سەربەخۆیی د ناڤبەرا عەقلێ كافور و نێچیرڤان بارزانی دا

14656 جار خوێندراوەتەوە

ئیتالیا پێشی سالا ١٨٦١ز پارچەپارچەكری بو ل سەر پێنچ دەڤەرێن جودا ل ژێر داگیركاری وئیمتیازێن هەرئێك ژ (نەمسا و بنەمالا بوربورن و دەڤەرا پاپاوی و بنەمالا هەپسبرگ )برەنگەكێ هزركرن د ئێكەتیێ دا پێشی شورشا ١٨٤٨-١٨٤٩ز بتنی خەیالەكا شاعرانەبوو ،

موناوەرا (تەكتیكا ) سیاسی : كافور باش دزانی بێی هاریكاریێ ژ دەولەتەكا مەزن وەرگریت ب هیچ رەنگەكێ نكاریت نەمسا و هەڤپەیمانێن وێ ژ ئیتالیا دەربێخیت لەوما رابو ب ئیمزاكرنا رێكەفتناما (پلومیر )كو د ناڤەرووكێ دا ل سەر هندێ رێككەفتن ناپلیونێ سیێ هاریكاریا پێك ئینانا ئێكەتیا ئیتالیا بكەت ،د بەرامبەردا ئیتالیا هەرئێك ژ باژێرێن (نیس و ساڤویی) بدەتە فەرەنسا.

ل سالا ١٨٥٩ - تاسالا ١٨٧٠ز ئیتالیایەكا ئێكگرتی وسەربەخو كو بنەمایێ پروسێسا ئێكگرتنێ هێزا خوە ژ عەقلێ سیاسیێ كافوری و هێزا فرەنسا و سەردینیا وەرگرت.

د ئەنسكلوپیدیا تاقمێن شكەستنان و بوقێن راگەهاندنا پترودولاری وەسا ژبوی كومێن جڤاكی بەرچاڤكریە باشترین سیاسەتمەدار (دەولەمەتدار) كو ژیانا سیاسی پێشكێشی باشورێ كوردستانێ كری نێچیرڤان بارزانی یە ،د ئێك خولەك دا بتنێ تەماشەی بەهانە و ستراتیژیێن ل پشت كارەساتا مەزنا (ئابوریا سەربەخو )بكەن ،هەرچەند شەهرەزاییەكا زیركانە پێ نەڤێت بزانی كو نەفت شمەكەكێ ستراتیجی كە جیوپولوتیكا هەرێمێ شیانێن هنارتنا وێ نینن كو د هەمان دەم دا سەربەخویا بریارا سیاسی و ئابوریا خوە بپارێزیت.

ل سالا ٢٠٠٨ز د گوپیتكا پێشكەفتنا بزاڤا رزگاریا گەلێ كورد (ل باكورو باشورێ كوردستانێ )ل هولا پێشوازیا سەروكاتیا ئەركانێ سوپایێ توركیا مژارا ئالوزكرنا پەیوەندییێن هەرێما كوردستانێ و بەغدا هاتنەكرن ب رەنگەكێ بیروكا دانا هندەك ئیمتیازاتێن ئابوری بو سەروكێ باژێرڤانیا هەڤلێرێ كو مەرەما ئیلكەر باشبورگ مەسعود بارزانی بو ،دبەرامبەردا ببارمەتەكرنا پێشڤەچوون و ڤەژاندنا ئابورێ باكورێ عێراقێ و ببارمەتەكرنا مەسعود بارزانی كو ل وی دەمی ل سەرێ هەرەمێ دەست هەلاتا سیاسی بوویە .

موناوەرا (تەكتیكا )سیاسی یا پارتی راگەهاندی ل و دەمی بریتی بوویە ژ راكێشانا هێلا بوریا كوردستان ئینانا كومپانیێن زەبەلاحێن بیاڤێ بەرهەم ئینانا نەفتێ وەكە شیفرون و ئیكسون موبیل و جینێل ئەنەرجیاتوركی هتد واتە ئینانا بەرژەوەندێن زلهێزان بو هەرێمێ ڤەگوهاستنا هەرێما كوردستانێ بو ناڤا نەخشەیێ دەڤەرێن وزێ دا ل جیهانێ .

