن بە ئاستێکى باڵاى دارایى.

بەگوێرەی راپۆرتە پزیشکییە ئەمەریکییەکان، ئەو دەرمانانەی بۆ چارەسەرکردنی شێرپەنجەی سییەکان لە ئێستادا بەردەستن بەڕێژەی ٨٠٪ کاریگەرن لەسەر راگرتن و باشترکردنی کەیسی نەخۆشییەکە، بەمەرجێک پێشتر توشبووەکە جگەرەکێش نەبووبێت.

نوژدارانی لیتوانیا لە نەخۆشخانەی شاری کلایبیدا بە بڕى یەک کیلۆگرام برغو و بزماریان لە گەدەی پیاوێکدا دەرهێنا دوای ئەوەی دەستی لە خواردنەوە کهولییەکان هەڵگرتبوو.

کەشناسێکى عێراقى لە بڵاوکراوەیەکدا ڤیدیۆیەکى بڵاوکردەوە کە ساتى بارینى بارانێکى بەخوڕى شارێکى وڵاتى ئێران دەردەخات.

بەکارهێنەرانی تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت باڵەخانەیەکی هەشت نهۆمی لە ناوچەی شیملا لە ویلایەتی هیماشال برادیش لە هیندستان، دەڕوخێت.

زانایان و گەردونناسان نەیانتوانی هەسارۆکەی 2021 SG ئاشکرا بکەن کاتێک لە ١٧ی ئەیلولی ئەمساڵ تەنها ٢٤٠ هەزار کیلۆمەتر لە زەوییەوە دوور بوو بەلایدا تێپەڕبوو، ئەمەش کەمترین دووری بوو لەزەوییەوە بە بەراورد بە دووری مانگ لە زەوییەوە.

ماڵپەڕی (armstrade)ی تایبەت بە کاروباری سەربازی کۆریای باشور بڵاویکردەوە، ئەو وڵاتە ژێر دەریاییەکی پەرەپێدراوی رەوانەی ژێر ئاو کردووە کە توانای هاویشتنی موشەکی هەیە.

پۆلیسی ئیکوادۆر رایگەیاند، ژمارەی کوژراوانی پیکدادانەکەی ناو بەندیخانەیەکی ئەو وڵاتە بۆ ١١٨ کەس بەرزبووەوە.

وەزیری تەندروستی سویسرا رایگەیاند، حکومەتی وڵاتەکەی پاداشت و دیاری دەداتە هەر هاوڵاتییەک بتوانێت کەسێکی دیکە رازی بکات لەسەر وەرگرتنی ڤاکسینی دژە کۆرۆنا.

گرتەیەکى ڤیدیۆیى فڕۆکەیەکى روسى لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکان بڵاوبوەوە کە لە ئاسماندا روبەڕوى گەردەلولێک دەبێتەوە.

وتەبێژی بزوتنەوەی تاڵیبان رایگەیاند، هێزێکی تایبەتیان دروستکردووە بۆ روبەڕوبوونەوەی داعش لە ئەفغانستان، هاوکات، داواشی لە کۆمەڵگای نێودەوڵەتی کرد رێگریی بکەن لە روودانی کارەساتی مرۆیی لە ئەفغانستان.

رۆژنامەی "ۆوڵ ستریت جۆرناڵ"ی ئەمریکی بڵاویکردەوە، لەلایەن دەسەڵاتدارانی تاڵیبانەوە سەدان خێزانی هۆزی "هەزارە" کە پەیڕەوکەری مەزهەبی شیعەن، ئاگادارکراونەتەوە کە ماڵەکانیان چۆڵ بکەن.

ژنێکی تەمەن ٩٦ ساڵ، لەلایەن یەکە ئیدارییە ناوخۆییەکانی ئەڵمانیاوە دەستگیرکرا، دوای ئەوەی ئەو ژنە هەڵهات و ئامادە نەبوو لەبەردەم دادگا بەتۆمەتی "یارمەتیدان لە کوشتن و لەناوبردنی کەمپی نازییەکان" ئامادە ببێت.

دەزگای هەواڵگری کۆریای باکور بڵاویکردەوە، وڵاتەکەی موشەکی نوێی دژە فڕۆکەی تاقیکردووەتەوە.

ئەمڕۆ پێنجشەممە، نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی برێنت بەپێی بازاڕی نەوتی جیھانی بە ٧٨ دۆلار و ٥٢ سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت، بەمەش بەراورد بەدوێنێ، نرخی یەک بەرمیل نەوت ١٢ سەنت بەرزبووەتەوە.

لە نوێترین بڕیاریدا بزوتنەوەی تاڵیبان لەپێکردنی پێڵاوی پاژنەبەرز و بەکارهێنانی بۆن و لەبەرکردنی جلی سەرنجڕاکێشی بۆ ئافرەتان قەدەغە کرد.

دادگای پاریس سزای زیندانیکردنی یەک ساڵی "لە ماڵەکەی خۆیدا" بەسەر سەرۆککۆماری پێشووی فەڕەنسا، نيكۆلا ساركۆزیدا سەپاند.

مۆبایلی ئایفۆن یەکێکە لە ئامێرە پارێزراوەکانی کۆمپانیای ئەپڵ، بەڵام هەندێک هەڵە کە بەکارهێنەرانی ئەو ئامێرانە دەیکەن زیان بە مۆبایلەکانیان دەگەیەنێت و دەبێتەهۆی سوتانی.

دەسەڵاتدارانی تایلەند گرتەیەکی ڤیدیۆییان بڵاوکردەوە تیایدا دەرکەوتووە بەهۆی ئەو لافاوەی روی لە باکور و ناوچەکانی ناوەڕاستی ئەو وڵاتە کردووە نزیکەی ٧٠ هەزار ماڵ ژێر ئاو کەوتوون و بەهۆیەوە شەش کەس گیانیانلەدەستداوە.

