دەستەی ژینگەی هەرێم: رێژەی خنکانی گەنجان لە ئاودا نۆ هێندەی کەسانی بەتەمەنە
کەشناسیی هەرێم بڵاوی کردەوە، لە سبەینێوە پلەکانی گەرما یەک بۆ دوو پلە بەرز دەبنەوە.
بەهۆی گرانی نرخ و کەمی و پیسی ئاوەوە دانیشتووانی یەکێک لە پڕۆژەکانی نیشتەجێبوون لە سلێمانی گردبوونەوە و باس لەوە دەکەن، سەرەڕای ئەوەی ئەو ئاوەی پێیان دەدرێت زۆر کەم و پیسیشە، کەچی نرخەکەی زۆرە و بە تێکڕا مانگانە هەر ماڵێک نزیکەی ١٠٠ هەزار دینار پارەی ئاوی بۆ دێتەوە.
دەستەی پاراستن و ژینگەی هەرێم رایگەیاندووە، رێژەی خنکانی گەنجان لە ئاودا لە هەرێم نۆ هێندەی کەسانی بەتەمەنە.
وتەبێژى وەزارەتى ئاوەدانکردنەوەى عێراق رایگەیاند، نزیکەى ٧٥٠ ملیار دینار قەرزی خانووبەرەیان بە هاوڵاتییان داوە و لەگەڵ بەردەستبوونى سیولە پرۆسەکە دەستپێدەکاتەوە.
فەرماندەیی ناوەندی هێزەکانی ئەمریکا رایگەیاند، لە ماوەی ٢٤ کاتژمێری رابردوودا شەش فڕۆکەی بێفڕۆکەوان و سێ کەشتی بێکەشتیوانی سەر بە حوسییەکانی یەمەنیان تێکشکاندووە کە بووبوونە هۆی مەترسی بۆ سەر هێزەکانی ئەمریکا و هاوپەیمانان و کەشتییە بازرگانییەکان.
بەگوێرەی پێنوێنی بازاڕی جیهانی، ئەمڕۆ شەممە، نرخی یەک بەرمیل نەوتی برێنتی جیهانی بە ٨١ دۆلار و ١٣ سەنت مامەڵەی پێوەدەکرێت و بەراورد بە دوێنێ نرخەکەی زیاتر لە یەک دۆلار نزمبووەتەوە.
پەیامنێری ئێن ئاڕ تی رایگەیاند، بۆ یەکەمجار لەمساڵدا چیای شێخ ناسر لە سنووری قەسرێی باڵەکایەتی بۆردوومان کرا و بەهۆی ئەوەی ئەو چیایە نزیکە لە ئاوەدانی ترس و دڵەڕاوکێ لای دانیشتوانی نزیک ئەو ناوچەیە دروست بووە.
وەزارەتی کشتوکاڵی عێراق رایگەیاند، لە ماوەی شەش مانگی ئەمساڵدا زیاتر لە ٤٠٠ هەزار تۆن بەرهەمی رووەکی و ئاژەڵی هەناردەی وڵاتان کردووە.
تازەترین ئامارەکان دەڵێن حکومەتى کاربەڕێکەر تەنها لە وەرگرتنى باجدا مانگانە زیاتر لە ٣٠٠ ملیار دینار لە خەڵک و کاسبکاران وەردەگرێت بە ٤٥٠ رێگاى جیاواز، بەڵام بۆ بانگەشەى هەڵبژاردن و بەشێوەى کاتى سێ جۆرى راگرتووە، هاوڵاتیانیش دەڵێن دەستى پارتى و یەکێتى کەشفە و بۆ هەڵبژاردن ئەو تەپڵە دڕاوەى ساڵانى پێشوو دەکوتنەوە.
پەرلەمانتارێکی عێراق رایگەیاند، گەورەترین رووبەری زەوی کە بە هەزار دۆنم دەخەمڵێنرێت لە پارێزگای دیالە تەرخان دەکرێت بۆ دروستکردنی وێستگەیەکی بەرهەمهێنانی کارەبا بە توانای ١٢٠ مێگاوات لەڕێگەی وزەی خۆرەوە.
مەسرور بارزانى لە کارنامەى حکومەتەکەیدا بەڵێنیدا نەخۆشخانە حکومییەکان ببوژێنێتەوە و دامەزراوەى خۆراک دروست بکات، بەڵام نەخۆشخانە حکومییەکانى پشتگوێخست و لە کابینەکەى ئەو و قوباد تاڵەبانییدا تەنانەت یەک نەخۆشخانەش دروست نەکرا، بێجگە لەوەى هیچ بڕە پارەیەکیش نادەن بە دەرمان و نەخۆش ناچارە لە دەرمانخانەکانى دەرەوە بیکڕێت.