ئارمانجا بنگەهین و نەراگەهاندی یا پارتی بریتی بوویە ژ هنارتنا نەفتێ و كومكرنا سامانەكێ نەختینەیی و سپیكرنا پارەی كو تێرا تەمویلا (مەسرەفێ) پروژەیێ ئیحتیوائا ئابوری بكەت ب رەنگەكێ وەسا زال دەست ببیت گەرەنتیا خوسەپاندنا سیاسی ل سەر ئاستێ هێزێن سیاسیێن كوردی بكەت ،ئەڤە تا رادەیەكێ زور ژی بدەت ڤەهاتب پارەیێ شیرینیێ نەفتێ و كومپانیێن سەخبێریكرنێ و سكیورێتی و ڤەگوهاستنێ .

ئارمانجا توركیا ڤەگوهاستنا كویراتیا ستراتیجیا هەرێمێ ژ بەغدا بو ئەنقەرە ژ لایەكێ دی ببارمەتەكرن و قالبدانا هەرێمێ بوویە د چارچوڤێ ئەجندەو پلانێن توركیا و ئەردوگان دا واتە ڤەگەریان بو سیاسەتا فرق تسد ،بكارئینانا پارتی ل هەمبەر پێشڤەچوونێن سیاسی ل باكور و روژئاڤایێ كوردستانێ ئەڤ ئێك ژی بدەست ڤەهات ب تاییبەت ئابلوقەیا ئابوری ل سەر روژئاڤا و ئەنجامدانا ریفراندومێ و هەلوەریانا ئابورێ نەتەوی.

ئەنجامێن پروژەیێ سەربەخویا ئابوری :

*بێ كەرامەتكرن وێرانكرنا ئابورێ نەتەوی و داهاتێ تاكەكەسی ل هەرێما كوردستانێ ب رەنگەكێ دماوێ ١٠ سالێن فروتنا نەفتێ دا ٣٢ ملیار دولاران قەرداربوویە.

*گوهرینا شوناسێبزاڤا رزگاریا گەلێ كورد ل باشورێ كوردستانێ ژ دوزا نەتەوی و سەربەخویی و فشاركرن ژ بو جێ بجێكرنا مادەیێ ١٤٠ بو دوزا موچە و بودجەو رادەستكرنا گومركان.

* ژ دەست دانا باوەریا تاكێ كورد ب تەڤایا پرسێن نەتەوی و نیشتیمانی.

*تالانكرن و وێرانكرنا سامانێ سروشتیێ هەرێما كوردستانێ د بەرژەوەندا توركیا و نوكەرێن وان دا.

*بارمەتەبوونا دەست هەلاتا سیاسی ل هەرێما كوردستانێ بو تەڤایا پروژە و داخوازیێن ئەولەهیێن توركیا بگرە داگیركرنا ئاخێ و دامەزراندنا زێدەتر ژ ٣٠٠ بنگەهـ و بارەگاییێن میت و جەندرمێ.

* وێرانكرنا بیاڤێ مەعنەویێ باوەریا تاكێ كورد ب كلتورێ دەست هەلاتا كوردی و خوە كێم دیتن وچاندنا هەستێ كەساتیا هەرفتی د ناخێ مروڤێ كوردا ، خو نەفرەتكرن كو سەرەرای وان ئالنگاریێن ١٠٠ سالێن دەربازبووی داگیركەرێن كوردستانێ نەشیان بكەن نێچیرڤان بارزانی و دیڤەلانكێن وی كر.

* خولقاندنا كریزێن سیاسی و سەربازی و یاسایی و نیشتیمانی و ئابوریێن دژوار دناڤبەرا هەڤلێر و بەغدا ب رەنگەكێ ریفراندوم و ١٦ ئوكتوربەرێ ژ دەست دانا ٥١% ژ ئاخا باشورێ كوردستانێ لدیڤ خوە دا ئینان .

-گرنگە ژ بوی پاشەروژا گەلێ كورد ل هەرێما كوردستانێ ئێدی ڤێ پرسێ بكەت گەلوو ئێدی ئەودەم نەهات عەقل و نفشێ شكەستنان سزا بدەن!