ئەمشەو قەدەغەی هاتوچۆ کۆتایی دێت؟
لیژنەی باڵای سەرژمێری گشتی دانیشتوان و نیشتەجێبوونی عێراق رایگەیاند، قەدەغەی هاتوچۆ تەنها لەنێو پارێزگاکاندا هەڵدەگیرێت، بەڵام قەدەغەی هاتوچۆ لەسەر هاتوچۆی نێوان پارێزگاکان بەردەوام دەبێت.
بەتەمەنترین هاوڵاتی عێراق لە تەلەعفەر ئەو جێگەیەی کە ١٢٢ ساڵی تەمەنی تێدا بەڕێکردووە، لە سەرەتای سەدەی رابردووەوە شاهیدی گەورەترین روداو گۆرانکارییەکانی جیهان و ناوچەکەیە، ئێستاش وەک بەتەمەنترین هاوڵاتی عێراق لە پرۆسەی سەرژمێریدا خۆی تۆمارکرد.
کەشناسی عێراق رایگەیاند، لە دووشەمەی هەفتەی داهاتووەوە شەپۆلێکی توندی سەرما ڕوو لە ناوچەکانی عێراق و هەرێمی کوردستان و پلەکانی گەرما بە شێوەیەکی بەرچاو دادەبەزن. بەگوێرەی پێشبینییەکانیش شەپۆلەکە تاوەکو پێنجشەممە بەردەوام دەبێت.
وەزیری پلاندانانی هەرێم رایگەیاند، لە ماوەی پێنج رۆژی ڕابردوودا سەرەڕای هەبوونی ئاستەنگی تەکنیکی زۆرترین کارەکانی سەرژمێری ئەنجامدراون. دەشڵێت، "ئەو ماڵانەی بژمێرەکان سەردانی نەکردوون با لە ماڵەوە بمێننەوە.
لە رووداوێکی تەقەکردندا لە شاری هەولێر دوو کەس بریندار بوون، تەقەکەرەکەش لەکاتی هەڵاتندا تووشی رووداوی هاتوچۆ بووە و لە ئێستادا لە نەخۆشخانەیە، پۆلیسیش دەڵێت، چاوەڕوانی دەرچوونی تۆمەتبارەکەن لە نەخۆشخانە، تا رووبەڕووی یاسای بکەنەوە.
خواردنەوە گیاییەکان میتابۆلیزم بەرز دەکەنەوە، ئەمەش وادەکات چەوری سووتاندن ئاسانتر بێت، لێرەدا پێنج لەو خواردنەوە گیاییانە دەخەینەروو.
بەڕێوەبەری ئاماری سلێمانی بە ئێن ئاڕ تی رایگەیاند، ئەو کەسانەی تا ئێستا بژمێرەکان سەردانی نەکردوون لە ماڵەکانیان چاوەڕی بکەن تاوەکو کاتژمێر ١٢ـی ئەمشەو سەردانیان دەکەن.
دادگای تاوانی نێودەوڵەتی رایگەیاند، بەتاوانی ئەنجامدانی تاوانی جەنگ لە غەززە فەرمانی دەستگیرکردن بۆ سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیل و وەزیری بەرگری پێشووی ئیسرائیل و سەرۆکی گروپی چەکداری قەسام دەرکردووە.
سەرۆکی دەستەی ناوچە کوردستانییەکان رایگەیاند، هەرچەندە سەرژمێری ئەمجارە لە زۆرینەی ناوچە کوردستانییەکان لە رووی کارگێڕییەوە بەباشی بەڕێوەچووە، بەڵام هێشتا نیگەرانیان هەیە و لە گوندەکانی دەوروبەری خانەقین و کوڵەجۆ رێگە نەدراوە سەرژمێری بکرێت.
سەرۆکی یەکێتی رایگەیاند، بەڵێنی خۆمان دەپارێزین، بەگژ نادادی و نایەکسانیدا دەچینەوە
چاوگێک لە پارتی بە میدیای حزبەکەی راگەیاندووە، ههفتهى داهاتوو پارتى دیموكراتى كوردستان، سهردانى لایهنه سیاسییهكان بۆ گفتوگۆى پێكهێنانى حكوومهتى نوێى ههرێمى كوردستان دهست پێ دهكات.
سەرۆکوەزیرانی عێڕاق لەگەڵ سەرۆکی رووسیا لە پەیوەندیەکی تەلەفونییدا باسیان لە چەند بابەتێکی گرنگ کرد سەبارەت بە باری ئەمنی ناوچەکە و وزە و نرخی نەوت، هەروەها پەیوەندیە هاوبەشەکانی هەردولا
پرۆفیسۆر کۆنستنتین لاکشنۆڤ رایگەیاند " بۆ ماوەی ١٥ بۆ٢٠ ساڵ ڕۆژانە لانیکەم پاکەتێک جگەرە بکێشرێت ئەگەری تووشبوون بە شێرپەنجەی سییەکان زیاد دەکات"
پارێزگاری کەرکوک لە ئێن ئاڕ تییەوە داوا لە هاوڵاتیان دەکات خۆیان لە سەرژمێریدا تۆمار بکەن، دەشڵیت لە زۆرینەی ناوچەکانی پارێزگای کەرکوک ٪١٠٠ی خێزانەکان تۆمار کراون.
لە هەولێر لە دوو رووداوی جیاوازی تەقەکردندا دوو کەس بریندار بوون و تەقەکردنەکەش بە ئاراستەی شوێنی نیشتەجێبوون و قەرەباڵغی بووە.