بڕیارە لە رۆژی ١٢ی تشرینی یەکەمی ئەمساڵدا، سەرکردەکانی وڵاتانی G20، لوتکەیەکی "نائاسایی" تایبەت بە دۆخی ئەفغانستان ببەستن، پرسی "جارێکیتر نەبوونەوەی ئەفغانستان بە لانکەی تیرۆر" پرسی گەرمی لوتکەکە دەبێت.

جێگری سەرۆکوەزیرانی ئەفغانستان رایگەیاند، حکومەتی تاڵیبان دەستدەکات بە دابەشکردنی موچەی فەرمانبەرانی. دەشڵێت، "پێویستە ئەمریکا پارە بلۆک کراوەکانی وڵاتەکەی بۆ بگەڕێنێتەوە".

رێکخراوی تەندروستی جیهانی رایگەیاند، "لە هەفتەی رابردووەوە رێژەی توشبوون و گیانلەدەستدان بە پەتاى کۆرۆنا لەسەرانسەری جیهاندا بەردەوامە لە داکشان".

پیاوێکی ئەمریکی لە ویلایەتی فلۆریدا بە جووتێک نەعل و گۆرەوییەوە و تیمساحێکی کردە تەنەکەی خۆڵەوە، گرتە ڤیدیۆکەشی بە زوویی تۆڕەکۆمەڵایەتییەکانی تەنی.

لە نوێترین توێژینەوەدا دەرکەوتووە، یەکەم باڵندە کە لەلایەن مرۆڤەوە هەزاران ساڵ پێش ئێستا "ماڵی" کراوە، باڵندەیەکە بەناوى "شەبنم" یان "کاسووری".

زانایانی زانکۆی نۆرس کارۆلینا- چاپڵ هیڵی ئەمەریکی، شێوازێکی نوێی ڤاکسینیان داهێناوە کە لەسەر شێوەی چوارگۆشەیەکی بچوک و لە رێگەی لەزگەوە لەسەر پێست دادەنرێت و ڤاکسینەکە دەگەیەنێتە خانە بەرگرییەکانی پێست و ٥٠ هێندەی ڤاکسینەکانی دیکە کاریگەرترە.

ماڵپەری روسیا تودەی ڤیدیۆیەکی بڵاوکردووەتەوە و دەڵێت، بەهۆی روخانی پردێکەوە لە روسیا دوو کەس گیانیان لەدەستدا.

ئەمڕۆ لە شاری سوچی روسیا، هەریەکە لە ڤلادمێر پوتنی سەرۆکی روسیا و رەجەب تەیب ئەردۆغانی سەرۆک کۆماری تورکیا کۆبوونەوە و تیایدا، پرسە سیاسی و ئابووریی و بازرگانییەکانی نێوانیان تاوتوێ کرد.

سەرۆکی تونس بۆ یەکەمجار لە مێژووی ئەو وڵاتە و حکومڕانی وڵاتانی عەرەبیدا ژنێکی راسپارد بۆ پێکهێنانی حکومەتێکی نوێ لەو وڵاتەدا.

یەکێک لە بابەتە نھێنییەکانی ئەمریکا، ئەو شەمەندەفەرەیە کە لە مانگی ئاداری ١٩٠٩ەوە بۆ یەکەمجار خرایەکار بە ئامانجی گواستنەوەی ئەندامانی کۆنگرێس و کاندید و سەرۆکەکانی ئەمریکا بە نھێنی بەمەبەستی پاراستنیان لە گەرمای زۆر و شێی وەرزی ھاوین.

دامەزرێنەری کۆمپانیاکانی تێسلا و سپەیس ئێکس داوادەکات رێگە بدرێت دراوە ئەلیکترۆنییەکان بە ئازادی تەواوەوە دەستاودەستییان پێبکرێت و بەگەڕبخرێن. دەشڵێت، "چین ترسی ئەوەی هەیە کۆنتڕۆڵکردنی بازاڕ لەدەست بدات."

چین بە فەرمی نمونەیەک لە فڕۆکەی جەنگی پێشکەوتووی شەبەحی هاوشان لەگەڵ چەند فرۆکەیەکی جی ٢٠ نمایشکرد.

ماڵپەڕی دەیلی مەیڵ دەڵێت، باندێک لەلایەن پۆلیسی بەریتانیاوە دەستگیرکراوە کە خەڵکیان بەقاچاخ پەڕاندووەتە ئەو وڵاتە و کردویانن بە کۆیلە و سزای ١٥ ساڵ زیندانیان بەسەردا سەپێنراوە.

کۆمەڵێك نیشانەی سەرەتایی هەن ئەگەری هەیە ئاماژەبن بۆ تووشبوون بە شێرپەنجەی پرۆستات هەروەها دەکرێت ئاماژە نەبن بۆ ئەو نەخۆشییە بەڵام لە هەردوو حاڵەتەکەدا نابێت بە ئاسایی وەربگیرێن و لەگەڵ دەرکەوتنیاندا پێویستە پشتگوێ نەخرێن.

وەزیری داد لە حکومەتی تاڵیبان رایگەیاند، حکومەتەکەیان بۆ ماوەیەکی کاتی کار بە دەستوری سەردەمی پاشایەتی دەکات، دەشڵێت، "جگە لەو بڕگانەی لەگەڵ شەریعەتی ئیسلامیدا یەکناگرنەوە".

نوێترین گرتەی ڤیدیۆیی گڕکانی کۆمبەری فییخا لە دورگەکانی کەناری لە ئیسپانیا و بڵاوبوونەوەی لە دورگەی لاباڵما بڵاوکرایەوە کە لە ئاسمانەوە تۆمارکراوە.

کۆمپانیای فایزەری ئەمریکی رایگەیاند، دەستیکردووە بە قۆناغی تاقیکردنەوەی کلینیکی جۆرێک لە حەب کە ئەوکەسانە دەپارێزێت ئەگەری توشبوونیان بە کۆرۆنا هەیە.

ئەمڕۆ بومەلەرزەیەکی بەهێز بە گوڕی زیاتر لە ٥ پلە دورگەی کریتی یۆنانی گرتەوە، کامێراکانی چاودێریش ساتەکانی سەرەتای بومەلەرزەکەیان تۆمارکردووە.