ئەپڵ تایبەتمەندی (Precision Finding) ـی راگەیاند لە مۆدێلەکانی ئایفۆن ١٥ـدا، کە ئەگەر هاوڕێکەت هەمان مۆبایلی پێبێت، ئەم تایبەتمەندییە دەتوانێت راستەوخۆ رێنماییت بکات بۆ دیاریکردنی دووری و نزیکیتان لە یەکەوە.
بەهۆی زیادبوونی بەردەوامی باج و رسوماتەکانی حکومەتی کاربەڕێکەری هەرێم لەسەر هاوڵاتیان و کاسبکاران، رێژەی باج ٦٢١٪ زیادی کردووە، ئەوەش کاریگەری راستەوخۆی لەسەر زۆرێک لە پێداویستیە خۆراکییەکانی رۆژانەی هاوڵاتییان داناوە، بەجۆرێک نرخی یەک کیلۆ گۆشتی سوور لە ١٠ هەزار دینارەوە بۆ نزیکەی ٢٤ هەزار دینار بەرز بووەتەوە.
بەرپرسێکی باڵای وەزارەتی دارایی عێراق بە ئێن ئاڕ تی راگەیاند، هەرێم ئامادە نییە داهاتی ناوخۆ رادەستی بەغدا بکات و تەنها داهاتی دوو مانگی خاڵەسنوورییەکانی رادەست کردوون کە ١٥٥ ملیار دینار بووە کە ناکاتە ٥٪ـی داهاتەکەى، ئەوەش نیگەرانى حکومەتى عێراقى لێکەوتووەتەوە.
بەپێی پێوەرەکانی ماڵپەڕی هێنلی، وڵاتی سەنگافورە خاوەنی بەهێزترین پاسپۆرتە بۆ ساڵی ٢٠٢٤ بەوپێیەی هەڵگرانی ئەو پاسپۆرتە دەتوانن بۆ ١٩٥ وڵات گەشت بکەن بەبێ ڤیزای پێشوەختە. هەروەها بەپێی ریزبەندییەکە عێراق لە پلەی ١٠١ـەمین باشترین پاسپۆرتی جیهاندایە و هەڵگرانی پاسپۆرتی عێراقی دەتوانن بەبێ ڤیزای پێشوەختە بۆ ٣١ وڵات گەشت بکەن.
هەستیاری پێست حاڵەتێکی چاوەڕواننەکراوە، بەتایبەتی لە وەرزی هاویندا کە ئارەقە و ماددە هەستیارییەکانی دیکە بەر پێستت دەکەوێت، پێست سوور دەبێتەوە و تووشی خوران دەبێت لەگەڵ وشکبوونەوەی تەواودا.
بە گوژمەی نزیکەی ١٨ ملیار دۆلار، پڕۆژەی میترۆ لەلایەن کۆمپانیاکانی فەڕەنسا و ئیسپانیا و تورکیاوە لە بەغدا بونیاد دەنرێت. میترۆکەی بەغدا حەوت هێڵ لەخۆدەگرێت بە درێژیی ١٤٨ کیلۆمەتر، شارە نوێیەکانی سنووری پایتەختیش رووماڵ دەکات و وا بڕیارە لە ساڵی ٢٠٢٨ پڕۆژەکە تەواو بکرێت.
بەپێی زانیارییەکانی ئێن ئاڕ تی، لەمڕۆدا لە زێی بچوک و زێی گەورە و روباری خابیر لە زاخۆ و بەنداوی خاسە لە کەرکوک چوار کەس خنکاون.
دەستەی گومرگی ئێران رایگەیاند، بەگوێرەی داتاکان، لە ماوەی چوار مانگی یەکەمی ئەمساڵدا عێراق لە پلەی سێیەمی ئەو وڵاتانەدا بووە کە زۆرترین ئاڵوگۆڕی بازرگانی لەگەڵ ئێراندا هەبووە، تێکڕای ئاڵوگۆڕی بازرگانی نێوان ئێران و ١٥ وڵاتی دراوسێی نزیکەی ٢٠ ملیار دۆلار بووە.
