PM:09:02:22/11/2024
316 جار خوێندراوەتەوە
+
-
سەرژمێریا سالا
١٩٥٧ ب هویترین و پڕ زانیاریترین سەرژمێریا عێراقێ دهێتە دانان. نها و پشتی ٦٧
سالان، ل عێراقێ و تەنانەت ل هەرێما کوردستانێ ژی پشت پێدهێتە گرێدان.
د مەها ١٠ یا سالا
١٩٥٧ دا، ب تنێ ٩ مەهان بەری عەبدولکەریم قاسم، ب کۆدەتایێ ڕژێما پاشایەتیا عێراقێ
ژناڤ ببەت، هاتە ئەنجام دان و تێدا هژمارا خێزان و هژمارا ئەندامێن خێزانێ و سەروەت
و سامانێ خێزانان هاتنە تۆمارکرن، دویر ژ هەر بنەمایەکێ ڕەگەزی و مەزهەبی، وی دەمی
عێراقێ کێمترین گۆهڕانکارییا دیمۆگرافی تێدا روویدابوو، بڤێ ڕامانێ کێمترین کەس ل
دەڤەرێن خۆ ئاوارەببون.
د سەرژمێریا
١٩٥٧ دا هژمارا ئاکنجیێن عێراقێ شەش ملیۆن و ٥٣٦ هزار و ١٠٩ کەس بوون و گەشەیا
ئاکنجییان تێدا ٣٦٪ بوو. هەر دڤێ سەرژمێریێ دا هژمارا ئاکنجیێن پاریزگەها کەرکوکێ
٣٨٨ هزار و ٨٣٩ کەس بوون و ڕێژەیا ٦٪ یا ئاکنجیێن عێراقێ پێکدئینا، کێمترین گۆهڕینا
دیمۆگرافی تێدابوویە و پرانیا ئاکنجیێن وێ پارێزگەهێ کورد بوون.
لدیڤ وان ڤەکۆلینێن
هاتینە ئەنجام دان، سەرژمێریا ١٩٥٧ دویربوویە ژ دەمارگیرییا نەتەوەیی و تێکهەلکرنا
سیاسیەتێ دگەل ئیدارەیا دەولەتێ دا، دڤێ سەرژمێریێ دا هژمارا دروست یا ئاکنجیێن عێراقێ
و پارێزگەهان هاتنە ئاشکراکرن، هەروەسا سەرژمێریا ١٩٥٧ پشتی سەرژمێریا ١٩٤٧ بوو،
کو عێراق هێشتا خۆدانا دامەزراوەیا دەولەتا بهێز نەبوو و پرانیا ئاکنجیێن وێ
گوندنشین بوون و بژمێران شیان نەبوو بگەهنە هەمی دەڤەران.
هەروەسا دیڤدا ل
سالا ١٩٧٧ سەرژمێریەکا دی هاتیە ئەنجام دان، ئەڤ سەرژمێریە رژێما بەعس ئەنجام دا،
سیاسەت و دەمارگیرییا حزبی و نەتەوەیی بسەردا زالبوویە و تا ژناڤ چوونا وێ رژێمێ ئەنجام
دانا چ ڕاپرسیەکێ جهێ باوەڕیێ نەبوو، زێدەباری هندێ کو رژێما بەعس هەر دگەل دەستبکاربوونا
خۆدا دەستکر ب گۆهڕینا دیمۆگرافیا دەڤەران و هزارەها وەلاتیێن کورد ل پارێزگەهێن دیالە و کەرکوک و نەینەوا ئاوارەکرن، ژبەر هندێ
تا نها ژی ناڤ ئینانا سەرژمێریێ ب ڕاستڤەکرنا
هەر گومان و گریمانەیەکێ ڤەدگەرێن بۆ سەرژمێریا ١٩٥٧.