ئەمڕۆ بۆ ماوەی دوو کاتژمێر باڵیۆزخانەی ئەفغانستان لە بڕوکسلی پایتەختی بەلجیکا لەلایەن چوار کەسەوە دەستی بەسەردا گیرا، کە داوایان لە بەلجیکا کردووە دان بە دەسەڵاتی تاڵیباندا نەنێت.

بزوتنەوەی تاڵیبان بڕیاری نوێی دەرکرد و تیایدا، سەرتاشخانەکانی ئاگادارکردووەتەوە، کە لەمەودوا بۆیان نییە ریش بۆ پیاوان بتاشن و لە کاتی کارکردنیشیاندا میوزک لە دوکانەکانیاندا قەدەغەیە.

سەرۆکی پێشووی ئەفغانستان رایگەیاند، پەیجە فەرمییەکەی لە فەیسبووک هاککراوە و پۆستێکیان تێدا بڵاوکردووەتەوە داوا لە کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەکات دان بە حکومەتی تاڵیباندا بنێن و پارە بلۆککراوەکانی حکومەتەکەی ئازاد بکەن.

زانایانی بەریتانی پەرەیان بە جۆرێک پەمپداوە کەلەرێگەی لوتەوە بەکاردەهێنرێت، هیچ زیانێکی بۆ مرۆڤ نییە و لەتوانایدایە لە ماوەی ٣٠ خولەکدا پەتاى کۆرۆنا لەناوبەرێت.

راوێژکاری ئەڵمانیا رایگەیاند، دای دەستبەرداربوونی لە پۆستی راوێژکاریی لە شوقەکەیدا لەبەرلین سەرقاڵی بەڕێکردنی ژیان دەبێت و خانوی بنەماڵەکەشییان لە ئۆکرمارک بەکاردەھێنێت.

بەڕێوبەری جێبەجێکاری کۆمپانیای ڤایزەری ئەمەریکی پێشبینیدەکات لەماوەی یەک ساڵی دیکە ژیانی سروشتی بگەڕێتەوە دوای دوو ساڵ لە بڵاوبوونەوەی پەتاى کۆرۆنا.

ناوەندی چاودێریکردنی بومەلەرزە لە ئەوروپای ناوەند رایگەیاند، بومەلەرزەیەکی بەهێز بە پلەی ٦.٥ پلەی رێختەر دورگەی کریتی لە یۆنان هەژاند و لەناوچەکانی دەوروبەری هەستی پێکراوە.

ماڵپەڕی بلومبێرگی ئەمریکی بڵاویکردەوە، سامانی میلانی بیرکنزی تەمەن ٣٤ ساڵ گەیشتووەتە پێنج ملیار و ٩٠٠ ملیۆن دۆلار، بەمەش دەبێتە گەنجترین ژنە ملیاردێر لە جیھاندا.

فڕۆکەیەکی هێڵی شانەی ئوسترالیا بەناو باڵەخانە بەرزەکانی شاری بریسبانی ئوسترالیادا دەخولێتەوە و خەڵکی شارەکە سەریان لە لێهاتوویی ئەو فرۆکەوانە سوڕماوە.

به‌پێی راپرسییه‌كانی سه‌ر سندوقه‌كانی ده‌نگدان له‌ هه‌ڵبژاردنی گشتی ئه‌ڵمانیادا، پارته‌كانی (CDU/CSU) و پارتی سۆشیاڵ دیموكرات یه‌كی ٪٢٥ی ده‌نگه‌كانیان بردووه‌ته‌وه‌.

کۆشکی کرملن گرتەیەکی ڤیدیۆیی ڤلادیمێر پۆتین سەرۆکی روسیای بڵاوکردەوە و تیایدا دەردەکەوێت لە سەرەتای ئەم مانگەوە لە سیبریا بە ھاوەڵی سێرگی شویگۆ وەزیری بەرگری ئەو وڵاتە سەرقاڵی راوە ماسییە بۆ بەسەربردنی ماوەی پشوی فەرمی.

لەماوەی ١٦ ساڵی حکومڕانیدا، لەئەنجامی سەرکەوتنی بەسەر تەنگژە یەک لە دوا یەکە جیھانییەکانی وەک دارایی و یۆرۆ و پەنابەران و گۆڕانی کەشوھەوا و پەتای کۆرۆنا و پۆتین و ترەمپدا، ئەنگێلا مێرکڵ بە "خانمی پۆڵایین" ناسرا.

بەرەبەیانی ئەمڕۆ لە ئەڵمانیا بنکەکانی دەنگدان بەڕووی زیاتر لە ٦٠ ملیۆن دەنگدەر بۆ ھەڵبژاردنی ئەندامانی پەرلەمان و راوێژکاری داھاتووی ئەو وڵاتە کرانەوە.

حکومەتی نەرویج رایگەیاند، لە سەرەتای ئەم ھەفتەوە سەرجەم رێکارەکانی رووبەڕووبوونەوەی پەتای کۆرۆنا لە وڵاتەکەدا ھەڵگیراون و ژیان ئاسایی بووەتەوە و لەمەودوا وەک پەتای وەرزی مامەڵەی لەگەڵدا دەکەن.

پەرلەمانتارێکی پارتی کرێکارانی بەریتانیا بە ناوی ستێلا کریاسی منداڵە ساواکەی بردووەتە ناو هۆڵی پەرلەمانی وڵاتەکەی وەک پشتڕاستکردنەوەیەک بۆ نەبوونی پشتگیری بۆ تازە دایکەکان و لە دانیشتنەکەدا قسەی لەبارەی پاراستنی مافی ئەو دایکانەوە کرد کە خاوەنی منداڵی ساوان.

کیم یۆ جۆنگ ئون خوشکی سەرۆکی کۆریای باکور رایگەیاند، وڵاتەکەی بەنیازە هەنگاو بنێت بۆ چاکسازی پەیوەندی لەگەڵ کۆریای باشور و تەنانەت ئامادەشن لە لوتکەیەکی باڵای سەرکردایەتی نێوان هەردوولادا بەشداربن، لەپێناو ئاساییکردنەوە پەیوەندییەکانیان.