وەزارەتی نەوتی عێراق رایگەیاند، بەمەبەستی بەرزکردنەوەی ئاستی بەرهەمهێنانی کارەبا، وێستگەیەکی نوێی غازیان لە کێڵگەی نەوتی مەجنون کردەوە.دەشڵێت، "ئەو وێستگەیە دەتوانێت ٥٦ مێگاوات کارەبا بەرهەمبهێنێت و کاتژمێرەکانی پێدانی کارەبا بەرزتربکاتەوە".
بانکی ناوەندی لەرێگای سەکۆی ئەلیکترۆنی و سیستمی چاکسازی بانکەکان بەردەوامە لە بەرزکردنەوەی ئاستی فرۆشی هەفتانە، هاوکات لە رۆژی ٢١ بۆ ٢٥ـی تەمموزی ئەمساڵ زیاتر لە یەک ملیار و ٣٠٠ ملیۆن دۆلاری فرۆشتووە.
راوێژکاری دارایی و ئابووری سەرۆک وەزیرانی عێراق بە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی راگەیاند، ماوەی ٦٨ رۆژە وەزارەتی دارایی لەگەڵ چەند کۆمپانیایەکی دارایی لەژێر سەرپەرشتی بانکی نێودەوڵەتیدا، چاکسازی لە سیستمی بانکیدا دەکەن ئەوەش هاوکاردەبێت لە بەرزکردنەوەی ئاستی خزمەتگوزارییە بانکییەکان بۆ مووچەخۆرانی عێراق.
یەکێک لەو کێشە تەندروستییانەی زۆر کەس بە دەستییەوە دەناڵێنن وشکبوونەوەی چاوە، کە هۆکارە بۆ کزبوون و سوربوونەوەی چاو، ژینگە و تەمەن یەکێکن لەو هۆکارانەی دەبنە هۆی وشکبوونەوەی چاو.
وتەبێژی وەزارەتی بازرگانی عێراق بە دیجیتاڵ میدیای ئێن ئاڕ تی راگەیاند، بەمەبەستی دابینکردنی ئاسایشی خۆراک و پاراستنی نرخی دانەوێڵە چەند گرێبەستێک بۆ دروستکردنی چەند بەرهەمێکی دانەوێڵە لەو گەنمەی لە جوتیاران وەرگیراوە ئەنجامدراوە ، وتیشی، " حکومەتی هەرێم ئاسانکاری نەکردووە بۆ کۆمپانیا بیانییەکان".
ماوەی مانگێکە ناوچە جیاوازەکانی سنوری هەرێمی کوردستان لەرێگای فرۆکە جەنگییەکانەوە بۆردووماندەکرێت و بەهۆیەوە سەدان هەزار دۆنم زەوی سوتاون، بەگوێرەی زانیارییەکانی ئێن ئاڕ تی، ماوەی دوو رۆژە چەند ناوچەیەکی سنوری برادۆست ئاگری گرتووە و ناکوژێندرێتەوە.
وەزیری کاروباری ئاینی لە پاکستان رایگەیاند، ٥٠ هەزار پاکستانی لە کاتی رێرورەسمەکانی محەرەمدا دیارنەماون. عێراقیش دەڵێت، بەشێکیان بەشێوەیەکی نایاسایی دەستیان بە کار کردووە.
میدیا جیهانییەکان بڵاویان کردەوە، بەر لە دەستپێکردنی یارییە ئۆڵۆمپییەکان بەهۆی دوو هێرشەوە کە یەکێکیان پووچەڵکراوەتەوە، هێڵی شەمەندەفەری ناوخۆیی فەرەنسا زیانێکی بەرچاوی بەرکەوتووە و بەهۆیەوە سەرجەم گەشتەکان راگیراون.
وەزارەتی گواستنەوە و گەیاندنی هەرێم رایگەیاند، ئەمڕۆ ئاسمان ساماڵ دەبێت لەگەڵ بوونى تۆزێکى سووک لەهەوادا و فێنکترین ناوچەش حاجی ئۆمەران دەبێت.
کۆشکی سپی رایگەیاند، لە کۆبوونەوەی سەرۆکی ئەمریکا و سەرۆک وەزیرانی ئیسرائیلدا سەرۆکی ئەمریکا جەختی لە ئەنجامدانی ئاگربەست کردووەتەوە بە زووترین کات.
نانی بەیانیان بە گرنگترین ژەم دادەندرێت، وازهێنان لێی کاریگەری نەرێنی لەسەر جەستە دروست دەکات.