وەزارەتی کاروباری کونسوڵگەریەكان لە وەزارەتی دەرەوەی ئەمریکا، بەهۆی هێرشی روسیا بۆ سەر ئۆکرانیا، هەریەک لەوڵاتانی ئەمریکا، ئیتاڵیا، یۆنان و ئیسپانیا باڵیۆزخانەیان لە کیێڤی پایتەخت داخست و هۆشداری بە هاوڵاتیان دەدەن.
بەڕێوەبەری ئاماری هەولێر بە ئێن ئاڕ تی رایگەیاند، کارەکانی یەکەم رۆژی سەرژمێری زۆر بە باشی بەڕێوەچووە دەشڵێت، لە سبەینێوە قۆناغی ٧٠ پرسیارەکە دەستپێدەکات.
ئەمڕۆ پێنجشەممە ٢١ـی ١١ـی ٢٠٢٤، کەشناسی عێڕاق رایگەیاند، لە هەفتەی داهاتووەوە شەپۆلێکی توندی سەرما روو لە ناوچەکانی عێراق و بە تایبەتی لە هەرێمی کوردستان دەکات و پلەکانی گەرما بە شێوەیەکی بەرچاو دادەبەزن
بەرێوەبەرایەتی ئاماری بەغدا رایگەیاند، پڕۆسەی سەرژمێری دانیشتوان بەبێ هیچ گرفتێک بەڕێوەدەچێت، هاوکات ئاماژە بەوە دەکات کە هاوکارییەکی زۆر لەلایەن هاووڵاتیانەوە لە پرۆسەی سەرژمێریدا هەیە.
دووەم رۆژی سەرژمێریی گشتی لە سەرتاسەری عێراق و هەرێم بەردەوامە، پەیامنێرانی ئێن ئاڕتیش رایانگەیاند، رێژەی بەشداری لە هەر چوار پارێزگاکەی هەرێم لە ئاستێکی باشدایە.
نرخی دراوی ئەلیکترۆنی بیتکۆین نرخی پێوانەی تۆمارکرد بۆ یەکەمجار لە مێژووی خۆیدا ٩٥ هەزار دۆلاری تێ پەڕاند.
نرخی نەوت لە بازاڕەکانی جیهاندا دابەزیوە و بەرمیلێک نەوتی خاوی برێنتیش بە ٧٢ دۆلارو ٩٧ سەنت مامەڵەی پێوە دەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی ٢٧ سەنت دابەزیوە.
تیمێکی دەروونناس لە زانکۆی یۆرک لە بەریتانیا لە رێگەی تاقیکردنەوەکانەوە بۆیان دەرکەوتووە کە خەوتن دەتوانێت یادەوەرییەکان دەستکاری بکات، بەڵام هەندێک جار دەتوانێت ببێتە هۆی دروستبوونی یادەوەری درۆ.
وەزیری پلاندانانی عێراق رایگەیاند،رێكارەكانی سەرژمێری بە شیوەیەکی رێکوپێک بەڕێوەدەچێت، هاوکات بەڕێوەبەرى جێبەجێکارى سەرژمێرییەکە لە هەرێمی کوردستان بە ئین ئاڕ تى رایگەیاندڕێژەی تۆمارکردن لە سەرژمێرییەکە لە ئاستێکی دڵخۆشکەردایە.
وەزیری بازرگانی تورکیا رایگەیاند، گرنگی بە ئامانجە بازرگانی و ئابورییەکانیان لە عێراق دەدەن و ئاڵوگۆڕی بازرگانیش لەگەڵ ئەو وڵاتە بەرز دەکەنەوە.
خەریکە ئاگرەجۆشدراوەکەى ناوچەکە بەرەو کوژانەوە دەچێت و نوێنەرى ئەمریکاش بە ١٣ خاڵەوە چووەتە لوبنان و دەڵێت، مەبەستیانە کۆتایی بە ئاڵۆزییەکان بهێنن.
چاودێرێکی سیاسی رایگەیاند، ئەو پرۆژەیەی نەوەی نوێ بۆ پێکهێنانی حکومەت پێشکەشی کردووە باشتر و ئاسانترە لەو مەرجانەی یەکێتی و پارتی هەیانە.
گەشەی کورد لە عێراقدا روو لە کەمبوونەوەدایە، چاوەڕوانیش دەکرێت سەرژمێریی ئەمجارە دەرخەری هۆکاری کەمبوونەوەی گەشەی کورد بێت.
سەرژمێرى ئامرازێکى گرنگى ئیدارەى وڵاتە بەتایبەتى بۆ وڵاتە تازەپێگەیشتووەکان بۆ ئەوەى نەخشەرێگاى وڵات دیارى بکەن لانیکەم تا ١٠ ساڵى داهاتوو، لە ماوەى ١٠٠ ساڵى رابردووشدا نۆ جار سەرژمێرى کراوە و وردترینیان سەرژمێرى ساڵى ١٩٥٧ بووە.
چاوەڕێ دەکرێت دوای سەرژمێری ئەنجامی هەڵبژاردنەکانی هەرێم پەسەندبکرێت، ئەگەر چی لایەنەکان باس لەوەدەکەن هەر دوای ئەوە دەست بە دانوستان دەکەن، بەڵام تا ئێستا جگە لە نەوەی نوێ هیچ لایەک پڕۆژەی سیاسی نییە.