بورکانی "کۆمبری فیجا" لە دورگەی لا پالمای ئیسپانیا تەقییەوە، بەوهۆیەشەوە دەسەڵاتدارانی ئیسپانیا بڕیاریاندا دانیشتوانی ناوچەکە کە نزیکەی شەش هەزار کەسن ئەو شوێنە چۆڵ بکەن.

گۆڤاری فۆرین پۆلیسی ئەمەریکی ئاشکرای کرد، سەرکردە سەربازییەکانی ئۆپۆزسیۆنی تاڵیبان لە تاراوگە لە هەوڵی رێکخستنی ریزەکانیان و پێکهێنانی حکومەتی تاراوگەن.

میدیاکان بڵاویانکردەوە، توێژینەوەیەک دەریخستووە، بەهۆی کەوتنەخوارەوەی نەیزەکەوە تەقینەوەیەکی بەهێز روویداوە و بووەتە هۆی لەناوچونی گەلی سەدوم.

چەند دامەزراوەیەکى گشتیى وڵاتى چین لە راگەیەندراوێکى هاوبەشیاندا هۆشدارى ئەوەیاندا کە به‌مه‌به‌ستی پاراستنی هاوڵاتییان له‌ مه‌ترسییه‌كانی دراوی ئه‌لیكترۆنی "رێوشوێنی توند" ده‌گرنه‌ به‌ر.

ھاککردن و کۆپی کردن و دەستکاری کردنی زانیارییە بەبێ ڕەزامەندی خاوەنی زانیارییەکان کە زۆربەی کاتەکان لە ڕێگای ئەنتەرنێتەوە و لە شوێنێکی دوورەوە دەکرێت.

سەرکردەیەکی باڵای بزوتنەوەی تاڵیبان رایگەیاند، جارێکی دیکە سزاکانی دەستبڕین و لەسێدارەدان جێبەجێدەکەنەوە

وتەبێژی بزوتنەوەی تاڵیبان رایگەیاند، روسیا دەتوانێت رۆڵی نێوەندگیریی ببینێت لە نێوان تاڵیبان و کۆمەڵگای نێودەوڵەتیدا، بۆ سوککردنی ئەو سزایانەی کە کۆمەڵگای نێودەوڵەتی خستویەتییە سەر تاڵیبان و یارمەتیدانی ئەفغانستانیش بۆ دووبارە خۆبنیادنانەوە.

ماڵپەڕی گاردیانی بەریتانی بڵاویکردەوە، هێزی وڵاتەکەی لە شەڕی ٢٠ ساڵەی ئەفغانستاندا لەو وڵاتەدا ٢٨٦کەسییان کوشتووە کە ٨٦یان منداڵن و بڕی دووهەزار و ٣٨٠ پاوەندی ئیستەرینیشی بۆ هەر کەسێك وەکو قەرەبوو خەرجکراوە.

بەپێی راپۆرتە ناوخۆيیەكانى کۆمپانیای فەیسبووک کە رۆژنامەی Wall Street Journal، بڵاویکردووەتەوە، دوای ئەوەی کەناڵی BBC، لە ساڵ ٢٠١٩، فرۆشتنی کارگوزاری لە رێگەی ئینستاگرام و ھاوشێوەکانی ئاشکراکردووە، فەیسبووک ئەوەی راگەیاندووە، ھەڕەشەی دەرکردنی ئەپەکانی لە ئەپ ستۆر لەلایەن کۆمپانیای ئەپڵەوە پێ گەیشتووە.

میدیاکان بڵاویانکردەوە، رەجەب تەیب ئەردۆغان سەرۆکی تورکیا توڕەیی خۆی دەربڕیوە لە یارمەتیدانی کوردانی سوریا لەلایەن سەرۆکی ئەمریکاوە و دەڵێت، بێ وەڵام ناوەستن، باس لە خراپی پەیوەندییەکانی نێوانیشیان دەکات و رایگەیاندووە، "هیوای خواستووە پەیوەندیەکانی نێوانیان دۆستانەبێت نەك دوژمنانە."

ئەمڕۆ هەیینی، نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی برێنت بەپێی بازاڕی نەوتی جیھانی بە ٧٧ دۆلار و ٣٢ سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت، بەمەش بەراورد بەدوێنێ، نرخی نەوت زیاتر لە دۆلارێک بەرزبووەتەوە.

پاش ٣٠ ساڵ لە دیارنەمان و ونبوونی ڤاسیلی جورجوسی تەمەن ٩٣ ساڵ چووەتەوە بۆ ماڵەکەی بەهەمان ئەو جلوبەرگەوە کە پێیوەی دیار نەماوە.

بۆ یەکەم جار و لەهەنگاوێکی دەگمەندا، ناوەندێکی پزیشکی تایبەت کرایەوە کە تیایدا (باوەشپێداکردن) وەک چارەسەرێکی سەرەکی بۆ سەردانیکەرانی بەکاردەهێنێت و تیایدا چارەسەری نەخۆشییەکانی خەمۆکیی و دەروونیی و ناجێگیرییە دەرونییەکان دەکات.

زانایانی بواری گەردونناسی لەماوەی رابردوودا، لە کاتی توێژینەوەیەکیاندا لەسەر چۆنیەتی دروستبوون و پێکەوەبوونی ئەستێرەکان، "بڵقێکى گەورە"یان لەبۆشایی ئاسماندا دۆزییەوە.

پاش چەند رۆژێک لە قەیرانى دیبلۆماسى نێوانیان، سەرۆکى فەرەنسا و ئەمریکا پەیوەندییەکى تەلەفۆنییان ئەنجامدا و پاریسیش بڕیاریدا باڵیۆزى خۆى بگەڕێنێتەوە بۆ واشنتن.

دوو دامەزراوەى زانستى ئەمەریکى وێنەیەکی نوێی مانگیان بڵاوکردەوە کە بە بەکارهێنانی تەلەسکۆپی گرین بانک وێنەى گیراوە.

