حکومڕانییەکی لەرزۆک

556 جار خوێندراوەتەوە

دۆخی ئێستای هەرێمی کوردستان، بەتایبەتی لە سێ مانگی رابردوودا، گەیشتووەتە ئاستێکی نائومێدی و قومارکردن بە ژیان و گوزەرانی هاوڵاتیان، لە کاتێکدا دەرگای قوتابخانەکان کراونەتەوە، بەڵام نە مامۆستا ئامادەی وتنەوەی وانەیە، نە خوێندکاریش گەڕاوەتەوە بۆ پۆلەکانی خوێندن. ئەم دۆخە نەک هەر کەرتی پەروەردەی تووشی ئیفلیجی کردووە، بەڵکو سیمایەکی روونی شکستی حکومڕانی و بێباکی بەرپرسانی هەرێم نیشان دەدات.

کۆتایی بە مووچەخۆرانی هەرێم؟

سێ مانگ بێ مووچەیی، ژیانی سەدان هەزار خێزانی لەسەر لێواری هەڵدێر داناوە. مووچەخۆران، کە بژێویی ژیانیان لەسەر ئەو مووچە کەمەیە، ئێستا لە دۆخێکی نادیاردا دەژین، بازاڕ وەستاوە، قەرز و باری سەرشانی هاوڵاتیان ڕۆژ بە ڕۆژ زیاد دەکات. لەکاتێکدا حکومەتی هەرێم بە بەردەوامی باس لە قەیرانی دارایی و نەبوونی بودجە دەکات، هاوڵاتیان شاهیدی تەرخانکردنی بودجەی زەبەلاحن بۆ پڕۆژەی بێ سوود و خەرجییە ناپێویستەکانی بەرپرسانی باڵا.

پەروەردە لەناو قەیراندا: ئایندەی نەوەکان لە مەترسیدا

کەرتی پەروەردە، کە بناغەی پێشکەوتنی هەر کۆمەڵگایەکە، ئێستا لە هەرێمی کوردستان تووشی پاشاگەردانی بووە. مانگرتنی مامۆستایان، کە مافێکی ڕەوای خۆیانە بۆ داواکردنی مووچە و باشترکردنی ژیان و گوزەرانیان، بووەتە هۆی پەکخستنی پڕۆسەی خوێندن. منداڵانی هەرێم، بە تایبەتی لە ناوچە دوورەدەست و کەم دەرامەتەکان، لە مافە سەرەتاییەکانیان بێبەش دەکرێن، ئەمەش نەک هەر کاریگەری نەرێنی لەسەر ئایندەی نەوەی نوێ دەبێت، بەڵکو بۆشاییەکی گەورە لە کۆمەڵگادا دروست دەکات.

سێکتەرەکان بێ خزمەتگوزاری و حکومڕانییەکی لاواز

نەک تەنها پەروەردە، بەڵکو سەرجەم سێکتەرەکانی دیکە لە هەرێمی کوردستان تووشی پاشاگەردانی بوون. کەرتی تەندروستی، کشتوکاڵ، پیشەسازی و گەشتوگوزار، هەموویان بەدەست کەم تەرخەمی و نەبوونی ستراتیژییەتی حکومەتەوە دەناڵێنن، خزمەتگوزارییە سەرەتاییەکان، وەک کارەبا و ئاو، بە خراپی بە هاوڵاتیان دەگەن، ئەمەش بووەتە هۆی زیادبوونی ناڕەزایەتییەکان و لەرزۆکبوونی متمانەی هاوڵاتیان بە حکومەت.

دەسەڵاتی حزب و کۆنترۆڵی سەرجەم کایەکان

یەکێک لە خاڵە هەرە مەترسیدارەکان لە هەرێمی کوردستان، دەسەڵاتی بێ سنووری حزبە بەسەر سەرجەم کایەکاندا. حزبە دەسەڵاتدارەکان، بەتایبەتی یەکێتی نیشتیمانی کوردستان و پارتی دیموکراتی کوردستان، هەموو جومگە و دامەزراوە حکومییەکانیان کۆنترۆڵ کردووە. دامەزراندن لەسەر بنەمای لایەنگری حزبییە نەک لێهاتوویی و کارامەیی، ئەمەش بووەتە هۆی لاوازبوونی دامەزراوەکان و بڵاوبوونەوەی گەندەڵی.

پێویستە کۆتایی بێت!

ئەم دۆخە ناخۆشە، کە هاوڵاتیانی هەرێمی خستووەتە دۆخێکی دژوارەوە، پێویستە کۆتایی پێبێت. یەکێتی و پارتی، وەک دوو هێزی سەرەکی دەسەڵاتدار، بەرپرسیارێتی سەرەکییان لەسەرە بۆ چارەسەرکردنی ئەم قەیرانە، پێویستە:

بەپەلە مووچەی مووچەخۆران دابین بکرێت.

چارەسەرێکی بنەڕەتی بۆ کەرتی پەروەردە بدۆزرێتەوە و پڕۆسەی خوێندن دەست پێبکاتەوە.

پلانی گشتگیر و ستراتیژی بۆ باشترکردنی سەرجەم سێکتەرەکان دابنرێت.

دەستی حزب لەسەر دامەزراوە حکومییەکان کورت بکرێتەوە و دادپەروەری و لێهاتوویی ببنە پێوەری سەرەکی.

ئەگەر ئەم هەنگاوانە نەنرێن، ئەوا دۆخی هەرێمی کوردستان بەرەو خراپتر دەچێت و لەوانەیە کاردانەوەی گەورەتر و مەترسیدارتری لێبکەوێتەوە. هاوڵاتیان مافی خۆیانە کە ژیانێکی شایستە و خزمەتگوزارییەکی باشیان هەبێت.