زینک کانزایەکی سەرەکییە بۆ سیستەمی بەرگری منداڵان لە وەرزی هاویندا، کەمی زینک هۆکاری سەرەکی توشبوونە بە نەخۆشییەکان و تەنانەت حاڵەتی مردنیش.
بەرزبوونەوەی پلەی گەرمی و تا بریتیە لەبەرزبوونەوەی پلەی گەرمی بۆ سەرووی٣٧.٥ پلەی سەدی و ئەم دۆخەش لەنێو منداڵان زۆر باوە و هەندێک جار نیشانەكانی زۆر ئاسانە.
برۆکلی بە سوودە تەندروستییەکانی بەناوبانگە، بەڵام ئایا بۆ منداڵانیش بەهەمان شێوە تەندروستە، ئایا کەی کاتی گونجاوە بۆ زیادکردنی برۆکلی بۆ خۆراکی منداڵەکەت؟
لە تۆڕی کۆمەڵایەتی تیک تۆک دایکێک وێنەی منداڵە تازە لەدایکبووەکەی بڵاوکردووەتەوە، رایگەیاندووە بەهۆی دەرمانەوە مووەکانی جەستەی منداڵەکەی وەک کوڕێکی پێگەیشتووی لێهاتووە.
پزیشکێکی پسپۆڕ رێگەیەکی ئاسان ئاشکرا دەکات بۆ ڕزگارکردنی منداڵ ئەگەر بە یاری یان خواردنێک بخنکێت
منداڵان بەگشتی زۆر ئارەزووی خواردنی چپس دەکەن، بەڵام زیادەڕۆییکردن لە خواردنی زیان بە تەندروستی منداڵان دەگەیەنێت، بەتایبەتی لە قۆناغە سەرەتاییەکانی گەشەکردندا، بەو پێیەی منداڵ پێویستی بە خۆراکی تەندروست و هاوسەنگ هەیە بۆ باشترکردنی بەرگری جەستەیان و بەهێزکردنی توانای مێشکیان.
ئاسکرێم و دۆندرمە وساردەمەنیەکانی تر یەکێکن لەو خواردنانەی کە لە کۆتایی وەرزی بەهار وبە تایبەت لە هاویندا خواستێکی زۆریان لە سەرە و منداڵ و گەورە رەنگە رۆژانە بیخۆن و بە تام وچێژی جیاواز و رەنگ و شێوازی هەمە جۆر هەیە.
لە هەندێک بارودۆخدا کێشەی بڕبڕەی پشت لە منداڵاندا رەنگە بەهۆی نەخۆشیەکانی ماسولکەوە بێت وەک لاوازی بۆماوەیی ماسولکەکان.
هەرچەندە زۆربەی دایک و باوکان ئایپاد بەکاردەهێنن بۆ ئارامکردنەوەی منداڵ پێش ئەوەی بخەوێت، بەڵام ئەم جۆرە شاشانە رووناکی دەردەکەن کە کاریگەری نەرێنی لەسەر سووڕی خەو لە مێشکی منداڵەکەدا هەیە، بەمەش دەبێتە هۆی کەمخەوی.
کاتێک باس لە شۆردنی جل و بەرگی کۆرپەکەت دەکرێت لەناو ئامێری جل شۆر، هەندێک ئامۆژگاری گرنگ هەیە کە پێویستە بیزانیت بۆ دڵنیابوون لە سەلامەتی و بۆ ئەوەی جلەکان بەباشی پارێزراو بێت، پێستی منداڵ ناسكە، هەربۆیە دەبێت گرنگی بە جلەكانی و شێوازی شۆردنی بدەیت.
منداڵەکان لە هەستی هاوبەشی کردن تێناگەن تا دەگەنە نزیک تەمەنی چوار ساڵان، جا رەنگە هاوبەشی کردن لە یارییەکاندا تا راددەیەک لایان ئاسانتر بێت، بەس کاتێک بابەتەکە دێتە سەر هاوبەشی کردنی دایک و باوکیان لەگەڵ منداڵێکی تر کەمێک بارودۆخەکە ئاڵۆز دەبێت.
دووگیانی دەبێتە هۆی گۆڕانکاری زۆر لە جەستەی ئافرەتدا، هەندێک گۆڕانکاری وەک زیادبوونی قەبارەی سک، تێکچوونی هۆڕمۆنەکان و ئازاری پشت، گۆڕانکارییە جەستەییەکانی تر دەتوانێت ئاماژە بێت بۆ کێشەیەک، زۆربەی گۆڕانکارییەکان دوای منداڵبوون نامێنێت.
تێکچوونی خەو یان خەوزڕانی منداڵان یەکێکە لەو کێشانەی بەشێکی زۆری دایک و باوکان پێوەی دەناڵێنن، کە چەندین دەرئەنجامی خراپی هەیه و زۆر گرنگه هۆکاره‌کانی ده‌ست نیشان بکرێن.
بە شێوەیەکی سروشتی خوێنبەرەکان لەگەڵ پیریدا تووشی کێشە دەبن بەڵام خۆراکی ناتەندروست دەتوانێت لە منداڵیدا دەستی پێبکات، توێژینەوەکان دەریدەخەن ئەو منداڵانەی بە خۆراکی بێسوود دەژین، دەتوانن لە تەمەنی ١٧ ساڵیدا تووشی رەقبوونی خوێنبەرەکانیان ببن.
هەر نەوەیەک ئارەزووی جۆرێ له خواردنی تایبەت بە سەردەمی خۆی هەیە و بەردەوام دەگۆڕێت، منداڵ و مێردمنداڵان زیاتر ئارەزووی خواردنی وەک پیتزا، هەمبەرگر و چپس دەکەن، بۆیە ئامادەکردنی ئەو خواردنانە نیوەی کێشەی کەم خواردن چارەسەر دەکات.
توندوتیژی جەستەیی یان لێدان لە منداڵان هۆکارە بۆ ئەوەی متمانەی بەخۆی و تواناکانی کەمببێتەوە.
لەکاتی دووگیانبووندا و لە سەرەتاکانییدا کۆمەڵێك نیشانە دەردەکەون کە ئاماژەن بۆ ئەو دۆخە و خانمان دەبێت بیناسنەوە، نیشانەکانی دووگیانی لە نێوان ژنان جیاوازە، رەنگە هەندێک لە خانمان لە هەفتەکانی یەکەمی پیتاندنی هێلکەدا نیشانەکانی دووگیانی زۆر زوو دەربکەون.
هەرچەندە گەورەکان سەرقاڵی ژیان و بەرپرسیارێتی کار و دایک و باوکایەتی بن، ناتوانن واز لە پەروەردەی منداڵەکان و فێرکردنیان بهێنن، ئەمەش کاتێک بەسوود دەبێت کە ماڵەوە بەجێدەهێڵن و ژیانی سەربەخۆی خۆیان دەست پێدەکەن.
توێژینەوەیەک دەریخستووە ئەو خووە ناشرینانەی کە منداڵان لە دایک و باوکیانەوە فێری دەبن بریتین لە گاڵتەجاڕی و بێ تاقەتی و مانەوە تا درەنگانی شەو.
گازگرتنی نینۆک یەکێکە لەو خووە خراپانەی منداڵان ئەنجامی دەدەن، لەوانەیە ببێتە هۆی تێکچوونی شانەکانی دەوروبەری نینۆک و پێست، هەروەها لەوانەیە منداڵەکەت تووشی هەندێک ئازار بێت و نینۆکەکانی نائاسایی بن.