بەهۆی زۆری بەرەوپێشچوون و کارئاسانییەکان لە تەواوی پێداویستیەکان و لەناویشیاندا ئۆتۆمبێلەکان، ئۆتۆمبێلە گێر ئۆتۆماتیکەکان زۆرینەی ئەو ئۆتۆمبێلانەن کە لەسەر شەقامەکان و خەڵکی زۆر بەکاریان دەهێنن، چەند شتێک هەیە پێویستە هەموان بیزانن لەسەر ئۆتۆمبێلە گێرئۆتۆماتیکەکان.

میدیا جیهانیەکان گرتەڤیدیۆیی ساتی روودانی بومەلەرزەیەکیان لە باشوری خۆرهەڵاتی ئوسترالیا بڵاوکردەوە، لەو کاتەدا دوو پێشکەشکار لەکاتی پێشکەشکردنی بەرنامەکەیەکی راستەخۆدان.

ئەمڕۆ سێشەممە، نرخی یەک بەرمیل نەوتی خاوی برێنت بەپێی بازاڕی نەوتی جیھانی بە ٧٤ دۆلار و ٦٢ سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت، بەمەش هاوتای دوێنێ نرخی نەوت بەجێگیری ماوەتەوە.

سەرۆکوەزیرانی بەریتانیا رایگەیاند، باوکی شەش منداڵە و دایبی زۆریشی بۆ منداڵەکانی گۆڕیوە.

سەرۆکی ئەمەریکا رایگەیاند، وڵاتەکەی بەتەواوی ئامادەیە بگەڕێتەوە بۆ رێککەوتنی ئەتۆمی ئێران، بەڵام پێویستە ئێرانیش پابەند بێت بە ناوەڕۆکی رێککەوتنەکەوە.

گرتە ڤیدیۆیی پیاوێك لە وڵاتى تایلەند بڵاوبووەوە کە مارێکی گەورە هێرشدەکاتە سەری.

چاوگە فەرمییەکانی حکومەتی هندستان بڵاویانکردەوە، حکومەتی نیو دلهی دەستی بەسەر سێ تۆن ماددەی هیرۆیندا گرتووە لە رۆژئاوای هندستان کە لە ئەفغانستانەوە بە قاچاخ لەرێگای بەندەرێکەوە براوەتە ئەو وڵاتەوە.

وەک لە سەرجەم دەرکەوتنەکانیدا لە مەراسیمە سەربازییەکاندا دەردەکەوێت، ڤلادیمێر پۆتینی سەرۆکی روسیا بە جلی سەربازییەوە نابینرێت، ئەمەش پرسیاری لای هاوڵاتیانی روسیا و میدیاکان دروستکردووە ئاخۆ بۆچی پوتین پۆشاکی سەربازی لەبەر ناکات؟

میدیا جیهانیەکان بڵاویانکردەوە، دوای جیاکردنەوەی ٩٩٪ی دەنگەکانی هەڵبژاردنی ئەنجومەنی دوما پارتی یەکگرتووی روسیای سەر بە ڤلادمێر پوتن، توانی ٥٠٪ی دەنگەکان بەدەستبهێنێت.

میدیای فەرمی سۆدان رایانگەیاند، سەرلەبەیانی ئەمڕۆ هەوڵی ئەنجامدانی کودەتایەک لە سۆدان هەبووە، بەڵام شکستی هێناوە.

بەپێی ئامارە سەرەتاییەکان پارتەکەی جەستن ترۆدۆ، جارێکی توانیویەتی زۆرینەی دەنگەکان کۆبکاتەوەو بەوەش چانسی ئەوەی دەبێت بۆ جاری سێیەم پۆستی سەرۆک وەزیرانی کەنەدا وەربگرێتەوە.

کۆمپانیای فایزەر و بایۆنتێک رایانگەیاند، ئەنجامەکانی تاقیکردنەوەکان ئەوەیان پیشانداوە ڤاکسینەکەیان بۆ ڤایرۆسی کۆرۆنا سەلامەتە و بەرگرییەکی جەستەیی بەهێزی لە نێو منداڵانی تەمەن پێنج هەتا ١١ ساڵان دروستدەکات.

ماڵپەڕی دەیلی مەیڵ بڵاویکردەوە، دوای ئەوەی گڕکانێك لە دوورگەی لاپالمای ئیسپانیا کەوتەوە، زیاتر لە پێنج هەزار خەڵك هۆتێڵ و ماڵەکانیان جێهێشت و شارەزایانیش هۆشیاری لە خراپبوونی دۆخەکە دەدەن.

ماڵپەڕی دەنگی ئەمریکا بڵاویکردەوە، دوای ئەوەی نزیکەی یەک کاتژمێر بەهۆی بڕانی کارەباوە کۆبوونەوەی پەرلەمان دواخرا، پەرلەمانی لوبنان کۆبوونەوەکەی بۆ دەنگدان لەسەر کابینە نوێیەکەی حکومەتی وڵاتەکە دەستپێکردەوە.

ئەو کەسانەی هەستیارییان هەیە لە وەرزی بەهار و پایزدا کۆمەڵێک نیشانەی بێزارکەریان ڕووبەڕوودەبێتەوە، لەوانە پژمینی یەک لە دوای یەک، خورانی چاو و تەنانەت هەندێک نیشانەی توندی پەتای وەرزیشی لەگەڵدایە.

کۆریای باکور رایگەیاند، هاوپەیمانێتییە نوێیەکەی ئەمەریکا لە ئاسیا و زەریای هێمن بۆ بەرەنگاربوونەوەی هەژموونی چین و گرێبەستی فرۆشتنی ژێردەریایی بە ئوستورالیا پرۆسەی "خۆ پڕ چەککردنی ئەتۆمی" لە ناوچەکە خێراتردەکات و ئەمەریکاش لێی بەرپرسە.

ئاژانسی ھەواڵی ئینتەر فاکسی روسی بڵاویکردەوە، لە ناو زانکۆی بێرم لە ناوچەی سیبریا لە روسیا تەقە کراوە و کوژراو و بریندار ھەیە.

تیمێکی پزیشکی لە کۆلێژی فاجیلۆس لە زانکۆی کۆڵۆمبیا لە نوێترین توێژینەوەیاندا ئاشکرایان کرد، کەمکردنەوە و نەهێشتی نیگەرانی و دودڵی دەکرێت رەنگی رەش بۆ قژی ماشوبرنجی بگەڕێنێتەوە.

کریستیانۆ رۆناڵدۆ یاریزانی بەناوبانگی پورتوگالی، بە بڕی ٣٣٧ هەزار دۆلار لەلایەن ژنە کارمەندێکی کۆمپانیایەکی گەشتوگوزارەوە فێڵی لێکرا.

لە تۆڕە کۆمەڵایەتییەکانى وڵاتى لوبنان وێنەى پزیشکێکى نەشتەرگەرى ژنان بڵاوکرایەوە کە بەسوارى پاسکیل دەچێتە نەخۆشخانە و نەشتەرگەرییەک بۆ لەدایکبوونى منداڵێک، ئەنجام دەدات.

لە شارۆچکەی ئەلبینۆ لە ناوچەی بیرجامۆ لە باکوری ئیتاڵیا، هەفتەی رابردوو بەهۆی ئەوەی منداڵێکی تەمەن سێ ساڵان شەو ناتوانێت بخەوێت و بەردەوام دەگری، ١٢ خێزان لە خنکان رزگار دەکات.

رۆژنامەیەکى تورکى بڵاوى کردەوە "لە سەردانەکەیدا بۆ شارى مێرسین، روداوێک روویدا کە ترى سەرۆککۆمارى ئەو وڵاتەى لە تیرۆرکردنى دەرخست".

ماڵپەرێکى تایبەتمەند لە بوارى کەمکردنى کێش بڵاوى کردەوە "بەکارهێنانی بیبەری رەش سودی زۆری هەیە بۆ کێش دابەزاندن".

به‌هۆی هه‌ڵواسینی پۆسته‌رێك كه‌ تیایدا سه‌رۆکكۆماری فه‌ڕه‌نسا به‌ ئه‌دۆڵف هیتله‌ر چوێندراوه‌، میشێل ئانگێ فلۆری به‌ پێبژاردنی ١٠ هه‌زار یۆرۆ سزادرا.

ماڵپەڕی لۆبوانی فەرەنسی گرتەیەکی ڤیدیۆیی بڵاوکردەوە تیایدا دەردەکەوێت تەنێکی نەناسراو خۆی دەکێشێت بە هەسارەی موشتەریدا و تیشک و روناکی لێدەردەچێت وەک ئەوەی بتەقێتەوە.

بەهۆى بڕیارى پێدانى ژێردەریاییەک بە ئوسترالیا لەلایەن ئەمریکا و بەریتانیاوە، فەڕه‌نسا باڵیۆزانی وڵاته‌كه‌ی لە هەریەک له‌ ئه‌مریكا و ئوسترالیا ده‌كشێننه‌وه‌.

بۆ یەکەمجار تیمێکى کنە و پشکنینى عەمانى چوونە ناو بیرى بەرهوت لەوڵاتى یەمەن کە بە (بیرى شەیتان) ناسراوە و ڤیدیۆى ناو بیرەکەیان بڵاوکردەوە.

ئاژانسی هەواڵی ئەنادۆڵ بڵاویکردەوە، دوای ئەوەی ژنێک لە شاری بالتیمۆری ئەمەریکا بۆ ماوەی ٤٥ خولەک دڵی لە لێدان وەستا، دووبارە ژیانى بۆ گەڕایەوە .

سەرۆکایەتی جەزائیر رایگەیاند، عەبدولعەزیز بۆتەفلیقە سەرۆکی پێشووی ئەو وڵاتە دوای دوو ساڵ لە دەستبەرداربوونی لە دەسەڵات و لە تەمەنی ٨٤ ساڵیدا و بەھۆکاری نەخۆشی کۆچی دوایی کرد.

وەزارەتی گەنجینەی ئەمریکا سزای بەسەر تۆڕێکی پاڵپشتیکردنی دارایی و چەند کۆمپانیاییەکدا سەپاند کە پاڵپشتی دارایی گروپی چەکداری حزبوڵڵا و فەیلەقی قودسی ئێرانی دەکەن.

کۆمپانیای گوگڵ ئاگادارییەکی بەپەلەی بڵاوکردەوە و هۆشداری دەدات بە بەکارهێنەرانی بەرنامەی "گوگڵ کروم" تا وەشانی نوێی بەرنامەکە لەسەر ئامێرەکانیان جێگیر بکەن.

لە شاری ئەلمێلۆی وڵاتی هۆڵندا بەهۆی هێرشێکەوە کە بە چەقۆ ئەنجامدراوە، دوو کەس گیانیان لەدەستدا و کەسێکی دیکەش برینداربوو و دواتر ئەو کەسەی گومان دەکرێت هێرشكاره‌كه‌ بێت بە هەڕەمەکی تەقەی کردووە.

دواى تۆمەتبارکردنى بە خراپ ئیدارەدانى قەیرانى گواستنەوەى خەڵک لە ئەفغانستان، وەزیری دەرەوەى هۆڵندا دەستی لەکارکێشایەوە.

ماڵپەڕی دەیلی مەیڵی بەریتا گرتەڤیدیۆیی ساتی پێدادانی ئۆتۆمبێلێک و شەمەندەفەرێکی لە لەندەنی پایتەختی بەریتانیا بڵاوکردەوە و تیایدا هاتووە، شۆفێرەکە مەست بووە سنوری رێگری تایبەت بە سکەی ئاسانی بڕیوە و خۆی کێشاوە بە شەمەندەفەرەکەدا و بەوهۆیەوە سەرجەم سەرنشینەکان برینداربوون.

ئاژانسی فرانس پرێس لە زاری بەرپرسێکی ئەفغانییەوە بڵاویکردەوە، پیاوان رێگەیان پێدراوە ٤٠٠ جۆر وەرزش بکەن، بەڵام پێویستە پانتۆڵی درێژ لەپێبکەن.

کۆریای باکوور گرتەڤیدیۆیی ساتی تاقیکردنەوەی موشەکی کروسی بڵاوکردەوە، نزیکەی ٤٩٧ میل (٧٩٩ کیلۆمەتر) بەرزبووەتەوە و ئاڕاستەی ئاوەکانی ژاپۆن کراوە.

سەرۆک کۆماری فەڕەنسا رایگەیاند، لەهێرشێکی هێزە سەربازییەکانی وڵاتەکەیدا "عەدنان ئەبو وەلید سەحراوی" سەرکردەی دیار و باڵای گرووپی چەکداری داعشی لە بیابانی گەورە کوشتووە، بەبێ ئەوەی شوێنی دیاریکراوی کوژرانی ئەو سەرکردە باڵایە ئاشکرا بکات.

ناوەندی تۆڕی بومەلەرزەزانی چین رایگەیاند، سەرلەبەیانی ئەمڕۆ بومەلەرزەیەک بەگوڕی شەش پلە بەپێوەری رێختەر شارۆچکەی لوشییەنی سەر بە ناوچەی لۆزۆکۆ هەژاندووە کە دەکەوێتە باشووری رۆژئاوای هەرێمی سیچوانەوە.

کیم جۆنگ ئون سەرۆکی کۆریای باکور لە دوایین دەرکەوتنیدا گۆڕانکاریەکی گەورە بە جەستە و روخسارییەوە دیار بوو، ئەویش لەبەرئەوەی کێشی دابەزاند بوو.

ئەمڕۆ چوارشەممە، سوپای ئەمەریکا رایگەیاند، هەر سەربازێکی سوپای ئەمەریکا رەتیبکاتەوە ڤاکسینی کۆرۆنا وەربگرێت، لەکارەکەی رادەگیرێت و لەخزمەتی سەربازیش دووردەخرێتەوە.

جێگری بەڕێوەبەری ئاژانسی ناوەندیی ھەواڵگریی ئەمریکا (CIA) ئاشکرایکرد، تێبینییان کردووە کە رێکخراوی ئەلقاعیدە خەریکی چەند چالاکییەکی نھێنی بووە لە دژی ئەفغانستان و ئەگەری ھەیە لە ماوەی یەک بۆ دوو ساڵدا بگەنە ئاستی ھەڕەشە بۆ سەر ئەمریکا.

لە گرتەیەکی ڤیدیۆییدا کە پۆلیسی سعودییە لە تویتەری خۆی بڵاویکردەوە، دەردەکەوێت دوو کچ بەسەر شەقامێکدا تێدەپەڕن کاتێک ئۆتۆمبێلێک بەخێرایی دێت و لێیان دەدات و دواتر بەجێیان دەھێڵێت. پۆلیسیش دەڵێت، ئۆتۆمبێلەکە دزرابوو.

سەرۆکی ئەمریکا و سەرۆکی چین پەیوەندیەکی تەلەفۆنیان ئەنجامدا و لە پەیوەندیەکەدا جۆ بایدن پێشنیازی بەستنی لوتکەی راستەوخۆی کردووە لەگەڵ شی جینگ پینگ سەرۆکی چین، بەڵام داواکەی پشتگوێخراوە.

ئاژانسی ھەواڵی کۆریای باشوور رایگەیاند، کۆریای باکور بە شێوەیەکی دیارینەکراو چەکێکی نوێی بەرەو رۆژھەڵات تاقیکردووەتەوە کە ئەگەری ھەیە موشەکی جۆری کروز بێت.

نەفتالی بێننیت سەرۆکوەزیرانی ئیسرائیل، بەسەردانێکی فەرمی گەشتە قاهیرەی پایتەختی میسر و لەگەڵ عەبدولفەتاح سیسی سەرۆککۆماری میسر لەناوچەی شەرەم شێخی میسر کۆبووە و دواتریش کۆبوونەوەکەیان بە "زۆر گرنگ و زۆر باش" ناوەزەد کرد.

بەگوێرەی گرتە ڤیدیۆییەک، وەزیری پێشووی ئابوری لوبنان رادەستکردنى پۆستەکەى بە وەزیرى نوێ دەست دەکات بە گریان.

ئاژانسی ھەواڵی رۆیتەرز بڵاویکردەوە، چەند رۆژێکە دەنگۆی دروستبوونی ناکۆکی لە نێوان لایەنگرانی مەلا برادەر و لایەنگرانی سیراجەدین حەقانیدا ھەیە و لەو نێوەندەشدا دەنگۆی کوژرانی مەلا برادەر بڵاوکردووەتەوە. ھاوکات، وتەبێژی تاڵیبان دەڵێت، "ھەواڵی کوژرانی مەلا برادەر راست نییە و بێ بنەمایە".

ئاژانسی هه‌واڵیی فەرمی ئیمارات WAM ‌بڵاویكرده‌وه‌، له‌ كۆبوونه‌وه‌ی ئه‌نجومه‌نی وه‌زیراندا بڕیار دراوه، به‌تۆمه‌تی پشتیوانیكردن له‌ تیرۆر له‌و وڵاته‌‌، ناوی ٣٨ كه‌س و ١٥ كۆمپانیا بخرێنه‌ لیستی تیرۆر.

راوچییەکی ئەمریکی لە گەدەی تیمساحێکدا چەند ئاسەوارێکی کۆن دەدۆزێتەوە کە مێژووەکەیان بۆ هەزاران ساڵ لەمەو پێش دەگەڕێتەوە.

ئاژانسی ھەواڵیی ناوەندیی کۆریا (KCNA) بڵاوی کردەوە، رۆژانی شەممە و یەکشەممە حکوومەتی پیۆنگیانگ بە سەرکەوتوویی مووشەکێکی دوورمەودای تاقی کردووەتەوە.

دوای کشانەوەی هێزەکانی سوپای ئەمریکا لە فڕۆکەخانەی کابوڵ، ئەمڕۆ یەکەم گەشتی ئاسمانی لە فڕۆکەخانەکە ئەنجامدرا و فڕۆکەیەکی بازرگانی پاکستان نیشتەوە.

لە پارێزگای موغڵا، پاسێکی گەشتیاریی خۆی کێشا بە پاسێکی قوتابخانەدا و لە ئاکامدا، کەسێک گیانی لەدەست دا و ٣٥ی دیکەش برینداربوون.

بزوتنەوەى تاڵیبان سوپاسى وڵاتى قەتەرى کرد بۆ راوەستان لەگەڵ گەلى ئەفغانستان.

میدیا جیهانیەکان بڵاویانکردەوە، یەکێتی زانایانی موسڵمانانی جیهان پیرۆزبایی لە مەلا محەمەد حەسەن ئاخوند کرد، بەبۆنەی دەستبەکاربوونی وەکو سەرۆکی نوێی حکومەتی ئەفغانستان.

لە گرتەیەکی ڤیدیۆییدا لە تۆڕەکۆمەڵایەتییەکان بڵاوکراوەتەوە، تیایدا ژنێکی سعودی دەردەکەوێت سەری منداڵێک دەتاشێت، ئەمەش کاردانەوەی جیاوازی پشتگیری کردن و رەتکردنەوەی کارێکی لەو جۆرە بۆ ژنانی لە کۆمەڵگەی سعودیدا لێکەوتەوە.

هاوشێوەی "محەمەد بوعزیزی"، هاوڵاتییەکی تونسی لەناو خۆپیشاندەراندا ئاگری بەردایە جەستەیی و بەهۆی زۆری رێژەی سوتاویییەکەیەوە لە نەخۆشخانە گیانیلەدەستدا.

سکرتێری سەرۆکی بیلاروسیا بۆ کاروباری رۆژنامەوانی ئەو کەلوپەلانەى ئاشکرا کرد کە لەناو جانتاى سەرۆکى ئەو وڵاتەدایە.

ماڵپەڕی ئیندیان تودەی ڤیدیۆیەکی بڵاوکردووەتەوە و تیایدا هاتووە، کە بەهۆی بارانبارینی زۆرەوە، کە ماوەی ٤٦ ساڵە بەو رێژەیە باران رووی لەناوچەکە نەکردووە، فڕۆکەخانەی دەلهی پایتەختی وڵاتەکە وەک مەلەوانگەی لێهاتووە.

دەسەڵاتدارانی تەندروستی ئەمریکی رایانگەیاند، ئەو کەسانەی ڤاکسینی دژە کۆرۆنایان وەرگرتووە ١٠ جار ئەگەری توشبوونیان بە ڤایرۆسەکە کەمدەکاتەوە و ئەگەر توشیشببن ئەوا ١١ جار ئەگەری مردن بە ڤایرۆسەکە لەسەریان کەمدەکاتەوە.

ماڵپەڕی هێنلی ئاند پارتنەرزی سویسری ریزبەندی پاسپۆرتەکانی لەسەر ئاستی جیهان بڵاوکردەوە و تیایدا هاتووە، پاسپۆرتی ژاپۆن، پلەی یەکەم و سەنگاپۆرە دووەم و ئەمریکا و بەریتانیا پلەی حەوتەم و عێراقیش پلەی پێش کۆتایی گرتووە.

پاش ئەوەی لەماوەی هەفتەی رابردوودا، شەش بەندکراوی فەڵەستینی لە توندوتۆڵترین بەندینخانەی ئیسرائیل (جەلبوع) هەڵهاتن، لەرێگای پاشماوەی جگەرەی یەکێک لە بەندکراوانەوە دۆزرانەوە.

لە وتارێکیدا بۆ یادی بیست ساڵەی ھێرشە تێرۆریستییەکانی ١١ ی سێپتەمبەری ٢٠٠١، جۆ بایدن سەرۆکی ویلایەتە یەکگرتووەکانی ئەمریکا رایگەیاند، "ئەو توندڕەوانەی ھێرشیان کردە سەر وڵاتەکەی و نزیکەی سێ ھەزار کەسیان کوشت نوێنەرایەتی ئایینی ئیسلام ناکەن".

میدیاکان بەهێزترین وێنەی هێرشەکەی ١١ی سێپتەمبەری ئەمریکايان بڵاوکردەوە کە وێنەى پیاوێکە لەتاوەرێکەوە خۆى هەڵدەداتە خوارەوە و قەبارەی ئەو ترس و کارەساتەی لە لایەن قوربانیانی ئەو هێرشانەوە ئەزموون کراوە، بەرجەستە کردووە.

لە ئەنجامی تەقینەوەی بارهەڵگرێک لە چین کە بەنزینی دەگواستەوە، هەشت کەس گیانیانلەدەستدا و پێنج کەسی دیکە برینداربوون.

پێشکەشکاری بەناوبانگی بەرنامەی "من سیربح ملیون" جۆرج قەرداحی لە حکومەتە نوێکەی لوبنان وەک وەزیری راگەیاندن دەستبەکار بوو.

میدیاکان بڵاویانکردەوە، دۆناڵد ترەمپ سەرۆکی پێشووی ئەمریکا، دوای رۆیشتنی لە کۆشکی سپی و دەستبەرداربوونی دەسەڵاتی دەبێتە کۆمێنتاری وەرزشی بۆ یەکێك لە یاریەکانی بۆکسێن.

کۆشكی سەرۆکایەتی لوبنان بڵاویکردەوە، میشال عەون سەرۆکی ئەو وڵاتە، مەرسومی پێکهێنانی حکومەتی نوێی بە سەرۆکایەتی نەجیب میقاتی واژۆکرد و کابینەکە لە وەزیر ٢٤ پێکهێنرا.

سکرتێرى گشتی نەتەوەیەکگرتووەکان داوایەک ئاڕاستەی کۆمەڵگەی نێودەوڵەتی دەکات بۆ ئەنجامدانی گفتوگۆ لەگەڵ بزوتنەوەی تاڵیباندا بۆ رێگریکردن لە داڕمانی ئابوری لەو وڵاتە، دەشڵێت، "پێویستە تاڵیبان رێز لە مافی ئافرەتان بگرێت."